၂၀၀၉ခုႏႇစ္ အတြင္း ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံတကာ အစည္းအေ၀း မႇန္သမ်မႇာ အေလးထားဆံုး ေဆြးေႏြးပြဲေခါင္းစဥ္ တစ္ခုကေတာ့ ကမၻာႀကီး ပူေႏြးလာမႈကို တားဆီးဖို႔ ကာဗြန္ဓာတ္ ထုတ္လႊင့္မႈ ေလ်ာ့ခ်ေရး၊ ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းမႈကို ႏိုင္ငံတိုင္းက အားသြန္ခြန္စိုက္ ေဆာင္ရြက္ၾကေရး ျဖစ္တယ္။
ထိပ္တန္းဦးစားေပးျပႆနာ
ႏႇစ္စဥ္ႏႇစ္တိုင္း အေရးႀကီးဆံုး ျပႆနာမ်ားအျဖစ္ သေဘာထား ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတဲ့ အစၥေရး-ပါလက္စတိုင္း ျပႆနာ၊ အၾကမ္းဖက္မႈ တိုက္ဖ်က္ေရးျပႆနာ၊ ဆင္းရဲမြဲေတမႈနဲ႔ အငတ္ေဘး ပေပ်ာက္ေရးျပႆနာ၊ ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ ထိန္းခ်ဳပ္ေရးျပႆနာ စတဲ့ ေခါင္းစဥ္ေဟာင္းမ်ားကို ေက်ာ္လြန္ၿပီး ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးကိစၥ ထိပ္ဆံုးဦးစားေပးကိစၥ ျဖစ္လာတာ ေကာင္းပါတယ္။ ၀မ္းသာစရာပါ။ ကမၻာႀကီးတစ္ခုလံုးရဲ့ အေျခအေန တစ္ေန႔တျခား ဆိုးသထက္ဆိုးလာ ေနတယ္ဆိုတာ ကေလးလူႀကီးမက်န္ အားလံုးသိေနၾကပါၿပီ။ အခု ေဆာင္းရာသီ ေရာက္ေနတာေတာင္ ေဆာင္းမႇန္းမသိရေတာ့ပါဘူး။ ႏႇင္းမႈန္မႈန္ထဲ မႇာ အေႏြးထည္ေရာင္စံုေတြ ၀တ္ဆင္ၿပီး မနက္အေစာႀကီး လမ္းေလ်ာက္တဲ့ သူေတြအစား၊ ေဘာင္းဘီတို၊ စပို႔ရႇပ္နဲ႔ ေခြၽးသံရႊဲရႊဲ လမ္းေလ်ာက္ေနသူေတြပဲ ျမင္ေတြ႕ေနရေတာ့တယ္။ ညဦးပိုင္းေတြမႇာ မိသားစုတစ္ခုလံုး မီးလင္းဖိုေဘး စုေ၀း၀ိုင္းထိုင္ရင္း ေခါပုတ္ကင္စား၊ ထန္းပင္ျမစ္ဖုတ္စား၊ ပဲျမစ္ျပဳတ္ စားတဲ့ အခုေဆာင္းျမင္ကြင္းေတြ ေပ်ာက္ကြယ္သြားတာလည္း ၾကာလႇပါၿပီ။ ေဆာင္းမႇာ သိပ္မေအးသလို ေႏြမႇာလည္း သိပ္မပူဘဲ ရာသီဥတုမ်တၿပီး ေနလို႔ေကာင္းတဲ့ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ႀကီးလည္း အခုဆိုမႏၲေလးနဲ႔ အားလံုး အတူတူျဖစ္ေနၿပီ။
ပ႐ုတ္နံ႔သင္းတဲ့ ေလႏုေအး
ေအာက္အရပ္ေဒသေတြသာ ဒီလိုျဖစ္တာမဟုတ္ဘူး။ ေတာင္ႀကီး၊ ကေလာ၊ ျပင္ဦးလြင္စတဲ့ ေတာင္ေပၚေဒသေတြမႇာလည္း အတူတူပါပဲ။ သိသိသာသာ အပူရႇိန္ေတြျမင့္တက္ လာခဲ့တယ္။ ေရႇးကေမၿမိဳ႕(ျပင္ဦးလြင္)တက္တဲ့အခါ ႏႇစ္ဆယ့္တစ္မိုင္ စခန္းလြန္တာနဲ႔ ပ႐ုတ္နံ႔သင္းေနတဲ့ ေလႏုေအးကေလး ႐ႈ႐ိႈက္လိုက္ရတာေၾကာင့္ လူတိုင္းလန္းဆန္း ရႊင္ျမဴး သြားၾကၿမဲျဖစ္တယ္။အခုေတာ့ ျပင္ဦးလြင္ ၿမိဳ႕၀င္တဲ့အထိ ပ႐ုတ္နဲ႔ ထင္း႐ႇဴးနံ႔ မ႐ႈ႐ိႈက္ရေတာ့ဘူး။ ပါးစပ္က အေငြ႕တေထာင္းေထာင္း ထြက္ေအာင္ေအးတဲ့ အရသာလည္း မခံစားရေတာ့ဘူး။ ျပင္ဦးလြင္ရဲ့ ေႏြေန႔ခင္းမ်ားဟာ မႏၲေလး နဲ႔အကြာႀကီး မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ေကာလိပ္ေက်ာင္းသားဘ၀က ျပင္ဦးလြင္ ကိုပဲ လြမ္းေနရေတာ့တယ္။
