PR ၏ သေဘာ

From : ..the voice

သတင္းတို႔အေပၚ အေျခခံကာ မိမိအေရး၊ တိုင္းျပည္အေရး တို႔ကို ေဆာင္ရြက္ရသည့္ သတင္းေခတ္ကာလတြင္ သတင္းတို႔ ျပည့္စံုမွန္ကန္ေရး အတြက္ Public Relations လူထုဆက္ဆံေရး အေရးႀကီး လာခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။
အျဖစ္အပ်က္တစ္ခုသည္ မည္သို႔ ထိန္းခ်ဳပ္ထားသည္ျဖစ္ေစ ထိုုအေၾကာင္းအရာ သတင္းအခ်က္အလက္ တို႔သည္ လူတို႔ရွိရာ အရပ္သို႔ စီးဆင္းမည္မွာ သဘာဝပင္။ ယင္းကို ထိန္းခ်ဳပ္လိုက္လ်င္ အဆီးအတားၾကားမွ ျဖတ္ထြက္ ေကြ႔ေကာက္ေက်ာ္လႊားရေသာ ေၾကာင့္ လူအမ်ားထံသို႔ ေရာက္ခ်ိန္တြင္ ပုံေျပာင္းသြားတတ္သည္။ အဆီးအတား မ်ားေလေလ၊ ပုံေျပာင္းေလေလ ျဖစ္တတ္သည္မွာ ဓမၼတာပင္။ ပုံေျပာင္းျခင္း မ်ားလြန္းသြားလ်င္ သတင္းမဟုုတ္ေတာ့ဘဲ သတင္းေယာင္၊ ေကာလာဟလသာသာ အဆင့္သို႔ ေရာက္ရွိသြားတတ္သည္။

လက္ရွိ ျဖစ္ပ်က္ေနေသာ အေၾကာင္းအရာတို႔ကို သိရွိနားလည္ မွသာ မွန္ကန္ေသာ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ား ခ်ႏုိင္မည္ (informed decision-making)။ ျပည္သူျပည္သားတို႔ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ထိထိေရာက္ေရာက္ ခ်ႏိုင္သလို မူဝါဒခ်မွတ္သူ မ်ားသည္လည္း သတင္းမ်ား၊ အခ်က္အလက္မ်ား၊ ျပည္သူတို႔၏ ဆႏၵမ်ားကို သိရွိၿပီး ထိေရာက္ မွန္ကန္ေသာ မူဝါဒမ်ားကို ခ်မွတ္အေကာင္အထည္ ေဖာ္ႏုိင္မည္။ အျဖစ္အပ်က္၊ အေၾကာင္းအရာ အမွန္အတိုင္း မသိရလ်င္ မည္သည့္နယ္ပယ္၊ မည္သည့္အဆင့္ တြင္မွ် အလုပ္ ေကာင္းေကာင္းလုပ္ႏုိင္မည္မဟုတ္။ ထို႔ေၾကာင့္ ႏုိင္ငံႀကီးပြား တိုးတက္ေရးတြင္ သတင္းစစ္ သတင္းမွန္မ်ား စီးဆင္းေရးသည္ အဓိက လိုအပ္ခ်က္ႀကီးျဖစ္သည္။

ယေန႔ကာလ သတင္းေခတ္၊ သတင္းကို အေျခခံကာ အလုပ္ လုပ္ၾကရသည့္ ေခတ္ႀကီးထဲတြင္ ေကာလဟာလမ်ားေနာက္ လိုက္ပါ အာ႐ံုမ်ားေနရလ်င္ တိုင္းေရးျပည္ေရး၊ ကိုယ္ေရးကိုယ္တာမ်ား မည္သို႔မွ် ထိထိေရာက္ေရာက္ မေဆာင္ရြက္ႏုိင္။ အထူးသျဖင့္ သတင္းအေမွာင္ က်ခဲ့သည့္ တုိင္းျပည္မ်ားတြင္ သတင္းသည္ ေကာလဟာလ အသြင္ျဖင့္ ထြက္ေလ့ ရွိခဲ့ေသာေၾကာင့္ ျပည္သူမ်ား သည္ ေကာလဟာလကိုလည္း ပိုယုံတတ္သည္။ မျဖစ္ႏုိင္၊ ေကာလ ဟာလသာဟု ထင္ရသည္မ်ား ေနာက္ပိုင္းတြင္ တကယ္ျဖစ္လာတတ္ သည့္ အေတြ႔အႀကဳံေၾကာင့္ ေကာလဟာလကို တကယ္ထင္တတ္ၾက သည္မွာ မဆန္း။ ထို႔ေၾကာင့္ ေကာလဟလႏွင့္ သတင္းခြဲျခားရန္ ခဲယဥ္း သြားၿပီး ေကာလဟာလ စစ္စစ္ကိုလည္း သတင္း ထင္တတ္ၾကသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ေကာလဟလမ်ား အလိုက် ႏုိင္ငံ့အေရး မဟုတ္ဘဲ သတင္းစီးဆင္းမႈ မွန္ကန္ျမန္ဆန္ေရး အေရးႀကီးသည္။ သတင္း မွန္ကန္ျမန္ဆန္တိက်ေရးအတြက္ ေခတ္ေျပာင္းကာလတြင္ Public Relations (PR) သေဘာကို သိျမင္ေစာေၾကာ က်င့္သုံးႏုိင္ရန္ အပူတျပင္း လိုအပ္ေနသည္။
ျပည္သူလူထု အၾကားတြင္ မိမိအဖြဲ႔အစည္း၏ ပုံရိပ္ႏွင့္ ဂုဏ္သိကၡာ ေကာင္းမြန္ရန္ အားထုတ္ရသည့္ Public Relations သေဘာတရား သည္ အျခားႏုိင္ငံမ်ားတြင္ အေျခခိုင္ေနၿပီ ျဖစ္ေသာ္လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံ တြင္မူ အသစ္အဆန္း ျဖစ္ေနသည္။

