တစ္လင္တစ္မယားစနစ္ က်င့္သုံးျခင္းဆုိင္ရာဥပေဒျပဌာန္း

တစ္လင္တစ္မယားစနစ္ က်င့္သုံးျခင္းဆိုင္ရာဥပေဒ
(၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္၊ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ ဥပေဒအမွတ္ ၅၄။)
၁၃၇၇ ခုႏွစ္၊ ဝါေခါင္လျပည့္ေက်ာ္ ၁ ရက္
(၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လ ၃၁ ရက္)
ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္သည္ ဤဥပေဒကို ျပ႒ာန္းလိုက္သည္။
အခန္း (၁)
အမည္၊ သက္ဆိုင္ျခင္းႏွင့္အဓိပၸာယ္ေဖာ္ျပခ်က္
၁။ ဤဥပေဒကို တစ္လင္တစ္မယားစနစ္ က်င့္သုံးျခင္းဆိုင္ရာဥပေဒဟု ေခၚတြင္ေစရမည္။
၂။ ဤဥပေဒသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေနထိုင္သူအားလုံးႏွင့္ လည္းေကာင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံျပင္ပတြင္ ေနထိုင္ေသာ ႏိုင္ငံသားႏွင့္လည္းေကာင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ တြင္ေနထိုင္စဥ္ ႏိုင္ငံသားႏွင့္ ထိမ္းျမားေသာ ႏိုင္ငံျခားသားႏွင့္လည္းေကာင္း သက္ဆိုင္ေစရမည္။
၃။ ဤဥပေဒတြင္ပါရွိေသာ ေအာက္ပါစကားရပ္မ်ားသည္ ေဖာ္ျပပါအတိုင္း အဓိပၸာယ္သက္ေရာက္ေစရမည္-
(က) ႏိုင္ငံသား ဆိုသည္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံသားဥပေဒတြင္ ႏိုင္ငံသား အျဖစ္ ေဖာ္ျပထားသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားကို ဆိုသည္။ ယင္း စကားရပ္တြင္ ဧည့္ႏိုင္ငံသား သို႔မဟုတ္ ႏိုင္ငံသားျပဳခြင့္ရသူ လည္းပါဝင္သည္။
( ခ ) ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ေနထိုင္သူ ဆိုသည္မွာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အၿမဲ ျဖစ္ေစ၊ ယာယီျဖစ္ေစေနထိုင္သူကို ဆိုသည္။
( ဂ ) ေယာက္်ား ဆိုသည္မွာ အသက္အရြယ္ႀကီးသည္ျဖစ္ေစ၊ ငယ္သည္ျဖစ္ေစ လူေယာက္်ားကို ဆိုသည္။
(ဃ) မိန္းမ ဆိုသည္မွာ အသက္အရြယ္ႀကီးသည္ျဖစ္ေစ၊ ငယ္သည္ ျဖစ္ေစ လူမိန္းမကိုဆိုသည္။
အခန္း(၂)
ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ား
၄။ ဤဥပေဒ၏ ရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားမွာ ေအာက္ပါအတိုင္းျဖစ္သည္ -