မလံုေလာက္ေသးဘူးထင္တယ္
အခုတေလာ ၀င္႐ိုးစြန္းေဒသ က ေရခဲေတာင္ႀကီးေတြ အရည္ေပ်ာ္က်မႈႏႈန္း ေၾကာက္စရာေကာင္းေလာက္ေအာင္ ျမန္ဆန္လာတာေၾကာင့္ ကမၻာ ႀကီးတစ္ခုလံုး အေပၚက်ေရာက္လာမယ့္ အႏၲရာယ္မ်ဳိးစံုကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈ မေနႏိုင္ၾကေတာ့ဘူး။ အေလးထား ေျပာၾကားလာၾကရေတာ့တယ္၊ ႏိုင္ငံတကာ အစည္းအေ၀းတိုင္းမႇာလည္း ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးလာၾကတယ္။ တက္ေရာက္ ေျပာၾကားတဲ့ ေခါင္းေဆာင္တိုင္းကလည္း ဘန္ကီမြန္းအစ အိုဘားမားအလယ္ အဘီဆစ္အဆံုး ကာဗြန္ဓာတ္ထုတ္လႊင့္မႈ ေလ်ာ့ခ်ေရးကိစၥ တစ္ကမၻာလံုး ညီညီညြတ္ညြတ္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကဖို႔ လိုအပ္ေၾကာင္းကို ထပ္တလဲလဲ ေျပာၾကားခဲ့ၾကတယ္။ ၀မ္းသာပါတယ္။ ႀကိဳဆိုပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒါေလာက္နဲ႔ေတာ့ မလံုေလာက္ေသးဘူး ထင္ပါတယ္။
စီးပြားေရးသမားအလိုက်
ကာဗြန္ဓာတ္ ထုတ္လႊင့္မႈေလ်ာ့ခ်ေရးအတြက္ ဆိုၿပီး လ်ပ္စစ္မီးေတြ ပိတ္ထား႐ံု၊ ေလေအးေပးစက္ေတြ မဖြင့္႐ံုနဲ႔ေတာ့ ကမၻာႀကီးရဲ့ အပူေတြေလ်ာ့က် သြားဖြယ္မရႇိပါဘူး။ ျပႆနာတစ္ရပ္ကို ေျဖရႇင္းဖို႔ဆိုရင္ အဲဒီျပႆနာ ျဖစ္ေပၚလာရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းကို ေတြ႕ေအာင္ရႇာၿပီး ဖယ္ရႇားရႇင္းလင္းပစ္ရပါတယ္။ အခုဆိုရင္ ကာဗြန္ဓာတ္ေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာရတဲ့ အက်ဳိးဆက္ ေတြကိုလည္း လက္ေတြ႕ေတာ္ေတာ္ႀကီး ခံစားေနၾကရၿပီ။ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ရတယ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းရင္းကိုလည္း သိေနၾကပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္ အခုလို လ်ပ္ စစ္မီးေတြ ပိတ္ထားဖို႔ ေလေအးေပးစက္ေတြ မဖြင့္ဖို႔ဆိုတဲ့ 'ထမင္းေရပူ လာလ်ာလႊဲ'တဲ့ လံႈ႕ေဆာ္မႈေတြ လုပ္တာေလာက္ပဲ ရႇိေနပါေသးတယ္။ ဖန္လံုအိမ္ အာနိသင္ေလ်ာ့ခ်ေရးဆိုင္ရာ က်ဳိတို သေဘာတူညီခ်က္ႀကီးကေန တစ္ဖက္သတ္ ဖ်က္သိမ္းၿပီး အေမရိကန္ႏိုင္ငံ ႏုတ္ထြက္သြားေတာ့ အဲဒီ အခ်ိန္က သမၼတေဂ်ာ့ဘုရႇ္ ေျပာတဲ့စကားက 'က်ဳိတိုစာခ်ဳပ္ဟာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားကို ထိခိုက္ေစတာေၾကာင့္ လက္မခံႏိုင္ဘူး' ဆိုတဲ့ စကားျဖစ္ပါတယ္။ ေကာင္းၿပီေကာင္းရဲ့နဲ႔ အစက လက္ခံ သေဘာတူခဲ့ၿပီးမႇ အေမရိကန္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရႇင္ႀကီးေတြရဲ့ အလိုက် မ်က္ႏႇာေျပာင္တိုက္ၿပီး ဖ်က္သိမ္းခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
