From : ေဌးတင့္၊ ဘုန္းေက်ာ္
တတိယနုိင္ငံေရာက္ ဒုကၡသည္ဆိုတာတတိယႏုိင္ငံမွာေနတဲ့ ရဲေဘာ္ေဟာင္းေတြရဲ ႔ဘ၀ကလည္းမလြယ္ဘူးဗ်။ မနက္ မုိးမလင္းေသးဘူး၊ စက္ရုံကုိ သြားရၿပီ။ ဖင္က ေသြးထြက္ထိေအာင္အလုပ္လုပ္ရတယ္။ တစ္ပက္မွာ စေနဆုိတာ မရွိဘူး။ တစ္ရက္ေလာက္ပဲနားရတယ္။ တစ္ရက္မွာေတာင္ အိမ္က မိသာစုအေရးကုိလုပ္ရေသးတယ္။ ၿပီးေတာ့ႏုိင္ငံေရးလည္း၀င္ပါေသးတယ္။ ၀ါသနာျဖစ္ေနတာကုိးဗ်။
အရင္တုန္းက...အဖြဲ႔အစည္းရဲ ႔ေခါင္းေဆာင္ေတြ ၾသစီမွာ အိမ္သာေဆးရတယ္။ သန္႔ရွင္းေရးလုပ္ရတယ္။ မယုံရင္ ကိုသိုက္ကုိေမးၾကည့္...သူက ေအဘီ တပ္ရင္းကုိးရဲ ႔ရင္းမႈးပဲ။ သူလည္း အသားကုန္ခ်ရတယ္။ ၾသစီမွာေရာက္ၿပီး၊ အေမရိကန္မွာေရာက္ၿပီး နယ္စပ္မွာက်န္ခဲ့တဲ့ လူ ၁၀၀ ကိုေဆးလိပ္ဖုိးေတာ့ျပန္ေပးတယ္။ ဒိထက္ေတာင္မ်ားေသးတယ္။ ကိုေမာင္ေမာင္ဦး(လူ႔ေဘာင္သစ္)က ဒီလုိေျပာတယ္ဗ်...။ ငါတုိ႔ဒီမွာ -ီးၿပဲေအာင္ရွာရတာ သူတုိ႔မသိဘူးတဲ့။
ကုိယ္ဘ၀နဲ႔ကိုယ္ဆုိေတာ့ သူမ်ားေတာ့အားမကုိးနဲ႔ဗ်ာ..။ ခင္ဗ်ားငတ္ရင္ ဘယ္ေကာင္မွလာမေၾကြးဘူး။ ကိုယ့္ထမင္းကုိယ္ရွာစားႏုိင္ၿပီး ေတာ္လွန္ႏုိင္တဲ့တေန႔ ေအာင္ပြဲရတယ္။ ခင္ဗ်ားမယုံရင္ က်ဳးဘားသမၼတ နဲ႔ ေခ် ကုိေမးၾကည့္ေတာ့။
က်ေနာ္ဒီလုိစာေရးတာေတာင္ ၁-နာရီကုိ ေဒၚလာ ၃၀ တန္တယ္။ အခုေရးတာ တျပားမွမရဘူး။ စိတ္ရွိလုိ႔ဒါေတြကိုလုပ္ေနတာ။
ဒုကၡသည္အတု
က်ေနာ္တုိ႔ Perth ၿမိဳ ႔က ေတာ္လွန္ေရးအင္အားစုအေနနဲ႔ ၁၉-၁၀-၂၀၁၀ ရက္ေန႔မွာ Western Australia Immigration နဲ႔ေတြ႔မယ္။ ေဆြးေႏြးမယ့္ေခါင္းစဥ္က General Issues in Burmese Community, Perth ျဖစ္တယ္။ Immigration က Senior Officers နဲ႔ Burmese Community Laison Officer တုိ႔တက္ၿပီး က်ေနာ္တုိ႔ေဆြးေႏြးတာကို နားေထာင္မယ္။ က်ေနာ္တုိ႔အင္အားစုဘက္က တက္မဲ့လူေတြကေတာ့- က်ေနာ္၊ ကိုရစ္ခ်က္၊ ကိုသီဟေရႊ တုိ႔ျဖစ္တယ္။
ကုိရစ္ခ်က္က Perth မွာေနတာ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀-ေက်ာ္ၿပီ။ သူ႔အေဖနာမည္က ဦးခင္ျဖစ္တယ္။ လြတ္လပ္ေရး ရတဲ့ေန႔မွာ ဗမာျပည္ရဲ ႔အလံကုိ တရား၀င္လႊင့္ထူၿပီး၊ အဂၤလိပ္အလံကုိ တရား၀င္ျဖဳတ္ခ်ခဲ့တဲ့သူပဲ။ ကုိခ်စ္ခ်က္ကုိ KNU ကေန Hon Captain အျဖစ္ ေလာေလာဆယ္အသိအမွတ္ျပဳတယ္။ သူက Perth မွာ ဒသနိကေဗဒနဲ႔ ဘြဲ႔ရခဲ့တယ္။ အခုေလာေလာဆယ္ Children Founddation ကုိ Perth မွာ ဦးေဆာင္ၿပီးတည္ေထာင္ထားတဲ့သူ။ နယ္စပ္မွာေက်ာင္းေတြဖြင့္ၿပီး အကူအညီေပးသူျဖစ္တယ္။ သူ႔မိန္းမ အဂၤလိပ္မတစ္ေယာက္ျဖစ္တယ္။
