အအုိျမန္လုိက္တာ
‘က်ဳပ္တုိ႔ သက္တမ္းကလူေတြ တယ္ မေတြ႕ရေတာ့ဘူးဗ်၊ ဆုံးသြားတဲ့လူနဲ႔၊ ဘုန္းႀကီးဝတ္သြားတဲ့လူနဲ႔၊ ရိပ္သာမွာပဲ အၿမဲေနတဲ့လူနဲ႔ အားလုံးဆုံၾကဖုိ႔ေတာ့ မလြယ္ ေတာ့ဘူး’
သူက မႏၲေလးကိုလည္း ေရာက္ေသးတဲ့အေၾကာင္း၊ မိတ္ေဆြေဟာင္းတခ်ဳိ႕ကုိ သြားေတြ႕ခဲ့တဲ့အေၾကာင္း ဆက္ေျပာျပပါတယ္။ အေတာ္မ်ားမ်ားက စိတ္ေရာ လူပါက်ၿပီး လူအုိႀကီးေတြျဖစ္ကုန္ၾကၿပီလုိ႔လည္း ေျပာပါ တယ္။
‘က်ဳပ္တုိ႔ဗမာေတြဟာ ပင္စင္ယူၿပီးတာနဲ႔ ေသဖုိ႔ပဲ စဥ္းစားေနၾကလုိ႔နဲ႔တူပါရဲ႕ဗ်ာ။ အအုိျမန္လိုက္ၾကတာ’
သူက ညည္းသလုိလုိ စကားဆုိပါတယ္။ သူကေတာ့ အရြယ္ေတာ္ေတာ္တင္ပါတယ္။ ဖ်တ္ဖ်တ္လတ္လတ္၊ သြက္သြက္လက္လက္ ရွိဆဲပါပဲ။ မေၾကာင့္မၾက မေတာင့္မတ ေနႏုိင္တာေၾကာင့္လား မဆုိႏုိင္ဘူး။ ၇၆ ႏွစ္ လုိ႔ကုိ မထင္ရပါဘူး။ ၆ဝ ေလာက္လုိ႔သာ ထင္ရပါတယ္။ အခုခ်ိန္ထိ ျပည္တြင္းျပည္ပခရီးေတြ သြားေနဆဲပါ ပဲ။ သမီးရွိတဲ့အဂၤလန္က ျပန္ေရာက္လာတာ တစ္လေက်ာ္ေက်ာ္သာ ရွိေသးတယ္လုိ႔ လည္း သိရပါတယ္။
သူမ်ားေတြနဲ႔ ကြာလုိက္တာ
သူျပန္သြားတဲ့အထိ ‘အအုိျမန္လုိက္ၾကတာ’ ဆုိတဲ့ သူ႔စကားကုိ ဆက္စဥ္းစားေနမိတယ္။ သူမ်ားႏုိင္ငံက ၇ဝ ေက်ာ္ ပင္စင္စားႀကီးေတြ စုေဝးၿပီး ကမၻာ့လွည့္ လည္ပတ္ၾကတာေတြ ျမင္ရ၊ ေတြ႕ရေတာ့ တုိ႔ဆီကနဲ႔မ်ား ကြာ လုိက္တာ’ လုိ႔ မၾကာမၾကာ ေတြးမိခဲ့ရတယ္။ ဒီမွာကေတာ့ မိတ္ေဆြေျပာသလုိ ပင္စင္ယူၿပီးတာနဲ႔ ေသဖုိ႔ပဲ စဥ္းစားေနၾကတယ္နဲ႔တူပါရဲ႕။ မိတ္ေဆြျဖစ္သူလုိ ပင္စင္ယူၿပီး ကုမၸဏီမေထာင္ႏုိင္ၾကတာလည္း အဓိက အေၾကာင္းတစ္ရပ္ ျဖစ္မယ္ထင္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ပဲျဖစ္ျဖစ္ ပင္စင္ယူၿပီးၿပီဆုိတာနဲ႔ လူေရာစိတ္ပါ က် သြားၾကတာေတာ့ အမွန္ပဲ။ ရပ္ေရး၊ ရြာေရး၊ လူမႈေရးကိစၥေတြကုိ တက္တက္ႂကြႂကြ ပါဝင္လုပ္ေဆာင္တတ္ သူ တခ်ဳိ႕ကလြဲရင္ အမ်ားစုက အအုိျမန္ၾက၊ အေသျမန္ၾကတာကုိ သတိျပဳမိတယ္။