အလံုးစံုညီညြတ္ေရးဆိုတာမရႇိ
ကာဗြန္ဓာတ္ေငြ႕ အလံုးအရင္းနဲ႔ လႊင့္ထုတ္ေပးေနတဲ့ သူေဌးေတြပိုင္ စက္႐ံုႀကီးေတြကိုေတာ့ ထိန္းသိမ္းကြပ္ညွပ္ဖို႔ မလုပ္ဘဲ အိမ္ထဲမႇာ လ်ပ္စစ္မီးထြန္းတဲ့ သူေတြနဲ႔ ေလေအးေပးစက္ ဖြင့္တဲ့သူေတြကိုသာ လက္ညႇိဳးထိုးျပေနတဲ့ လုပ္ရပ္ကေတာ့ ေတာ္ေတာ္ ရယ္စရာေကာင္းေနပါတယ္။ ကမၻာတစ္ခုလံုးက ညီညီညြတ္ညြတ္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၿပီး မီးမထြန္းဘဲ ေမႇာင္ထဲမႇာ ငုတ္တုတ္ထိုင္ေနၾကလို႔ ၀င္႐ိုးစြန္းက ေရခဲေတာင္ႀကီးေတြ အရည္ေပ်ာ္က်မႈ ရပ္စဲသြားမယ္ဆိုတာ ေသခ်ာရင္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေမႇာင္ထဲမႇာေနဖို႔ အဆင္သင့္ပါ။ အဲဒီလိုမဟုတ္ဘဲနဲ႔ သူေဌးႀကီးေတြရဲ့ စက္႐ံုႀကီးေတြ အရႇိန္အဟုန္ မပ်က္လည္ပတ္ေနဖို႔ အတြက္ေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ မီးေတြ မိႇတ္မေပးႏိုင္ပါဘူး။ အဲဒီလိုမ်ဳိးလုပ္ဖို႔လည္း ကြၽန္ေတာ္တို႔ကို ညီညြတ္ပါ ညီညြတ္ပါလို႔ တဖြဖြလံႈ႔ေဆာ္မေနပါနဲ႔။ ညီညြတ္မႈ ဆိုတာ တူညီတဲ့ အက်ဳိးစီးပြားတစ္ခု အေပၚမႇာသာ တည္ေဆာက္လို႔ ရႏိုင္တာမ်ဳိးပါ။ အႂကြင္းမဲ့ လံုး၀ဥႆုံ ကမၻာသူ၊ ကမၻာသားအားလံုး ညီညြတ္ေရး ဆိုတာ ဘယ္ေတာ့မႇ မရႇိႏိုင္ပါဘူး။ ဘယ္တုန္းကမႇလည္း မရႇိခဲ့ပါဘူး။ ဒုတိယ ကမၻာစစ္ႀကီးကိုပဲ ၾကည့္ပါ။ ဂ်ာမနီ၊ အီတလီနဲ႔ ဂ်ပန္ဆိုတဲ့ ၀င္႐ိုးတန္း သံုးႏိုင္ငံက ဖက္ဆစ္၀ါဒဆိုတဲ့ တူညီတဲ့ ဘံုရပ္တည္ခ်က္ တစ္ခုအေပၚမႇာ ရပ္တည္ၿပီး အတူတကြ ပူးေပါင္းညီညြတ္ခဲ့ ၾကတာျဖစ္သလို၊ အေနာက္အရင္း ရႇင္ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ဆိုဗီယက္ ယူနီယံတို႔ကလည္း ဖက္ဆစ္၀ါဒ ဆန္႔က်င္ေရးဆိုတဲ့ ဘံုရပ္တည္ခ်က္အေပၚမႇာ ပူးေပါင္း ၿပီး မဟာမိတ္ဖြဲ႕ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္တယ္။
တူညီခ်က္အေပၚ ညီညြတ္တာ
ျမန္မာႏိုင္ငံမႇာလည္း အလားတူပါပဲ။ တိုင္းျပည္ လြတ္လပ္ေရးဆိုတဲ့ တူညီခ်က္တစ္ခုအေပၚမႇာ လူႀကီးေတြနဲ႔ လူငယ္ေတြ၊ ဆိုရႇယ္လစ္ေတြနဲ႔ ကြန္ျမဴနစ္ေတြ ပူးေပါင္းညီညြတ္ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္တယ္။ဒါေတာင္ ေအာင္ဆန္းအက္တလီ စာခ်ဳပ္ကို ဂဠဳန္ဦးေစာတို႔ ၊သခင္ဗစိန္တို႔ က လက္မႇတ္မထိုးဘဲနဲ႔ ျပန္လာခဲ့ၾကေသးတာပါ။ ျမန္မာတစ္မ်ဳိးသားလံုးရဲ့ ညီညြတ္ေရး စာခ်ဳပ္ႀကီးျဖစ္တဲ့ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ႀကီးကို လက္မႇတ္မထိုးခဲ့ သူေတြလည္း ရႇိခဲ့တာပါပဲ။