(က) ဥပေဒႏွင့္အညီ ထိမ္းျမားၾကေသာ လင္ႏွင့္မယားတို႔ တစ္ဦး အေပၚတစ္ဦး သစၥာရွိစြာျဖင့္ သာယာခ်မ္းေျမ့သည့္ အိမ္ေထာင္ တည္ေဆာက္ႏိုင္ေစရန္၊
(ခ) တစ္လင္တစ္မယားစနစ္ က်င့္သုံးျခင္းျဖင့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား တရားမဝင္မယားအျဖစ္ ေရာက္ရွိျခင္းမွကာကြယ္ရန္၊
(ဂ) အိမ္ေထာင္ဘက္ တစ္ဦးထက္ပို၍ ယူျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားႏိုင္ သည့္ အိမ္ေထာင္ေရး ျပႆနာႏွင့္ အိမ္ေထာင္ေရးမႈခင္းမ်ားကို တားဆီးႏိုင္ရန္၊
(ဃ) အမ်ိဳးသား၊ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ ကိုယ္က်င့္တရား ပိုမိုထိန္းသိမ္း ႏိုင္ၾကေစရန္။
အခန္း (၃)
တစ္လင္တစ္မယားစနစ္ျဖင့္ ထိမ္းျမားျခင္း
၅။ မည္သည့္ေယာက္်ားႏွင့္ မိန္းမမဆို ဤဥပေဒပါျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားႏွင့္ မဆန္႔က်င္ပါက တည္ဆဲဥပေဒတစ္ရပ္ရပ္အရျဖစ္ေစ၊ ကိုးကြယ္ရာဘာသာ အရျဖစ္ေစ၊ ဓေလ့ထုံးတမ္းအရျဖစ္ေစ တရားဝင္ထိမ္းျမားျခင္း ျပဳႏိုင္သည္။
၆။ ဤဥပေဒအာဏာတည္ၿပီးေနာက္ ေယာက္်ားႏွင့္ မိန္းမတို႔သည္ ဥပေဒ တစ္ရပ္ရပ္အရျဖစ္ေစ၊ ကိုးကြယ္ရာဘာသာအရျဖစ္ေစ၊ ဓေလ့ထုံးတမ္း အရျဖစ္ေစ ထိမ္းျမားမႈျပဳလုပ္ရာတြင္ တစ္လင္တစ္မယားစနစ္ က်င့္သုံးျခင္း သာလွ်င္ တရားဝင္အတည္ျဖစ္သည္။
၇။ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာဝင္အခ်င္းခ်င္း ထိမ္းျမားျခင္းသည္ ဤဥပေဒႏွင့္ မဆန္႔က်င္သေရြ႕ ျမန္မာ့ဓေလ့ထုံးတမ္းဥပေဒႏွင့္ ညီညြတ္ပါက တရားဝင္ အတည္ျဖစ္သည္။
၈။ ဗုဒၶဘာသာဝင္မိန္းမႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာဝင္မဟုတ္ေသာ ေယာက္်ားတို႔ ထိမ္းျမားျခင္းသည္ ဤဥပေဒႏွင့္မဆန္႔က်င္သေရြ႕ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာဝင္ မိန္းမမ်ား အထူးထိမ္းျမားျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒႏွင့္ညီညြတ္ပါက တရားဝင္ အတည္ျဖစ္သည္။
၉။ ဗုဒၶဘာသာဝင္မဟုတ္သူအခ်င္းခ်င္း ယင္းတို႔ႏွင့္သက္ဆိုင္သည့္ ဥပေဒ၊ ဘာသာ၊ ဓေလ့ထုံးတမ္းႏွင့္အညီ ထိမ္းျမားျခင္းသည္ ဤဥပေဒႏွင့္ မဆန္႔က်င္ သေရြ႕ အတည္ျဖစ္သည္။
အခန္း (၄)
တားျမစ္ခ်က္မ်ား