‘ဒုကၡသုကၡေတြ မ်ားလြန္းလု႔ိ အသက္မရွည္ခ်င္ပါဘူး၊ ျမန္ျမန္သြားေလ ေကာင္းေလပါပဲ’ လုိ႔လည္း ေျပာ တတ္ၾကပါတယ္။ ေလာကမွာ ဒုကၡနဲ႔ကင္းသူ ဘယ္သူရွိလုိ႔လဲ။ တကယ္က ဒုကၡက လူကုိေသေစတာ မဟုတ္ ပါဘူး။ ဒုကၡကုိေၾကာက္ၿပီး စိတ္က်လုိ႔ အေသျမန္ရတာျဖစ္တယ္။
လူငယ္ေတြလည္း စိတ္က်တာပဲ
လူႀကီးေတြသာ စိတ္က်တတ္တာ မထင္နဲ႔။ လူငယ္ေတြလည္း စိတ္က်တတ္ၾကတာပဲ။ ေက်ာင္းဆရာ တစ္ ေယာက္အေနနဲ႔ လူငယ္လူရြယ္ေလးေတြနဲ႔ အထိအေတြ႕မ်ားေလေတာ့ ဒီေခတ္လူငယ္ေလးေတြ ေတာ္ ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ အရြယ္နဲ႔ မလုိက္ေအာင္ကုိ ေလာကႀကီးကို အဆုိးျမင္ၿပီး စိတ္က်ေနတတ္ၾကတာကုိ သတိ ျပဳမိပါတယ္။ သူတုိ႔တစ္ေတြမွာ လူငယ့္အားမာန္၊ လူငယ့္ဇြဲသတိၱ အေတာ္ေလ်ာ့နည္းၾကတယ္။ ဘာမဆုိ မလုပ္ခင္က အ႐ႈံးေပးစိတ္ မ်ားေနၾကတယ္။ ‘အားမတန္ မာန္ေလွ်ာ့’ ဆုိတဲ့စကား၊ ‘ခါခ်ဥ္ေကာင္ မာန္ႀကီးလို႔ ေတာင္ႀကီးၿဖိဳမယ္ႀကံ၊ ခါးကမသန္’ ဆုိစကားမ်ဳိးေတြ လြယ္လြယ္သုံးၿပီး အ႐ႈံးေပး၊ အညံ့ခံလုိက္တတ္ၾက တယ္။ အႏုိင္မခံ အ႐ႈံးမေပးစိတ္ဓာတ္မ်ဳိး တစ္ေန႔တျခား ေခါင္းပါးလာေနတယ္လို႔ ထင္မိတယ္။ ေထာက္ျပ ေျပာဆုိလုိက္ရင္လည္း သူတုိ႔မွာ အေၾကာင္းျပခ်က္ေတြက တစ္ပုံတစ္ပင္ႀကီး။ သူတုိ႔က သူတုိ႔ေနထုိင္ရတဲ့ ေခတ္ႀကီးတစ္ခုလံုးကုိ ေက်နပ္ၾကတာ မဟုတ္ဘူး။ တခ်ဳိ႕လူငယ္မ်ားဆုိရင္ အဆုိးျမင္စိတ္ေတြ လြန္ကဲၿပီး ဘယ္ေလာက္ပဲ ေကာင္းတာလုပ္လုပ္ ဘာမွအရာေရာက္မွာမဟုတ္ဘူး။ ဘာမွမလုပ္ဘဲေနလုိက္တာပဲ ေအး တယ္ဆုိတဲ့ အေတြးအေခၚမ်ဳိးေတြေတာင္ ရွိေနၾကတာေတြ႕ရတယ္။