ေမ်ာ္လင့္ခ်က္ မႇားမေပးနဲ႔
အႂကြင္းမဲ့ လံုး၀ဥႆံု ရာႏႈန္းျပည့္ ညီညြတ္မႈဆိုတာ မရႇိႏိုင္ပါဘူး။ ေလာဘသားမ်ားရဲ့ လူ႕ဘံုခန္း၀ါမႇာ လူသား အားလံုး သူေတာ္စင္ေတြခ်ည္း မဟုတ္ပါဘူး။ လူတိုင္းကို မိတ္ေဆြသေဘာထားလို႔ မရႏိုင္ပါဘူး။ ေလာကီလူသား မ်ားရဲ႕အလယ္မႇာ ဓမၼနဲ႔အဓမၼ၊ အျဖဴနဲ႔ အမည္း၊ အမႇားနဲ႔ အမႇန္၊ လူဆိုးနဲ႔ လူေကာင္းဆိုတာ ရႇိၿမဲျဖစ္တယ္။ ဓမၼနဲ႔ အျဖဴ၊ အမႇန္နဲ႔ လူေကာင္းတို႔ကို မိတ္ေဆြအျဖစ္ ဖက္တြယ္ထားရမႇာျဖစ္ၿပီး အဓမၼနဲ႔ အမည္း၊ အမႇားနဲ႔ လူဆိုးကို ရန္သူအျဖစ္ ဖယ္ရႇားပစ္ရမႇာ ျဖစ္တယ္။ ဟစ္တလာလိုလူ၊ ဆက္ဒမ္ဟူစိန္လိုလူ၊ အိုစမာဘင္လာဒင္လို လူေတြကို ျပတ္ျပတ္သားသား လူသတ္သမားေတြ အျဖစ္႐ႈတ္ခ်ရမႇာျဖစ္တယ္။အေမရိကန္ျပည္သူေတြကို လိမ္၊ လႊတ္ေတာ္ ကိုညာ၊ကမၻာတစ္ခုလံုးကို လႇည့္စားခဲ့တဲ့နစ္ဆင္လို၊ ေရဂန္႔လို၊ ေဂ်ာ့ဘုရႇ္လို၊ ကလင္တန္လို လူမ်ဳိးေတြကိုလည္း လူလိမ္လူညာေတြ၊ လူဆိုးေတြလို႔ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာရမႇာပဲျဖစ္တယ္။ ဒီလိုလူေတြကို လူႀကီးလူေကာင္းေတြလို မိတ္ေဆြေတြလို သေဘာမထားႏိုင္ပါဘူး။
မသူေတာ္မႇန္းသိဖို႔လို
ေလာဘသားမ်ားရဲ့ လူ႔ဘံုခန္း၀ါမႇာ သူေတာ္စင္ေတြ ရႇိသလို မသူေတာ္ေတြလည္း ရႇိပါတယ္။ သူေတာ္စင္ကို သူေတာ္စင္မႇန္းသိဖို႔ ၊ မသူေတာ္ကို မသူေတာ္မႇန္းသိဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ အရိယာပုဂၢိဳလ္ မျဖစ္သမ် ကာလပတ္လံုး လူသားတိုင္းရဲ႕ စိတ္အစဥ္မႇာ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟေတြ ဖံုးလႊမ္းေနမႇာပဲ ျဖစ္တယ္။ အဲဒီေတာ့ ဓမၼရႇိသလို အဓမၼလည္းရႇိမႇာပဲ။ သူေတာ္စင္ သူေတာ္ေကာင္းရႇိသလို မသူေတာ္ေတြလည္း ရႇိမႇာပဲ။လူေကာင္းရႇိသလို လူဆိုးလည္းရႇိမႇာပဲ။ အဲဒီေတာ့ လူတိုင္းဟာ မိတ္ေဆြမျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ ေ၀းေ၀းက ေရႇာင္ရႇားရမယ့္လူဆိုး၊ လူမိုက္လည္း ရႇိမႇာပဲ။ အၿပီးတိုင္ဖယ္ရႇား ရႇင္းလင္းပစ္ရမယ့္ ဟစ္တလာလိုရန္ သူမ်ဳိးလည္းရႇိမႇာပဲ။ ဟစ္တလာကိုရန္ ငါဆိုတဲ့အစြဲႀကီးနဲ႔ မၾကည့္ပါနဲ႔ ေျပာတာမ်ဳိးကိုေတာ့ ဘယ္ေတာ့မႇ လက္မခံပါဘူး။ခုေခတ္ၿမိဳ႕ႀကီးသား လူတြင္က်ယ္ အီလစ္ေတြ ခံတြင္းေတြ႕ေနၾကတဲ့ win-win အေျဖဆိုတာ ရႇိႏိုင္ပါသလား လို႔ပဲ ေမးလိုက္ခ်င္ပါေတာ့တယ္။
လူထုစိန္ဝင္း