၁ဝ။ ဥပေဒတစ္ရပ္ရပ္အရျဖစ္ေစ၊ ကိုးကြယ္ရာဘာသာအရျဖစ္ေစ၊ ဓေလ့ထုံးတမ္းအရျဖစ္ေစ လင္ႏွင့္မယားတစ္ဦး သို႔မဟုတ္ တစ္ဦးထက္ပို၍ တရားဝင္ထိမ္းျမားၿပီးသည့္ ေယာက္်ား သို႔မဟုတ္ မိန္းမသည္ အဆိုပါ ထိမ္းျမားမႈတည္ၿမဲေနစဥ္ကာလအတြင္း ဤဥပေဒအာဏာတည္သည့္ေန႔မွ စ၍ အျခားသူတစ္ဦးႏွင့္ ထပ္မံထိမ္းျမားျခင္းမျပဳရ သို႔မဟုတ္ လင္မယား အျဖစ္ တရားမဝင္ေနထိုင္ေပါင္းသင္းျခင္းမျပဳရ။
၁၁။ ေယာက္်ား သို႔မဟုတ္ မိန္းမသည္ ယခင္က ထိမ္းျမားခဲ့ဖူးလွ်င္ ယင္းသို႔ ထိမ္းျမားခဲ့ဖူးေၾကာင္း အသိေပးေၾကညာ၍ ယခင္အိမ္ေထာင္ႏွင့္ တရားဝင္ ကြာရွင္းျပတ္စဲၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း ခိုင္မာသည့္ အေထာက္အထား တင္ျပႏိုင္လွ်င္ အျခားသူတစ္ဦးႏွင့္ထပ္မံ၍ ထိမ္းျမားႏိုင္သည္။
၁၂။ မည္သူမွ် ဥပေဒတစ္ရပ္ရပ္အရျဖစ္ေစ၊ ကိုးကြယ္ရာဘာသာအရျဖစ္ေစ၊ ဓေလ့ထုံးတမ္းအရျဖစ္ေစ ထိမ္းျမားမႈအတည္ျဖစ္ေနစဥ္ ထပ္မံ၍ ထိမ္းျမား မႈမျပဳရ သို႔မဟုတ္ လင္မယားအျဖစ္ တရားမဝင္ေနထိုင္ေပါင္းသင္းျခင္း မျပဳရ။
အခန္း (၅)
ျပစ္ဒဏ္မ်ား
၁၃။ မည္သူမဆို ပုဒ္မ ၁ဝ သို႔မဟုတ္ ပုဒ္မ ၁၂ ကို ေဖာက္ဖ်က္က်ဴးလြန္ ေၾကာင္း ျပစ္မႈထင္ရွားစီရင္ျခင္းခံရလွ်င္ ထိုသူကို ခုနစ္ႏွစ္ထက္မပိုေသာ ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္ရမည့္အျပင္ ေငြဒဏ္လည္းခ်မွတ္ႏိုင္သည္။
၁၄။ တည္ဆဲဥပေဒတစ္ရပ္ရပ္အရျဖစ္ေစ၊ ကိုးကြယ္ရာဘာသာအရျဖစ္ေစ၊ ဓေလ့ထုံးတမ္းအရျဖစ္ေစ ထိမ္းျမားမႈအတည္ျဖစ္ေနစဥ္ လင္ သို႔မဟုတ္ မယားသည္ အျခားသူႏွင့္ထပ္မံ၍ ထိမ္းျမားလွ်င္ ဤဥပေဒအရ အိမ္ေထာင္ ေရးျပစ္မႈကို က်ဴးလြန္ျခင္းျဖစ္၍ က်န္သည့္မယား သို႔မဟုတ္ လင္က လင္မယားကြာရွင္းခြင့္ရွိသည္။
၁၅။ ပုဒ္မ ၁၄ အရ လင္မယားကြာရွင္းရာတြင္ အိမ္ေထာင္ေရးျပစ္မႈ က်ဴးလြန္သူသည္ ႏွစ္ဦးပိုင္ပစၥည္းႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ¤င္း၏အခြင့္အေရးမ်ား ဆုံး႐ႈံးျခင္းခံရမည္။
၁၆။ ဥပေဒတစ္ရပ္ရပ္အရျဖစ္ေစ၊ ကိုးကြယ္ရာဘာသာအရျဖစ္ေစ၊ ဓေလ့ ထုံးတမ္းအရျဖစ္ေစ ထိမ္းျမားၿပီးေသာ ေယာက္်ားတစ္ဦးသည္ အဆိုပါ ထိမ္းျမားမႈအတည္ျဖစ္ေနစဥ္ အျခားမိန္းမတစ္ဦးႏွင့္ ထပ္မံထိမ္းျမားပါက တရားမဝင္ထိမ္းျမားျခင္းျဖစ္သျဖင့္ ေနာက္မိန္းမသည္ ထိုေယာက္်ား၏ အေမြကိုဆက္ခံခြင့္မရွိေစရ။ ေနာက္မိန္းမယူသည့္ ေယာက္်ားသည္လည္း ပထမမိန္းမႏွင့္ ေနာက္မိန္းမတို႔၏ အေမြကိုဆက္ခံခြင့္မရွိေစရ။