သူတုိ႔က အီရတ္ႏုိင္ငံတစ္ခုလုံး ေသြးေခ်ာင္းစီးျဖစ္ေနတာကို မႏွစ္ၿမိဳ႕သလုိ ပါလက္စတုိင္းလူမ်ဳိးေတြ ရာစုႏွစ္ တစ္ဝက္တုိင္တုိင္ ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ေနထုိင္ျခင္းျပဳေနၾကရတာကိုလည္း စိတ္မေကာင္းၾကပါဘူး။ ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္မ်ားရဲ႕ အႏၲရာယ္ တစ္ေန႔တျခား ႀကီးမားသထက္ ႀကီးမားလာေနတာကုိ စုိးရိမ္ေနၾက သလို ဖန္လုံအိမ္အာနိသင္လြန္ကဲမႈေၾကာင့္ ကမၻာႀကီးတစ္ခုလုံး ေပါင္းအုိးႀကီးထဲေရာက္ေနသလုိ ခံစားေနရ တာကိုလည္း မလုိလားၾကပါဘူး။
အနိ႒ာ႐ုံကမၻာႀကီး
လူငယ္ေတြရဲ႕စုိးရိမ္ေၾကာင့္ၾကမႈေတြနဲ႔ သူတုိ႔ရဲ႕မေက်နပ္ခ်က္ေတြဟာ သဘာဝက်ပါတယ္။ မွန္လည္း မွန္ပါတယ္။ ဒီေန႔ ကမၻာႀကီးက အနိ႒ာ႐ုံေတြနဲ႔ ျပည့္ႏွက္ေနတဲ့ကမၻာႀကီးျဖစ္ေနတာကုိး။ ကမၻာႀကီးရဲ႕ ဘယ္ေထာင့္ဘယ္ေနရာကုိ ၾကည့္လိုက္၊ၾကည့္လိုက္ တုိက္ခုိက္သတ္ျဖတ္တာေတြ၊ ႀကီးႏုိင္ငယ္ညႇဥ္း လုပ္ တာေတြ၊ ဘယ္သူေသေသ ငေတမာၿပီးေရာ လုပ္တာေတြခ်ည္း ျမင္ေတြ႕ေနရပါတယ္။ အနိ႒ာ႐ုံေတြ ကင္း စင္တဲ့ႏုိင္ငံရယ္လုိ႔ လက္ညိႇဳးထုိးျပစရာ တစ္ခုေတာင္မရွိတဲ့ အေျခအေနမ်ဳိး ျဖစ္ေနပါတယ္။
ေရေအာက္ေရာက္သြားႏုိင္တယ္
ႏုိင္ငံေရး၊ စစ္ေရး၊ မ်က္ႏွာစာကုိ ထားေတာ့။ စီးပြားေရးမ်က္ႏွာစာကုိ ၾကည့္ေတာ့လည္း ျမင္ေတြ႕ေနရတာ ေတြက စိတ္ မခ်မ္းသာစရာေတြခ်ည္းပါပဲ။ ဖန္လုံအိမ္အာနိသင္ေၾကာင့္ ဝင္႐ုိးစြန္းက ေရခဲေတာင္ႀကီးေတြ အရည္ေပ်ာ္က်မႈႏႈန္း ေၾကာက္စရာေကာင္းေလာက္ေအာင္ ျမင့္မားေနတယ္။ ဒီအတုိင္းဆက္သြားရင္ ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္ ျမင့္သထက္ျမင့္တက္လာၿပီး တခ်ဳိ႕ႏုိင္ငံေတြ ေရေအာက္ေရာက္သြားႏုိင္တယ္လုိ႔ ပညာရွင္္မ်ားက အႀကိမ္ႀကိမ္ သတိေပးေနၾကတာမ်ား ၾကားသိေနရတယ္။ စက္႐ုံ၊ အလုပ္႐ုံေတြက မီးခုိး ထုတ္လႊတ္မႈေတြ ကန္႔သတ္တားဆီးဖုိ႔ လုိၿပီလုိ႔လည္း ေထာက္ျပၾကတယ္။