ျပည္သူ႔ဆက္ဆံေရးဟု ဘာသာျပန္ဆိုၾကသည့္ Public Relations တြင္ အစိတ္အပိုင္းမ်ားစြာ ရွိသည့္အနက္ မီဒီယာ ဆက္ဆံေရး (မီဒီယာႏွင့္ ဆက္ဆံေရးမဟုုတ္ပါ) Media Relations သည္ အဓိကက်ေသာ အစိတ္အပိုင္းႀကီးတစ္ခု ျဖစ္ၿပီး အခ်ိဳ႔ကဆိုလ်င္ Public Relations သည္ Media Relations သာဟုပင္ သတ္မွတ္ ၾကသည္။ သတင္းကို ရာစုႏွစ္ထက္ဝက္ခန္႔ ထိန္းခ်ဳပ္ခဲ့ရာမွ ဖြင့္လႊတ္ေပးလိုက္သည္မွာ လပိုင္းသာ ရွိေသးသည့္အတြက္ သတင္း မီဒီယာသေဘာႏွင့္ ျပည္သူ၊ အစိုးရႏွစ္ရပ္လုံး စိမ္းေနေသး ေသာေၾကာင့္ Media Relations သည္လည္း ဖြံ႔ၿဖိဳးရန္ အားယူေနရသည္။

သတင္းမီဒီယာကို ဒီမိုကေရစီလမ္းခရီးသို႔ ေလွ်ာက္လွမ္း ေနေသာ ႏုိင္ငံပီပီ ေျဖေလွ်ာ့လႊတ္လိုက္ေသာေၾကာင့္ သတင္းမီဒီယာ တို႔ အားသစ္ေလာင္းစ ျပဳလာသည္။ အျခားႏိုင္ငံမ်ားတြင္ သတင္းစာေစာင္ေရမ်ား က်ဆင္းေနေသာ္လည္း ျမန္မာႏုိင္ငံ တြင္းတြင္ သတင္းစာ ထုတ္လိုသူတို႔ အားတက္သေရာ ျဖစ္ေနၾက သည္။ ျပည္သူတိုု႔ကလည္း သတင္းငတ္ခဲ့သူမ်ား ပီပီ သတင္းမီဒီယာ မ်ားကို သတင္းအတြက္ အားကိုးလာၾကသည္။ မေဝးလွေသးေသာ အတိတ္က သတင္းမီဒီယာမ်ားတြင္ သတင္းမ်ား ပါလာခ်ိန္တြင္ အေရးႀကီးေသာ သတင္းတို႔သည္ လူအေတာ္မ်ားမ်ား သိၿပီး ျဖစ္ကုန္ ၾကၿပီ။ ယခုမူ သတင္းဂ်ာနယ္မ်ားမွ သတင္းတို႔သည္ လတ္လတ္ ဆတ္ဆတ္ရွိၿပီး ထိုသတင္းတို႔ျဖင့္ မိမိအက်ိဳး၊ အမ်ားအက်ိဳး ေဆာင္ ရြက္ႏုိင္ေသာေၾကာင့္ ျပည္သူတို႔ အားထားရာ ျဖစ္လာသည္။