ုကိုသီဟေရႊ ဆုိတဲ့လူက ၁၉၈၈-ခုႏွစ္မွာ ေနာက္ဆုံးႏွစ္ ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ျဖစ္တယ္။ ၈၈-မွာ ေတာခုိလာတယ္။ ABSDF ရဲေဘာ္ေဟာင္းတစ္ေယာက္ျဖစ္တယ္။ ၾသစေတ်းလ်မွာ အခုေလာေလာဆယ္ ႏုိင္ငံေရးခုိလႈံေနတယ္။ ေတာ္လွန္ေရးကိုအားတက္သေရာလုပ္တဲ့သူပဲ။
၁၉-ရက္ေန႔ လုပ္မဲ့အစည္းအေ၀းမွာ က်ေနာ္တုိ႔ အဓိကေဆြးေႏြးမဲ့ကိစၥက ဒုကၡသည္အတုေတြ၊ လုပ္စားဒုကၡသည္ေတြကုိ ၾသစေတ်းလ်ႏုိင္ငံက လုံး၀လက္မခံဖုိ႔ကုိ အဓိကေဆြးေႏြးမယ္။ လက္ရွိ PERTH မွာရွိေနတဲ့ စစ္အစုိးရနဲ႔ပက္သက္တဲ့ ဗမာေတြ၊ စီးပြားေရးသမားေတြကုိ ေဖာ္ထုတ္အေရးယူၿပီး ျမန္မာျပည္ျပန္ပို႔ေအာင္လုပ္မယ္။
နယ္စပ္က ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ႏုိင္ငံျခားထြက္ဖုိ႔လုပ္ေနတဲ့ ေငြရွင္ေၾကးရွင္ဓနရွင္ေတြရွိတယ္။ သူတုိ႔က ဒုကၡသည္အတုေတြျဖစ္တယ္။ သူတုိ႔က စမႈစာလုိ သုံးဖက္ခၽြန္အေျခအေနရွိတယ္။ ျမန္မာျပည္လည္းျပန္လို႔ရတယ္။ ေတာ္လွန္ေရးအင္အားစုနဲ႔လည္းေပါင္းတယ္။ ၾသစေတ်းလ်လာဖုိ႔အတြက္လည္းႀကိဳးစားေနၾကတယ္။ သူတုိ႔ေၾကာင့္ တကယ့္ႏုိင္ငံေရးသမားႀကီးေတြ၊ ေတာ္လွန္ေရးသမားေတြ နစ္နာရတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္သူတုိ႔ကုိ ၾသစေတ်းလ်ကလက္မခံဖုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ အခ်က္အလက္နဲ႔ေျပာမယ္။
ေနာက္တမ်ဳိးရွိေသးတယ္။ ဘာေတာ္လွန္ေရးမွမလုပ္၊ ႏုိင္ငံေရးမလုပ္၊ ငတ္လုိ႔၊ ဒုကၡေရာက္လို႔ ဒုကၡသည္စခန္းထဲ၀င္ၿပီး ႏုိင္ငံျခားထြက္ဖုိ႔လုပ္တဲ့သူေတြရွိေသးတယ္။ မေလးရွား၊ ထုိင္း၊ အိႏၵိယ၊ နဲ႔ အျခား ႏုိင္ငံေတြမွာရွိတယ္။ သူတုိ႔ကိုလည္းလက္မခံဖုိ႔ေျပာမယ္။
ဆုိလုိခ်က္ကေတာ့ ဒုကၡသည္အတုေတြကုိ လက္မခံဖို႔ျဖစ္တယ္။ သူတုိ႔ၾသစေတ်းလ်ေရာက္ရင္ ဗမာျပည္ျပန္ၿပီး -င္-ုိး-ခံျပန္လုပ္ၾကတယ္။ သူ႔တို႔ေၾကာင့္ က်ေနာ္တုိ႔ BURMESE COMMUNITY အတြက္ အက်ဳိးမရွိရုံ မကဘူး၊ ညီညြတ္ေရးပါပ်က္ျပားေစတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဒုကၡသည္လုပ္စားေတြ၊ အတုေတြနဲ႔ပက္သက္ၿပီး IMMIGRATION တင္ျပမယ္။