မုိက္တြင္းနက္ေနၾက
ဘယ္လုိပဲ ေထာက္ျပေထာက္ျပ၊ ဘယ္လုိပဲ သတိေပး သတိေပး၊ မီးခိုးေတြ အမ်ားဆုံးထုတ္လႊတ္ေနတဲ့ စက္မႈႏုိင္ငံႀကီးေတြက လတ္တေလာ အက်ဳိးစီးပြားေလး တစ္ခုတည္းကုိသာ မုိက္မဲစြာၾကည့္႐ႈၿပီး ႏုိင္ငံတကာ သေဘာတူစာခ်ဳပ္နဲ႔ ထိန္းခ်ဳပ္တာကုိ လက္မခံ ျငင္းဆန္ေနၾကတယ္။ ဒီလုပ္ရပ္ဟာ အင္မတန္ အသိဉာဏ္ ကင္းမဲ့ရာက်တယ္။ ဖန္လုံအိမ္အာနိသင္ေၾကာင့္ အုိဇုန္းလႊာ ပါးလ်ားလာတဲ့ဒဏ္၊ အက္ဆစ္မုိးေတြ ရြာခ်တဲ့ ဒဏ္၊ ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာျပင္ ျမင့္တက္လာတဲ့ဒဏ္၊ မုန္တုိင္းႀကီးေတြ က်ေရာက္လာတဲ့ဒဏ္၊ အပူလႈိင္း၊ အေအးလႈိင္းႀကီးေတြ က်ေရာက္လာတဲ့ဒဏ္ စတဲ့ အႏၲရာယ္ေတြကုိ ရင္ဆုိင္ရၿပီဆုိလွ်င္ ဘယ္ႏုိင္ငံမွ လြတ္ ကင္းႏုိင္မယ္ မဟုတ္ဘူးဆုိတာ သိပါလ်က္နဲ႔ မုိက္တြင္းနက္ေနၾကျခင္းသာျဖစ္တယ္။
ဖုန္းဆုိးေတာေတြျဖစ္
ဒါတင္မက လတ္တေလာအက်ဳိးစီးပြားေလး တစ္ခုတည္းကိုၾကည့္ၿပီး ေျမေပၚေျမေအာက္ သယံဇာတေတြကုိ အဆီးအတားမရွိ ထုတ္ယူသုံးစြဲေနမႈေၾကာင့္ ကမၻာ့ႏုိင္ငံအားလုံးလုိလုိမွာ ေတာေတြျပဳန္း၊ ေတာင္ေတြၿပိဳၿပီး တျဖည္းျဖည္းခ်င္း ကႏၲာရ ဖုန္းဆုိးေတာေတြ ျဖစ္လာေနတာမ်ားလည္း ျမင္ေတြ႕ၾကားသိေနရတယ္။ လူေတြ ေသာင္းသိန္းခ်ီေသၾကရတဲ့ ငလ်င္လႈပ္မႈႀကီးေတြနဲ႔ ဆူနာမီလုိ၊ နာဂစ္လုိ အႏၲရာယ္ႀကီးေတြ ဘာ့ေၾကာင့္ ေပၚ ေပါက္လာၾကရတာလဲဆုိတာမ်ားကုိ ေသေသခ်ာခ်ာ၊ ေလးေလးနက္နက္ သုေတသနျပဳဖုိ႔လည္း ပ်က္ကြက္ ေနၾကဆဲျဖစ္တယ္။
ျပႆနာက အႏၲရာယ္မဟုတ္
