သမိုင္းကိုလိမ္ျပီး အေ၀းမ ွခ်ိန္ကိုက္ဗံုးခြဲေနသူမ်ား (အပိုင္း- ၄)

From : ရကၡ၀ံသ


၂။ လူဦးေရစာရင္းကို လိမ္တဲ့နည္း
စစ္တေကာင္းႏြယ္ဖြါး ဘဂၤလီကုလား (ရိုဟင္ဂ်ာ) အမည္ခံသမိုင္းကို လိမ္ေရးေနၾကသူ ေခတ္ပညာတတ္ဘဂၤလီကုလား
တစုက သူတို့ဟာ ၁၇၈၄-၈၅ ကတည္းက ရခိုင္မွာလူ ၅၀% ရွိေၾကာင္းေဒါက္တာဗဂ်ီနာက်မ္းကို ကိုးကားျပီးေရးတယ္။ မျငင္း
ဘူး။ ရွိနိုင္တယ္။ သိမ္းယူျပီး လူဦးေရစာရင္း ေကာက္ခ်ိန္ကေပါ့။ စာရင္းေကာက္ျပီးေနာက္ပိုင္း (၃၀၀၀၀) မရွိနိင္ေတာ့ဘူး။
ဘိုးေတာ္ဘုရား (ဗဒံုမင္း) ေခတ္ ရခိုင္လူဦးေရမွာ ရခိုင ္(၆၀၀၀၀)၊ မူဆလင္(၃၀၀၀၀)၊ ဗမာ(၁၀၀၀၀) ရွိေၾကာင္း အိႏၵိ
သမိုင္းပညာရွင္ ေဒါက္တာဗနာဂ်ီက ဆိုပါတယ္။ ၄င္းအခ်ိန္ ရခိုင္ဦးေရနည္းေနရျခင္းမွာ ဘိုးေတာ္ဘုရားက်ဴးေက်ာ္စစ္ေၾကာင့္
ရခိုင္စစ္ေဘးဒုကၡသည္ (၂၀၀၀၀၀) ဟာ စစ္တေကာင္း၊ ဖေလာင္းခ်ိတ္၊ ပန္း၀ါဖက္သို႔ ခိုလွံဳသြားၾကပါတယ္။ ဗဒံုမင္းဟာလည္း
၄င္းကုလား (၃၀၀၀၀) အနက္မွ ဆည္၊ ေျမာင္း၊ တာတမံ တည္ေဆာက္ျခင္း၊ လယ္ယာလုပ္ငန္းလုပ္ကိုင္ရန္နွင့္ က်ြန္မ်ားအျဖစ္
ေခၚယူပါလိမ့္မည္။ ယင္းေၾကာင့္ မံုရြာ၊သာစည္၊ ရမည္းသင္း၊မိတၴိလာ ေဒသမ်ားမွာ ေျမတူးကုလားမ်ိဳးႏြယ္စုေတြ ျဖစ္လာတာပါ။
မည္သည့္နည္းနွင့္မွ် ရခိုင္မွာ ကုလား(၃၀၀၀၀) မရွိနိုင္ပါ။
ကုလားသမိုင္းေရးသူေတြက ရခိုင္မွာကုလားဦးေရ မ်ားေစရန္ စစ္ေဘး ခိုလွံဳသူ (၂၀၀၀၀၀)ထဲ၌ ကုလားမ်ား ပါ၀င္ေန
သည္ဟု ဆိုပါတယ္။ ဤကိစၥနွင့္ သမိုင္းပါေမကၡ ေဒါက္တာပင္းက ဒုကၡသည္မ်ားကိုေနရာခ်ေပးခဲ့သူ မစၥတာေကာ့စ္၏ အစီရင္
ခံစာကိုကိုးကား၍ ရခိုင္ဒုကၡသည္မ်ားကို ေနရာခ်ေပးခဲ့ေၾကာင္း မွတ္တမ္းတင္ခဲ့တယ္။ The Land Of The Great Image၊
ကိုေရးခဲ့သူ (Maurice Collis) ကလည္း ရခိုင္စစ္ေဘးဒုကၡသည္ (၂၀၀၀၀၀) ဟုမွတ္တမ္းတင္ခဲ့ပါတယ္။ ဤအစီရင္ခံစာ၊ မွတ္