ထိပ္တန္းဦးစားေပးျပႆနာ
ႏႇစ္စဥ္ႏႇစ္တိုင္း အေရးႀကီးဆံုး ျပႆနာမ်ားအျဖစ္ သေဘာထား ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတဲ့ အစၥေရး-ပါလက္စတိုင္း ျပႆနာ၊ အၾကမ္းဖက္မႈ တိုက္ဖ်က္ေရးျပႆနာ၊ ဆင္းရဲမြဲေတမႈနဲ႔ အငတ္ေဘး ပေပ်ာက္ေရးျပႆနာ၊ ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ ထိန္းခ်ဳပ္ေရးျပႆနာ စတဲ့ ေခါင္းစဥ္ေဟာင္းမ်ားကို ေက်ာ္လြန္ၿပီး ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးကိစၥ ထိပ္ဆံုးဦးစားေပးကိစၥ ျဖစ္လာတာ ေကာင္းပါတယ္။ ၀မ္းသာစရာပါ။ ကမၻာႀကီးတစ္ခုလံုးရဲ့ အေျခအေန တစ္ေန႔တျခား ဆိုးသထက္ဆိုးလာ ေနတယ္ဆိုတာ ကေလးလူႀကီးမက်န္ အားလံုးသိေနၾကပါၿပီ။ အခု ေဆာင္းရာသီ ေရာက္ေနတာေတာင္ ေဆာင္းမႇန္းမသိရေတာ့ပါဘူး။ ႏႇင္းမႈန္မႈန္ထဲ မႇာ အေႏြးထည္ေရာင္စံုေတြ ၀တ္ဆင္ၿပီး မနက္အေစာႀကီး လမ္းေလ်ာက္တဲ့ သူေတြအစား၊ ေဘာင္းဘီတို၊ စပို႔ရႇပ္နဲ႔ ေခြၽးသံရႊဲရႊဲ လမ္းေလ်ာက္ေနသူေတြပဲ ျမင္ေတြ႕ေနရေတာ့တယ္။ ညဦးပိုင္းေတြမႇာ မိသားစုတစ္ခုလံုး မီးလင္းဖိုေဘး စုေ၀း၀ိုင္းထိုင္ရင္း ေခါပုတ္ကင္စား၊ ထန္းပင္ျမစ္ဖုတ္စား၊ ပဲျမစ္ျပဳတ္ စားတဲ့ အခုေဆာင္းျမင္ကြင္းေတြ ေပ်ာက္ကြယ္သြားတာလည္း ၾကာလႇပါၿပီ။ ေဆာင္းမႇာ သိပ္မေအးသလို ေႏြမႇာလည္း သိပ္မပူဘဲ ရာသီဥတုမ်တၿပီး ေနလို႔ေကာင္းတဲ့ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ႀကီးလည္း အခုဆိုမႏၲေလးနဲ႔ အားလံုး အတူတူျဖစ္ေနၿပီ။
ပ႐ုတ္နံ႔သင္းတဲ့ ေလႏုေအး
ေအာက္အရပ္ေဒသေတြသာ ဒီလိုျဖစ္တာမဟုတ္ဘူး။ ေတာင္ႀကီး၊ ကေလာ၊ ျပင္ဦးလြင္စတဲ့ ေတာင္ေပၚေဒသေတြမႇာလည္း အတူတူပါပဲ။ သိသိသာသာ အပူရႇိန္ေတြျမင့္တက္ လာခဲ့တယ္။ ေရႇးကေမၿမိဳ႕(ျပင္ဦးလြင္)တက္တဲ့အခါ ႏႇစ္ဆယ့္တစ္မိုင္ စခန္းလြန္တာနဲ႔ ပ႐ုတ္နံ႔သင္းေနတဲ့ ေလႏုေအးကေလး ႐ႈ႐ိႈက္လိုက္ရတာေၾကာင့္ လူတိုင္းလန္းဆန္း ရႊင္ျမဴး သြားၾကၿမဲျဖစ္တယ္။အခုေတာ့ ျပင္ဦးလြင္ ၿမိဳ႕၀င္တဲ့အထိ ပ႐ုတ္နဲ႔ ထင္း႐ႇဴးနံ႔ မ႐ႈ႐ိႈက္ရေတာ့ဘူး။ ပါးစပ္က အေငြ႕တေထာင္းေထာင္း ထြက္ေအာင္ေအးတဲ့ အရသာလည္း မခံစားရေတာ့ဘူး။ ျပင္ဦးလြင္ရဲ့ ေႏြေန႔ခင္းမ်ားဟာ မႏၲေလး နဲ႔အကြာႀကီး မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ေကာလိပ္ေက်ာင္းသားဘ၀က ျပင္ဦးလြင္ ကိုပဲ လြမ္းေနရေတာ့တယ္။
မလံုေလာက္ေသးဘူးထင္တယ္