က်ေနာ္တုိ႔အင္အားစုက BURMESE COMMUNITY ကုိ ကုိယ္စားမျပဳဘူး။ တာ၀န္သိတဲ့လူေတြအေနနဲ႔တင္ျပမွာျဖစ္တယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ဘက္က ခင္ဗ်ားတုိ႔ရဲ ႔အုိင္ဒီယာ၊ ဆႏၵ၊ နဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈကိုလုိခ်င္ပါတယ္။ ေဆြးေႏြးပြဲလုိက္ခ်င္တဲ့လူေျပာၾကပါ။
ဒုကၡသည္ေတြကုိ ၾသစေတ်းလ်အစုိးရက PROCESSING လုပ္တဲ့အခါမွာ က်ေနာ္တုိ႔ ေစတနာ့လုပ္အားေပးအေနနဲ႔လုပ္ခ်င္တယ္လုိ႔ ေျပာမယ္။ ကူညီမယ္။ ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ တကယ္ခံရတဲ့လူေတြ အက်ဳိးခံစားခြင့္ရွိေရးပဲ။ အခု PERTH မွာ သုံးဖက္ခၽြန္စမႈစာေတြတအားမ်ားေနလုိ႔ ဒီကိစၥကို က်ဳိးစားေနတာျဖစ္တယ္။
ေတာ္လွန္ေရးဘက္က သူပုန္ေတြ၊ ျပည္တြင္းက ထြက္ေျပးလာတဲ့သူပုန္ေတြ၊ တကယ့္ စစ္ေျပးဒုကၡသည္ေတြက အက်ဳိးမခံစားရဘူး။ လုပ္စားေတြ၊ လူလိမ္ေတြပဲ တတိယႏုိင္မွာတပုံႀကီးျဖစ္ကုန္ၾကပီ။ ခင္ဗ်ားတုိ႔ ဒီလုိအေျခအေနကုိ ၾကည့္ရက္လား။ ခင္ဗ်ားတုိ႔လည္း ခင္ဗ်ားတုိ႔ေဒသကေန အစုိးရေတြကုိ တင္ျပၾကပါ။
ေအာက္ကစာက Immigration ကျပန္စာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုိေတြ႔ခြင့္ရေအာင္ အႀကံေပးတဲ့ ေဒၚေကာ္နီ (TRW) ကိုအထူးေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ ေဒၚေကာ္နီက Perthမွာေနတာ ႏွစ္ေပါင္း ၄၀ ေက်ာ္ေနပါၿပီ။ အခုကိစၥကုိ သူေကာင္းေကာင္းနားလည္ပုံရပါတယ္။
--------------------------------------------------------------
Good afternoon Phone,
Thank you for your interest and email.
Both my supervisor Veronica Bannon and I are more than happy to meet you
and other distinguished persons.
Unfortunately, the 15.10.2010 is not a suitable time or date. Will you be
available for for the 19.10.2010, Tuesday at 10am?
Please let me know, so I can confirm this date and schedule it in our
diaries.
I look forward to your response, and meeting you.