တမ္းမ်ား၌ ကုလားစစ္ေဘးဒုကၡသည္မ်ား ပါ၀င္ေနေၾကာင္း တစံုတရာ၊ အေထာက္အထား မေတြ႔ရပါ။
ရိုဟင္ဂ်ာအမည္ခံ (ဘဂၤလီကုလား) တို့သည္ ရခိုင္ဘုရင္မ်ားလက္ထက္ လူဦးေရကို မည္သို့ပင္လွည့္ပတ္တိုးထဲ့ေစကာ
မူ ဗဒံုမင္းလက္ထက္ လူဦးေရ(၃၀၀၀၀) ကိုေနာက္ဆံုး အတည္ျပဳရပါလိမ့္မည္။ ဒီအေပၚမွာ စဥ္းစားသံုးသပ္ျပီး အဂၤလိပ္ေခတ္
ကို ဆက္ၾကပါစို့။ ရွင္မျဖဴက်ြန္းအေၾကာင္းနဲ့ အဂၤလိပ္၊ ျမန္မာ ပထမစစ္ပြဲျဖစ္တယ္။ ၁၈၂၄- ခုမွာ ရႏၴပိုသေဘာတူစာခ်ဳပ္နဲ့ စစ္
ေျပျငိမ္းၾကတယ္။ ရခိုင္နဲ့တနသၤာရီ အဂၤလိပ္လက္ေအာက္ ေရာက္သြားတယ္။ အိႏၵိယအုပ္ခ်ဳပ္မွဳေအာက္ ေရာက္သြားတာေပါ့။
အဲဒီအခ်ိန္တံုးကဘဂၤလားေဒခ်္၊ ပါကစၥတန္တို့ဟာ အဂၤလိပ္ေတြပိုင္တဲ့ အိႏၵိယအင္ပါယာထဲမွာဘဲ။ ရခိုင္၊ တနသၤာရီ၊ ဘဂၤလား
ေဒခ်္၊ ပါကစၥတန္၊အိႏၵိယ တို့ဟာ နိုင္ငံတခုတည္းျဖစ္သြားတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ကစျပီး မင္းတို့ေတြဟာတံခါးမရွိ၊ဒါးမရွိ ၀င္ၾက၊ထြက္
ၾကေတာ့တာဘဲ။
ဒီလို၀င္ထြက္ဖို႔ အေၾကာင္းေတြရွိတယ္။ ဘေဂၤါေဒသ(စစ္တေကာင္း) ၀န္းက်င္မွာ လူကအဆမတန္မ်ားတယ္။ လုပ္ကိုင္
စားေသာက္ဖို႔ ေျမမရွိဘူး။ လူမ်ားတဲ့ အေၾကာင္းရင္းကလဲ ဘာသာေရးကကို ေယာကၤ်ားတေယာက္ဟာ မယားေလးေယာက္
ယူနိုင္ျပီး ေပါက္ခ်င္သေလာက္ေပါက္ အေပါက္ကို ပိတ္မထားရဘူးလို႔ တားျမစ္ထားတာကိုး။ ဒါကအစၥလာန္ဘာသာရဲ့ နယ္
သစ္ခ်ဲ့ထြင္ေရးမဟာဗ်ဴဟာဘဲ။ ဒီအေျခအေန အေၾကာင္း၊ ေၾကာင့္ ရခိုင္ေျမကို အလံုးအရင္းနဲ႔ ၀င္လာၾကတာပါ။
စစ္ေတြခရိုင္အေရးပိုင္ မစၥတာစမတ္(R.B Smart) ကလည္း ရခိုင္ျပည္ရွိ လူဦးေရကို ေအာက္ပါအတိုင္းမွတ္တမ္းတင္
တမ္းတင္ခဲ့တယ္။ ၁၈၃၂-မွာ (၁၀၉၆၄၅) ဦး။ ၁၈၄၂-မွာ (၁၃၀၀၃၄) ဦး။ ၁၈၅၂-မွာ (၂၀၁၆၆၇)ဦး။ ၁၈၆၂ -မွာ(၂၂၇၂၃၁)ဦး။