အခုတေလာ ၀င္႐ိုးစြန္းေဒသ က ေရခဲေတာင္ႀကီးေတြ အရည္ေပ်ာ္က်မႈႏႈန္း ေၾကာက္စရာေကာင္းေလာက္ေအာင္ ျမန္ဆန္လာတာေၾကာင့္ ကမၻာ ႀကီးတစ္ခုလံုး အေပၚက်ေရာက္လာမယ့္ အႏၲရာယ္မ်ဳိးစံုကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈ မေနႏိုင္ၾကေတာ့ဘူး။ အေလးထား ေျပာၾကားလာၾကရေတာ့တယ္၊ ႏိုင္ငံတကာ အစည္းအေ၀းတိုင္းမႇာလည္း ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးလာၾကတယ္။ တက္ေရာက္ ေျပာၾကားတဲ့ ေခါင္းေဆာင္တိုင္းကလည္း ဘန္ကီမြန္းအစ အိုဘားမားအလယ္ အဘီဆစ္အဆံုး ကာဗြန္ဓာတ္ထုတ္လႊင့္မႈ ေလ်ာ့ခ်ေရးကိစၥ တစ္ကမၻာလံုး ညီညီညြတ္ညြတ္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကဖို႔ လိုအပ္ေၾကာင္းကို ထပ္တလဲလဲ ေျပာၾကားခဲ့ၾကတယ္။ ၀မ္းသာပါတယ္။ ႀကိဳဆိုပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒါေလာက္နဲ႔ေတာ့ မလံုေလာက္ေသးဘူး ထင္ပါတယ္။
စီးပြားေရးသမားအလိုက်
ကာဗြန္ဓာတ္ ထုတ္လႊင့္မႈေလ်ာ့ခ်ေရးအတြက္ ဆိုၿပီး လ်ပ္စစ္မီးေတြ ပိတ္ထား႐ံု၊ ေလေအးေပးစက္ေတြ မဖြင့္႐ံုနဲ႔ေတာ့ ကမၻာႀကီးရဲ့ အပူေတြေလ်ာ့က် သြားဖြယ္မရႇိပါဘူး။ ျပႆနာတစ္ရပ္ကို ေျဖရႇင္းဖို႔ဆိုရင္ အဲဒီျပႆနာ ျဖစ္ေပၚလာရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းကို ေတြ႕ေအာင္ရႇာၿပီး ဖယ္ရႇားရႇင္းလင္းပစ္ရပါတယ္။ အခုဆိုရင္ ကာဗြန္ဓာတ္ေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာရတဲ့ အက်ဳိးဆက္ ေတြကိုလည္း လက္ေတြ႕ေတာ္ေတာ္ႀကီး ခံစားေနၾကရၿပီ။ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ရတယ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းရင္းကိုလည္း သိေနၾကပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္ အခုလို လ်ပ္ စစ္မီးေတြ ပိတ္ထားဖို႔ ေလေအးေပးစက္ေတြ မဖြင့္ဖို႔ဆိုတဲ့ 'ထမင္းေရပူ လာလ်ာလႊဲ'တဲ့ လံႈ႕ေဆာ္မႈေတြ လုပ္တာေလာက္ပဲ ရႇိေနပါေသးတယ္။ ဖန္လံုအိမ္ အာနိသင္ေလ်ာ့ခ်ေရးဆိုင္ရာ က်ဳိတို သေဘာတူညီခ်က္ႀကီးကေန တစ္ဖက္သတ္ ဖ်က္သိမ္းၿပီး အေမရိကန္ႏိုင္ငံ ႏုတ္ထြက္သြားေတာ့ အဲဒီ အခ်ိန္က သမၼတေဂ်ာ့ဘုရႇ္ ေျပာတဲ့စကားက 'က်ဳိတိုစာခ်ဳပ္ဟာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားကို ထိခိုက္ေစတာေၾကာင့္ လက္မခံႏိုင္ဘူး' ဆိုတဲ့ စကားျဖစ္ပါတယ္။ ေကာင္းၿပီေကာင္းရဲ့နဲ႔ အစက လက္ခံ သေဘာတူခဲ့ၿပီးမႇ အေမရိကန္ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရႇင္ႀကီးေတြရဲ့ အလိုက် မ်က္ႏႇာေျပာင္တိုက္ၿပီး ဖ်က္သိမ္းခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
အလံုးစံုညီညြတ္ေရးဆိုတာမရႇိ