သတင္းမီဒီယာသည္ ျပည္သူလူထု အခ်င္းခ်င္းအၾကား၊ ျပည္သူႏွင့္အစိုးရ၊ ျပည္သူႏွင့္ စီးပြားေရးလုုပ္ငန္းမ်ား အၾကား၊ အစိုုးရႏွင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား အၾကား ေပါင္းကူးတံတား ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ မိမိအေၾကာင္း (မိမိအဖြဲ႔အစည္းအေၾကာင္း)ကို အျခားေသာ အေရးႀကီး ပုုဂၢိဳလ္၊ အဖြဲ႔ အစည္းမ်ား (Stakeholders) အပါအဝင္ ျပည္သူလူထုက သိရွိေစရန္ သတင္းမီဒီယာတြင္ မိမိႏွင့္ ဆက္စပ္ေသာ သတင္းမ်ား ျပည့္စုံ တိက်စြာ ပါဝင္ေစရန္ မိမိဘက္က လည္း အားထုတ္မႈ လိုအပ္သည္။ မိမိလုပ္ငန္း၊ ဌာန၏ သတင္း အခ်က္အလက္မ်ားကို အခ်ိန္ႏွင့္တစ္ေျပးညီ ထုတ္ျပန္ျခင္း၊ မိမိ လုပ္ငန္းႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ သတင္းတစ္စုံတစ္ရာ ေကာင္းသည္ ျဖစ္ေစ၊ ဆိုးသည္ျဖစ္ေစ ထြက္ေပၚလွ်င္ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ တုံ႔ျပန္ျခင္း တို႔သည္ Media Relations ၏ အေျခခံပင္ျဖစ္သည္။ လိုအပ္လွ်င္ လိုအပ္သလို သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ လုပ္ျခင္း၊ သတင္း ထုတ္ျပန္ခ်က္ Press Release မ်ားထုတ္ျပန္ျခင္း၊ သတင္းေထာက္မ်ားက ဆက္သြယ္ေမးျမန္းသည္ကို ေျဖၾကားျခင္း တို႔ျဖင့္ မိမိႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ျဖစ္ေပၚေနေသာ အေၾကာင္းအရာကို အမ်ားပိုမိုနားလည္ သေဘာ ေပါက္ေအာင္ ကူညီႏုုိင္သည္။

အျဖစ္အပ်က္တစ္ခုတြင္ အနည္းဆုံး ဘက္ႏွစ္ဘက္ ရွိေသာေၾကာင့္ အနည္းဆုုံး ဘက္ႏွစ္ဘက္ကို သတင္းမီဒီယာသမားသည္ ေလ့လာစုံစမ္း ေရးသားၾကရၿမဲ ျဖစ္သည္။ အျခားတစ္ဘက္က ေျပာၿပီး မိမိကမေျပာဘဲ ေရငုံႏႈတ္ပိတ္ ေနလိုက္လ်င္ မိမိဘက္က ေျပာခြင့္၊ ေခ်ပခြင့္၊ ေလွ်ာက္လဲခြင့္ ဆုုံး႐ႈံးသြားေတာ့သည္။ ႏွစ္ဘက္ တရားၿပိဳင္ရာတြင္ တရား႐ုံးသိုု႔ မိမိဘက္က မသြားဘဲ ေနလိုုက္လွ်င္ ေလွ်ာက္လဲခြင့္ ဆုံး႐ႈံးသြားသကဲ႔သို႔ ျဖစ္သည္။ မိမိ၏ ေလွ်ာက္လဲခ်က္ မပါလ်င္ တစ္ဖက္ေလွ်ာက္လဲခ်က္ ကိုသာ တရားသူႀကီးက နားေထာင္ၿပီး မိမိမ်က္ကြယ္တြင္ စီရင္ခ်ပါက မိမိတရား႐ႈံးမည္။ မိမိကုိ ဖုန္းဆက္ ေမးပါလ်က္ႏွင့္ မေျဖလွ်င္၊ သို႔မဟုတ္ ဖုန္းပိတ္ ထားလွ်င္၊ သိုု႔မဟုတ္ ဆက္သြယ္ရန္ ေမးျမန္းရမည့္သူ မထားရွိလွ်င္ သတင္းထဲတြင္ မိမိစကား မပါဘဲ ျဖစ္သြားလိမ့္မည္။ ထိုအခါ သတင္းသည္ တစ္ဘက္ေစာင္းနင္း ျဖစ္သြားႏိုင္ၿပီး စာဖတ္သူ၏ စီရင္ခ်က္သည္ မိမိဘက္ကို နစ္နာေစလိမ့္မည္။ ထိုအခါတြင္ မိမိလုပ္ငန္း သို႔မဟုတ္ အဖြဲ႔အစည္းကို ျပည္သူက အထင္လြဲသြား လိမ့္မည္။ ျပည္သူသည္လည္း အျဖစ္ အပ်က္ကို အမွန္အတိုင္း၊ ျပည့္ျပည့္စုံစုံ သိခြင့္မရေသာေၾကာင့္ နစ္နာသည္။ ေနာက္ဆုံး lose lose lose “သူနာ၊ ကိုယ္နာ၊ အားလုံးနာ” အျဖစ္မ်ိဳး ေရာက္ၾကလိမ့္မည္။