၁၈၇၂-မွာ(၂၇၆၆၇၁)ဦး။ ၁၈၈၁-မွာ(၃၅၉၇၀၆)ဦး။ ၁၈၉၁-မွာ(၄၁၆၃၀၅)ဦး။ ၁၉၀၁-မွာ(၄၈၁၆၆၆)ဦး။၁၉၁၁-မွာ(၅၂၉၉၃၄)ဦး
ရွိေၾကာင္း ေဖၚျပခဲ့ပါတယ္။
ဤစာရင္း၌ လူဦးေရတိုးပြာမွဳမွာ နွစ္(၇၀) အတြင္း ေလးသိန္းေက်ာ္ထိ တိုးေနတာေတြ့ရပါတယ္။ ဒီလိုျဖစ္ရတာဟာ ရခိုင္
ကိုအဂၤလိပ္သိမ္းျပီး တိုင္းျပည္ေအးခ်မ္းလာတဲ့အခါ ဗဒံုမင္းလက္ထက္ ထြက္ေျပးသြားေသာရခိုင္မ်ား ျပန္လည္၀င္ေရာက္လာ
တာေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္။ ေနာက္တခ်က္က အဲဒီအခ်ိန္မွာ စူးအက္တူးေျမာင္းဖြင့္ျပီး ဆန္စပါးေစ်းကြက္ ေကာင္းခ်ိန္နဲ႔ ဆက္ႏြယ္
ေနတယ္။
အဂၤလိပ္အစိုးရဟာ ဆန္စပါးေစ်းကေကာင္းေနေလေတာ့ ရခိုင္မွာရွိတဲ့ ေျမရိုင္းေတြကို လယ္ယာေျမအျဖစ္ ေျပာင္းလဲဖို့
၁၈၃၉- ခုနွစ္မွာ ဂရမ္မၾကီးဥပေဒကို ျပဌါန္းပါတယ္။ ဒီဥပေဒအရ လယ္ယာေျမမ်ား ေျမာက္မ်ားစြာေပၚထြက္လာပါတယ္။ စစ္တ
ေကာင္းမွ ဘဂၤလီကုလားမ်ား လယ္ယာေျမလုပ္ကိုင္ဖို႔ အလံုးအရင္း၀င္ေရာက္ခဲ့ၾကတယ္။ ဒီဥပေဒမွာက တိုးခ်ဲ့လုပ္ကိုင္ခြင့္ေပး
သည့္အျပင္ ေျမခြန္ကိုလည္း (၃)နွစ္ေပးရန္မလိုေၾကာင္း ျပဌါန္းထားတယ္။ ဒါေၾကာင့္ နိုင္ငံျခားသားလယ္ပိုင္ရွင္မ်ားနဲ့ တိုင္းရင္း
သားလယ္ပိုင္ရွင္ အေျမာက္အမ်ား ေပၚေပါက္လာတယ္။ လယ္ေျမဧက (၃၀၀၀) ထိ တိုးခ်ဲ့စိုက္ပ်ိဳးလာၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္
လယ္ယာလုပ္ငန္းလုပ္ကိုင္ဖို႔ လုပ္သားအမ်ားၾကီး လိုအပ္လာတယ္။ စစ္တေကာင္းဖြါး ဘဂၤလီကုလားေတြဟာ တိုင္းရင္းသား
ေတြထက္ အလုပ္ၾကမ္းပိုလုပ္နိုင္တယ္။ ရခိုင္မွာလည္း လယ္ရိုင္းေျမရိုင္းမ်ားခုတ္ထြင္ဖို႔၊ လယ္ယာလုပ္ငန္းေတြမွာလုပ္ကိုင္ဖို႔