ကာဗြန္ဓာတ္ေငြ႕ အလံုးအရင္းနဲ႔ လႊင့္ထုတ္ေပးေနတဲ့ သူေဌးေတြပိုင္ စက္႐ံုႀကီးေတြကိုေတာ့ ထိန္းသိမ္းကြပ္ညွပ္ဖို႔ မလုပ္ဘဲ အိမ္ထဲမႇာ လ်ပ္စစ္မီးထြန္းတဲ့ သူေတြနဲ႔ ေလေအးေပးစက္ ဖြင့္တဲ့သူေတြကိုသာ လက္ညႇိဳးထိုးျပေနတဲ့ လုပ္ရပ္ကေတာ့ ေတာ္ေတာ္ ရယ္စရာေကာင္းေနပါတယ္။ ကမၻာတစ္ခုလံုးက ညီညီညြတ္ညြတ္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၿပီး မီးမထြန္းဘဲ ေမႇာင္ထဲမႇာ ငုတ္တုတ္ထိုင္ေနၾကလို႔ ၀င္႐ိုးစြန္းက ေရခဲေတာင္ႀကီးေတြ အရည္ေပ်ာ္က်မႈ ရပ္စဲသြားမယ္ဆိုတာ ေသခ်ာရင္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေမႇာင္ထဲမႇာေနဖို႔ အဆင္သင့္ပါ။ အဲဒီလိုမဟုတ္ဘဲနဲ႔ သူေဌးႀကီးေတြရဲ့ စက္႐ံုႀကီးေတြ အရႇိန္အဟုန္ မပ်က္လည္ပတ္ေနဖို႔ အတြက္ေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ မီးေတြ မိႇတ္မေပးႏိုင္ပါဘူး။ အဲဒီလိုမ်ဳိးလုပ္ဖို႔လည္း ကြၽန္ေတာ္တို႔ကို ညီညြတ္ပါ ညီညြတ္ပါလို႔ တဖြဖြလံႈ႔ေဆာ္မေနပါနဲ႔။ ညီညြတ္မႈ ဆိုတာ တူညီတဲ့ အက်ဳိးစီးပြားတစ္ခု အေပၚမႇာသာ တည္ေဆာက္လို႔ ရႏိုင္တာမ်ဳိးပါ။ အႂကြင္းမဲ့ လံုး၀ဥႆုံ ကမၻာသူ၊ ကမၻာသားအားလံုး ညီညြတ္ေရး ဆိုတာ ဘယ္ေတာ့မႇ မရႇိႏိုင္ပါဘူး။ ဘယ္တုန္းကမႇလည္း မရႇိခဲ့ပါဘူး။ ဒုတိယ ကမၻာစစ္ႀကီးကိုပဲ ၾကည့္ပါ။ ဂ်ာမနီ၊ အီတလီနဲ႔ ဂ်ပန္ဆိုတဲ့ ၀င္႐ိုးတန္း သံုးႏိုင္ငံက ဖက္ဆစ္၀ါဒဆိုတဲ့ တူညီတဲ့ ဘံုရပ္တည္ခ်က္ တစ္ခုအေပၚမႇာ ရပ္တည္ၿပီး အတူတကြ ပူးေပါင္းညီညြတ္ခဲ့ ၾကတာျဖစ္သလို၊ အေနာက္အရင္း ရႇင္ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ဆိုဗီယက္ ယူနီယံတို႔ကလည္း ဖက္ဆစ္၀ါဒ ဆန္႔က်င္ေရးဆိုတဲ့ ဘံုရပ္တည္ခ်က္အေပၚမႇာ ပူးေပါင္း ၿပီး မဟာမိတ္ဖြဲ႕ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္တယ္။
တူညီခ်က္အေပၚ ညီညြတ္တာ
ျမန္မာႏိုင္ငံမႇာလည္း အလားတူပါပဲ။ တိုင္းျပည္ လြတ္လပ္ေရးဆိုတဲ့ တူညီခ်က္တစ္ခုအေပၚမႇာ လူႀကီးေတြနဲ႔ လူငယ္ေတြ၊ ဆိုရႇယ္လစ္ေတြနဲ႔ ကြန္ျမဴနစ္ေတြ ပူးေပါင္းညီညြတ္ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္တယ္။ဒါေတာင္ ေအာင္ဆန္းအက္တလီ စာခ်ဳပ္ကို ဂဠဳန္ဦးေစာတို႔ ၊သခင္ဗစိန္တို႔ က လက္မႇတ္မထိုးဘဲနဲ႔ ျပန္လာခဲ့ၾကေသးတာပါ။ ျမန္မာတစ္မ်ဳိးသားလံုးရဲ့ ညီညြတ္ေရး စာခ်ဳပ္ႀကီးျဖစ္တဲ့ ပင္လံုစာခ်ဳပ္ႀကီးကို လက္မႇတ္မထိုးခဲ့ သူေတြလည္း ရႇိခဲ့တာပါပဲ။
ေမ်ာ္လင့္ခ်က္ မႇားမေပးနဲ႔