Media Relations ကို အဓိက လုပ္ေဆာင္ရန္ မိမိ အဖြဲ႔အစည္း အတြင္းတြင္ သတ္သတ္မွတ္မွတ္ ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦး လိုအပ္ၿပီး ထိုေျပာခြင့္ရ ပုဂၢိဳလ္သည္ သက္ဆိုင္ရာဌာန၊ အဖြဲ႔အစည္း၏ မူဝါဒမ်ား၊ ျဖစ္ေပၚေနသည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး သိခြင့္ရွိသည့္ အဆင့္ျမင့္ အရာရွိႀကီးျဖစ္လ်င္ ပိုေကာင္းသည္။ သို႔မွသာ လက္ရွိ သတင္း ျဖစ္ေနသည့္၊ လူထုစိတ္ဝင္စားေနသည့္ အေၾကာင္းအရာကို ခေရေစ့တြင္းက် ရွင္းျပႏုိင္မည္ျဖစ္သလို မည္မွ်အထိ ထိလြယ္ ရွလြယ္သည္၊ မည္မွ်အထိ ေျပာခြင့္ရွိသည္ကိုလည္း ဆုံးျဖတ္ႏုိင္မည္။

ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ပုဂၢလိက က႑သည္ PR ပိုင္းတြင္ အထျမန္ သည္ကုိ ေတြ႔ရသည္။
ကေမၻာဇဘဏ္ ျဖစ္ရပ္တြင္ ျဖစ္ျဖစ္ခ်င္း ျပည္သူလူထုထံသို႔ အခ်ိန္ႏွင့္ တေျပးညီ သတင္းေရာက္ေအာင္ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမ်ား၊ ထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ားျဖင့္ ပို႔ေဆာင္ႏုိင္သျဖင့္ ျပည္သူလူထု က်ီးလန္႔စာစား မျဖစ္ဘဲ အခ်ိန္တိုအတြင္း အေျခအေန ျပန္လည္တည္ၿငိမ္ခဲ့သည္။ ယခုကဲ႔သို႔သာ Public Relations ထိထိေရာက္ေရာက္ မလုပ္ႏုိင္ခဲ့လွ်င္ bank run ေခၚ ဘဏ္အပ္ေငြမ်ား အလုအယက္လာထုတ္ၿပီး ဘဏ္ၿပိဳ သြားႏုိင္သည္။ ဘဏ္တစ္ဘဏ္ ၿပိဳလွ်င္ အျခားဘဏ္မ်ားပါ လိုက္ၿပိဳၿပီး ဘဏာေရးစနစ္တစ္ခုလုံး ဖ႐ိုဖရဲ ျဖစ္သြားႏုုိင္သည္။

Air Bagan ကိစၥတြင္လည္း ထိုနည္းလည္းေကာင္း။ ေလယာဥ္ ပ်က္က်ျခင္း အကိုင္အတြယ္ ခပ္ျမန္ျမန္ျဖင့္ သတင္းမ်ား ထုတ္ေပး၊ ထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ားထုတ္၊ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲမ်ား က်င္းပ၊ နစ္နာသူကို ေလ်ာ္ေၾကးေပးေသာေၾကာင့္ စိုးရိမ္ထိတ္လန္႔မႈ ႀကီးမလာဘဲ ေလေၾကာင္းလိုင္း၏ သိကၡာကိုလည္း အႀကီးအက်ယ္ မထိခုိက္ေအာင္ ထိန္းသိမ္းႏုုိင္ခဲ့သည္။

ယခုမၾကာေသးခင္ ကာလမ်ားအတြင္းတြင္ Public Relations ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး တုိးတက္မႈ မ်ားစြာေတြ႔ရၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံအတိုင္း အတာျဖင့္ ၾကည့္လွ်င္ မႀကဳံဖူးေလာက္ေအာင္ပင္ ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ အစသာ ရွိေသးေသာေၾကာင့္ ယခုထက္ပိုၿပီး ေကာင္းေအာင္ လုပ္ႏုိင္ဦး မည္ကိုုလည္း ျမင္ေနရသည္။ Public Relations ကို ပိုမိုသြက္လက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္လွ်င္ အားလုံး အက်ိဳးရွိပါလိမ့္မည္။


.. www.MyanmarExpress.net

Posted in: သတင္း