လုပ္သားလိုအပ္ေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၁၈၆၂-မွ ၁၈၇၂ ထိ (၄၉၄၄၀)ဦး။ ၁၈၇၂-မွ ၁၈၈၁- ထိ (၈၃၀၃၅)ဦး။ ၁၈၈၁-မွ ၁၈၉၁ ထိ
(၅၆၅၉၉)ဦး။ ၁၈၉၁-မွ ၁၉၀၁-ထိ(၆၅၃၆၁)ဦး။ ၁၉၀၁-မွ ၁၉၁၁ထိ (၄၈၂၇၇) ဦး စီမွန္မွန္ တိုးလာလာတာေတြ႔ရတယ္။
သို့ေသာ္လည္း စမတ္ဟာ ၁၈၇၂- ခု ကစျပီးရခိုင္ျပည္ရွိလူဦးေရစာရင္းကို လူမ်ိဳးလိုက္ ေအာက္ပါအတိုင္း ခြဲျပနိင္ခဲ့ပါတယ္။

အထက္ပါစာရင္းကိုၾကည့္ရင္ မဟာေမဒင္ (ကုလား) ဦးေရဟာ ၁၈၇၂- ခုမွ ၁၉၀၁- ခုနွစ္အတြင္း (၉၆၆၃၂) ဦး ၁၉၀၁-မွ
၁၉၁၁- ဆယ္နွစ္အတြင္း (၂၃၇၆၀) တိုးလာတာေတြ့ရပါတယ္။ (၅၈၂၅၅) မွ (၁၇၈၆၄၇) ထိ တိုးလာမွဳကို စမတ္က ၄င္းသူမ်ား
သည္ ေယကၤ်ားမ်ားျဖစ္ၾကျပီး အလုပ္ရာသီ၌ စစ္တေကာင္းမွ ၀င္လာသူမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ အလုပ္ရာသီျပီးခ်ိန္ ျပန္သြားသူမ်ား
လည္းသန္းေခါင္စာရင္း၌ ပါ၀င္ၾကသည္။ အမွန္ဆိုရေသာ္ ၄င္းသူမ်ားသည္ ရခိုင္ျပည္သူမ်ားမဟုတ္ၾကေခ်။ ဘူးသီးေတာင္၊
ေမာင္ေတာျမိဳ့နယ္မ်ား၌ မ်ားစြာေတြ့ရျပီး စစ္ေတြခရိုင္ျမိဳ့နယ္တိုင္းတြင္ ေတြ့ရသည္ဟု သူ၏မ်က္ျမင္ကိုယ္ေတြ႔မွတ္တမ္းက တိ
တိက်က် ေဖၚျပထားျပီးျဖစ္တယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာသမိုင္း ေရးသူတို႔ေျပာသလို အာရပ္၊ ပါရွား၊ ပါထန္ အႏြယ္မ်ားလံုး၀မဟုတ္ပါ။ ဘဂၤ
ႏြယ္ဖြါး စစ္တေကာင္းကုလားမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္းထင္ရွားေနပါတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ိဳး ဆိုတာလည္းလံုး၀မရွိေသးပါ။
၁၉၂၁-ခု သန္းေခါင္စာရင္းအရ ျမန္မာနိုင္ငံလူဦးေရ ၁၃၁၆၈၀၉၉) ရွိျပီး မြတ္ဆလင္ကုလားဦးေရ (၅၀၄၅၉၂) ဦး ရွိ
ေၾကာင္း မိုေရွေယဂါ(Moshe Yegar) ကေဖၚျပပါတယ္။ သူ့ဘြဲ့ယူက်မ္းမွာလည္း မြတ္ဆလင္မ်ားအားလံုးကို ျမန္မာမြတ္ဆလင္