အႂကြင္းမဲ့ လံုး၀ဥႆံု ရာႏႈန္းျပည့္ ညီညြတ္မႈဆိုတာ မရႇိႏိုင္ပါဘူး။ ေလာဘသားမ်ားရဲ့ လူ႕ဘံုခန္း၀ါမႇာ လူသား အားလံုး သူေတာ္စင္ေတြခ်ည္း မဟုတ္ပါဘူး။ လူတိုင္းကို မိတ္ေဆြသေဘာထားလို႔ မရႏိုင္ပါဘူး။ ေလာကီလူသား မ်ားရဲ႕အလယ္မႇာ ဓမၼနဲ႔အဓမၼ၊ အျဖဴနဲ႔ အမည္း၊ အမႇားနဲ႔ အမႇန္၊ လူဆိုးနဲ႔ လူေကာင္းဆိုတာ ရႇိၿမဲျဖစ္တယ္။ ဓမၼနဲ႔ အျဖဴ၊ အမႇန္နဲ႔ လူေကာင္းတို႔ကို မိတ္ေဆြအျဖစ္ ဖက္တြယ္ထားရမႇာျဖစ္ၿပီး အဓမၼနဲ႔ အမည္း၊ အမႇားနဲ႔ လူဆိုးကို ရန္သူအျဖစ္ ဖယ္ရႇားပစ္ရမႇာ ျဖစ္တယ္။ ဟစ္တလာလိုလူ၊ ဆက္ဒမ္ဟူစိန္လိုလူ၊ အိုစမာဘင္လာဒင္လို လူေတြကို ျပတ္ျပတ္သားသား လူသတ္သမားေတြ အျဖစ္႐ႈတ္ခ်ရမႇာျဖစ္တယ္။အေမရိကန္ျပည္သူေတြကို လိမ္၊ လႊတ္ေတာ္ ကိုညာ၊ကမၻာတစ္ခုလံုးကို လႇည့္စားခဲ့တဲ့နစ္ဆင္လို၊ ေရဂန္႔လို၊ ေဂ်ာ့ဘုရႇ္လို၊ ကလင္တန္လို လူမ်ဳိးေတြကိုလည္း လူလိမ္လူညာေတြ၊ လူဆိုးေတြလို႔ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာရမႇာပဲျဖစ္တယ္။ ဒီလိုလူေတြကို လူႀကီးလူေကာင္းေတြလို မိတ္ေဆြေတြလို သေဘာမထားႏိုင္ပါဘူး။
မသူေတာ္မႇန္းသိဖို႔လို
ေလာဘသားမ်ားရဲ့ လူ႔ဘံုခန္း၀ါမႇာ သူေတာ္စင္ေတြ ရႇိသလို မသူေတာ္ေတြလည္း ရႇိပါတယ္။ သူေတာ္စင္ကို သူေတာ္စင္မႇန္းသိဖို႔ ၊ မသူေတာ္ကို မသူေတာ္မႇန္းသိဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ အရိယာပုဂၢိဳလ္ မျဖစ္သမ် ကာလပတ္လံုး လူသားတိုင္းရဲ႕ စိတ္အစဥ္မႇာ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟေတြ ဖံုးလႊမ္းေနမႇာပဲ ျဖစ္တယ္။ အဲဒီေတာ့ ဓမၼရႇိသလို အဓမၼလည္းရႇိမႇာပဲ။ သူေတာ္စင္ သူေတာ္ေကာင္းရႇိသလို မသူေတာ္ေတြလည္း ရႇိမႇာပဲ။လူေကာင္းရႇိသလို လူဆိုးလည္းရႇိမႇာပဲ။ အဲဒီေတာ့ လူတိုင္းဟာ မိတ္ေဆြမျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ ေ၀းေ၀းက ေရႇာင္ရႇားရမယ့္လူဆိုး၊ လူမိုက္လည္း ရႇိမႇာပဲ။ အၿပီးတိုင္ဖယ္ရႇား ရႇင္းလင္းပစ္ရမယ့္ ဟစ္တလာလိုရန္ သူမ်ဳိးလည္းရႇိမႇာပဲ။ ဟစ္တလာကိုရန္ ငါဆိုတဲ့အစြဲႀကီးနဲ႔ မၾကည့္ပါနဲ႔ ေျပာတာမ်ဳိးကိုေတာ့ ဘယ္ေတာ့မႇ လက္မခံပါဘူး။ခုေခတ္ၿမိဳ႕ႀကီးသား လူတြင္က်ယ္ အီလစ္ေတြ ခံတြင္းေတြ႕ေနၾကတဲ့ win-win အေျဖဆိုတာ ရႇိႏိုင္ပါသလား လို႔ပဲ ေမးလိုက္ခ်င္ပါေတာ့တယ္။
လူထုစိန္ဝင္း
''အင္ဂ်ီအိုေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဆရာ ေရးတာကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ တိုက္ခိုက္ ထားတာ အင္တာနက္ ထဲမွာ ေတြ႕ရတယ္။ ဆရာ ဖတ္ၿပီးေရာေပါ့၊ ဘာမွ ျပန္မေရးေတာ့ဘူးလား'' ဂ်ာနယ္တိုက္ တစ္ခုက လူငယ္တစ္ေယာက္ ေျပာတဲ့စကား ျဖစ္ပါတယ္။ အခုတေလ သူ႔လို လာေျပာသူေတြ ေန႔စဥ္ျပတ္တယ္ မရွိပါဘူး။
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