၁၇။ မည္သူမဆို ဥပေဒတစ္ရပ္ရပ္အရျဖစ္ေစ၊ ကိုးကြယ္ရာဘာသာအရ ျဖစ္ေစ၊ ဓေလ့ထုံးတမ္းအရျဖစ္ေစ ထိမ္းျမားၿပီးေသာ ေယာက္်ား သို႔မဟုတ္ မိန္းမတစ္ဦးဦးသည္ အဆိုပါထိမ္းျမားမႈအတည္ျဖစ္ေနစဥ္ ယင္းထိမ္းျမားမႈ ကို ထိမ္ခ်န္၍ အျခားေယာက္်ား သို႔မဟုတ္ မိန္းမတစ္ဦးကို ထပ္မံထိမ္းျမား ပါက ၁ဝ ႏွစ္ ထက္မပိုေသာ ေထာင္ဒဏ္ခ်မွတ္ရမည့္အျပင္ ေငြဒဏ္လည္း ခ်မွတ္ႏိုင္သည္။
အခန္း (၆)
အေထြေထြ
၁၈။ ဥပေဒတစ္ရပ္ရပ္အရျဖစ္ေစ၊ ကိုးကြယ္ရာဘာသာအရျဖစ္ေစ၊ ဓေလ့ ထုံးတမ္းအရျဖစ္ေစ ထိမ္းျမားၿပီးေသာ ေယာက္်ား သို႔မဟုတ္ မိန္းမတစ္ဦးဦး သည္ အဆိုပါထိမ္းျမားမႈ အတည္ျဖစ္ေနစဥ္ ယင္းထိမ္းျမားမႈကို ထိမ္ခ်န္၍ အျခားေယာက္်ား သို႔မဟုတ္ မိန္းမတစ္ဦးကို ထပ္မံထိမ္းျမားပါက နစ္နာသူ သည္ တရားမေၾကာင္းအရ တရားစြဲဆိုပိုင္ခြင့္ရွိသည္။
၁၉။ ဤဥပေဒ အာဏာမတည္မီက တည္ဆဲဥပေဒတစ္ရပ္ရပ္အရျဖစ္ေစ၊ ကိုးကြယ္ရာဘာသာအရျဖစ္ေစ၊ ဓေလ့ထုံးတမ္းအရျဖစ္ေစ တရားဝင္ အတည္ျဖစ္သည့္ ထိမ္းျမားျခင္းကို ဤဥပေဒက မထိခိုက္ေစရ။
၂ဝ။ တရားမဝင္ထိမ္းျမားလက္ထပ္ျခင္း သို႔မဟုတ္ ထိမ္ခ်န္ထိမ္းျမားလက္ထပ္ ျခင္းေၾကာင့္ ရရွိလာေသာ သား၊ သမီးမ်ားသည္ ကေလးသူငယ္ဆိုင္ရာ အခြင့္အေရးဆုံး႐ႈံးျခင္း မရွိေစရ။
၂၁။ ဤဥပေဒပါ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားသည္ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာဝင္မိန္းမ မ်ား အထူးထိမ္းျမားျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒပါျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားကို ထိခိုက္ျခင္း မရွိေစရ။
ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒအရ ကြၽႏ္ုပ္လက္မွတ္ေရးထိုးသည္။
(ပုံ) သိန္းစိန္
ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ
ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္

.. https://www.facebook.com/MyanmarExpress
 

Posted in: အမ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