မ်ားဟု ေခၚေ၀ၚထားတယ္။ ဒါကိုဆက္ခြဲရင္ ဇာဗာဒီ(Zerbadees-ျမန္မာမြတ္ဆလင္)၊ ရခိုင္မြတ္ဆလင္ (Arakanese Muslims)
ကမန္(Kamans-သီးျခားေတြ့ရတယ္)၊ ပန္းေသး(Panthays)၊ မေလး(Malays) မြတ္ဆလင္မ်ားသာ ေရးသားေဖၚျပျပီး ရိုဟင္ဂ်ာ
ဆိုတာ လံုး၀မေတြ႔ဘူး။ ဒါမရွိလို႕ေပါ့။
ရခိုင္ေျမာက္ပိုင္းဟာ ကုလားမ်ားတဲ့ေနရာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအထဲ ေမာင္ေတာ၊ ဘူးသီးေတာင္၊ စစ္ေတြျမိဳ႕ေတြဟာ တျခား
ျမိဳ့ေတြထက္ပိုျပီးမ်ားပါတယ္။ ၁၈၇၂-ခု သန္းေခါင္စာရင္းအရ စစ္ေတြခရိုင္တြင္ မြတ္ဆလင္ဦးေရ (၅၈၂၃၅) ဦးရွိရာမွ ၁၉၁၁-
ခုနွစ္တြင္ (၁၇၈၆၄၂) ဦး ရွိလာတယ္လို့ ဦးျမင့္သိန္းသုေတသန စာတမ္းကဆိုတယ္။ စမတ္ရဲ့စာရင္းနဲ့ကိုက္ညီေနတယ္။ ဒါဆို
ရင္ရခိုင္မွာ စစ္ေတြခရိုင္တခုမွာသာ ကုလားရွိျပီး က်န္ခရိုင္မ်ားမွာ ကုလားမရွိေၾကာင္း စမတ္ရဲ့လူဦးေရစာရင္းက သက္ေသျပဳ
ေနတယ္။ ေမာင္ေတာမွာ ၁၉၀၀- မတိုင္မွီ လူဦးေရ (၆၅၄၈၇) ဦး၊ ေက်းရြာ (၁၇၂)ရြာ၊ လယ္ေျမဧက (၈၀၀၀)ေက်ာ္ရွိျပီး၊ ရခိုင္၊
သက္၊ ဒိုင္းနက္၊ ျမိဳ၊ ခမီး တို့ေနထိုင္ေၾကာင္း သိရတယ္။ စစ္ေတြခရိုင္၊ ေဂဇက္တီးယားအတြဲ (ခ) ၌ ေမာင္ေတာျမိဳ႕နယ္တြင္
ေက်းရြာေပါင္း (၁၄၈)ရြာ၊ အိမ္ေျခ (၂၀၉၀၁)၊ လူဦးေရ (၁၁၈၂၀၅) ရွိေၾကာင္း ေဖၚျပထားတယ္။ ဗုဒၶဘာသာလံုး၀မရွိ ဆယ္ဦးမ
ျပည့္ေသာ ကုလားရြာ(၄၆)ရြာ၊ ကုလားလံုး၀မရွိ ဆယ္ဦးမျပည့္ေသာ ဗုဒၶဘာသာရြာ(၁၉)ရြာ၊ ရခိုင္ကုလားတြဲေနရြာ(၁၂၁)ရြာ ရွိ
ေၾကာင္းေဖၚျပထားပါတယ္။ (၂၂၇၆၂) ဦးမွာ ဗုဒၶဘာသာျဖစ္ျပီး (၉၀၇၁၄) ဦးမွာ မြတ္ဆလင္ကုလားမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း မွတ္တမ္း
တင္ထားခဲ့ပါတယ္။

ဆက္လက္ေဖၚျပပါမည္

Myanmar Express

Posted in: ျမန္မာ-ကုလား အဓိကရုဏ္းမ်ား,သတင္း