ဒီအခ်က္ေတြေၾကာင့္ လူငယ္ေတြက မ်က္ေမွာက္ေခတ္ႀကီးကုိ စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ျဖစ္ေနတာ သဘာဝက်ပါ တယ္။ ဒါေပမဲ့လုိ႔ ဒါေတြဟာ တားဆီးကာကြယ္လု႔ိ မရႏုိင္တာေတြမဟုတ္ဘူးလုိ႔ လူငယ္ေတြ သိေစခ်င္ပါ တယ္။ ျပႆနာတစ္ရပ္ျဖစ္လာ၊ ရွိလာတာဟာ ေၾကာက္စရာမဟုတ္ပါဘူး။ ျပႆနာရွိေနတာကုိ ရွိေနတယ္ လုိ႔ မသိျခင္းကသာ ေၾကာက္စရာေကာင္းတာျဖစ္တယ္။ ျပႆနာရွိေနမွန္းသိရင္ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းဖုိ႔ နည္းလမ္း ရွာရမွာပဲျဖစ္တယ္။ ရွာရင္ တစ္ခ်ိန္မဟုတ္ တစ္ခ်ိန္ေတာ့ ေတြ႕လာရမွာျဖစ္တယ္။
အႏုိင္ရမွာ ေသခ်ာတယ္
ဒီေန႔ ကမၻာတစ္လႊားမွာ ျပႆနာမ်ဳိးစုံ၊ အနိ႒ာ႐ုံေပါင္းစုံ ျဖစ္ပြားေပၚေပါက္ေနတာကုိ လူတုိင္း ေတြ႕ျမင္ေနၾက ရတယ္။ ျပႆနာေတြျဖစ္လာရတဲ့ ဇာစ္ျမစ္အေၾကာင္းရင္းကိုလည္း လူတုိင္းသိၾကတယ္။ ဥပမာ-ဖန္လုံအိမ္ အာနိသင္ရဲ႕ဆုိးျပစ္ေတြကုိ လူတုိင္းသိသလုိ ဖန္လုံအိမ္ အာနိသင္ျဖစ္ေပၚလာရျခင္းရဲ႕ အေၾကာင္းရင္းကို လည္း လူတုိင္းသိျမင္ သေဘာေပါက္ေနၾကတာျဖစ္တယ္။ ဒီေတာ့ ဘာေၾကာင့္ မေျဖရွင္းႏုိင္ရမွာလဲ။ ကမၻာ ေပၚက စစ္ပြဲႀကီးေတြကို ဖန္တီးသူေတြနဲ႔ ကမၻာႀကီးရဲ႕သာယာလွပမႈကုိ ဖ်က္ဆီးေနသူေတြက လက္တစ္ဆုပ္ စာေလာက္သာရွိတဲ့လူေတြ ျဖစ္ၾကတယ္။ ရွိလွမွ ကမၻာ့လူဦးေရရဲ႕ ၁ဝ ရာခုိင္ႏႈန္းေပါ့။ က်န္ ၉ဝရာခုိင္ႏႈန္းက ညီညာျဖျဖနဲ႔ ဝုိင္းဝန္းလုပ္ေဆာင္ၾကရင္ ဒီ ၁ဝ ရာခုိင္ႏႈန္းရဲ႕အႏၲရာယ္ကို ဘာ့ေၾကာင့္ မကာကြယ္ႏုိင္ရမွာလဲ၊ ဒါေၾကာင့္ လူငယ္ေတြကုိေျပာခ်င္တယ္။ စိတ္မပ်က္ပါနဲ႔။ ကမၻာ့လူဦးေရရဲ႕ ၉ဝ ရာခုိင္ႏႈန္းနဲ႔ ခုိင္ခုိင္ၿမဲၿမဲ လက္တြဲေဆာင္ရြက္ပါ။ ေနာက္ဆုံးမွာ ေကာင္းျမတ္ျခင္းတရားက အႏုိင္ရမွာ ေသခ်ာပါတယ္။
လူထုစိန္ဝင္း