Kind regards,
Jolene Chua
Settlement & Multicultural Affairs
Settlement Grants Manager & Community Liaison Officer
Department of Immigration and Citizenship
ဒုကၡသည္ လိမ္စားသူ
ၾသစေတ်းလ်ႏုိင္ငံကေန ဒုကၡသည္ေတြကုိ ထုိင္း၊ မေလး၊ အိႏၵယႏုိင္ငံတုိ႔ကေန ေခၚပါတယ္။ ဒီႏုိင္ငံေတြမွာ ျမန္မာလူမ်ဳိးဒုကၡသည္ေတြရွိပါတယ္။
အစုိးရက လူသားခ်င္းစာနာမႈနဲ႔ အခမဲ့ေခၚယူေပးပါတယ္။ ဒီလုိေခၚတဲ့ေနရာမွာ စပြန္စာေပးသူမ်ားဟာ ၾသစေတ်းလ်ႏုိင္ငံမွာ တရား၀င္ေနထုိင္ခြင့္ Permanent Resident ျဖစ္ရပါ့မယ္။ တစ္ဦးခ်င္းေသာ္လည္းေကာင္း အဖြဲ႔အစည္းေသာ္လည္းေကာ္း ဒုကၡသည္ေတြကုိ စပြန္စာေပးႏုိင္ပါတယ္။
ဒုကၡသည္တစ္ေယာက္က အနည္းဆုံး UNHCR က ဒုကၡသည္တစ္ေယာက္အျဖစ္အသိအမွတ္ျပဳျခင္းေတာ့ ခံရပါ့မယ္။ ဒီအေျခအေနဆုိ ၾသစေတ်းလ်ႏုိင္ငံကေန ေခၚပါတယ္။ ျဖည့္ရမဲ့ေဖာင္ကေတာ့ ၈၄၂ နဲ႔ ၆၈၁ ေဖာင္ျဖစ္ပါတယ္။
သုိ႔ေသာ္ ဒီေနရာမွာ လုပ္စား၊ လူလိမ္ေတြ ဒီအခြင့္အေရးခုတုံးလုပ္ၿပီး အျမတ္ထုတ္ေနတာရွိပါတယ္။
က်ေနာ္တုိ႔ Perth ၿမိဳ ႔မွာ ဒုကၡသည္ေတြကုိ ကူညီဖုိ႔ဆုိၿပီး အဖြဲ႔အစည္းေတြဖြဲ႔ ၿပီးေတာ့ နယ္စပ္က ဒုကၡသည္ေတြကုိ ၾသစေတ်းလ်အေရာက္ေဒၚလာ ၅၀၀၀ ေပးရင္ေခၚမယ္။ ေလွ်ာက္လႊာျဖည့္ေပးခအပါအ၀င္ေပါ့။ ဘာညာ..လုပ္စားတာရွိပါတယ္။ နာမည္ေတာ့ ဒီေနရာမွာမေျပာခ်င္ပါဘူး။
တကယ္တမ္းဒီလူေတြလုပ္ရတာက ေဖာင္ျဖည့္ၿပီး သံရုံးတင္တဲ့ ကိစၥပဲရွိပါတယ္။ ဒါကုိ ေဒၚလာ ၅၀၀၀ ဆုိေတာ့။ စီးပြားျဖစ္လုပ္စားေနတာ မေကာင္းပါဘူး။ နယ္စပ္က Camp ေတြထဲမွာလည္း ဒီသတင္းက ထြက္ေနၿပီ။ ဒုကၡသည္စခန္းက တခ်ဳိ ႔လူေတြက ပုိက္ဆံခ်မ္းသာၿပီး တတိယႏုိင္ငံကုိထြက္ဖုိ႔ လာတဲ့လူေတြပါ။ သူတုိ႔က ဒီလုိအခြင့္အေရးကုိ သုံးပါတယ္။
Perth မွာ ဒီလုိအလုပ္ခံရတဲ့လူေတြေရာက္တာ ရွိပါတယ္။
ေနာက္ၿပီး နယ္စပ္က Camp ေတြအထဲကုိ စာရင္းေပါင္က္ ေဒၚလာ ၂၀၀၀ ဆုိတာလည္းရွိပါတယ္။ ဒီအေျခအေနေတြကုိ သိသေလာက္ေရးခဲ့ၾကပါ။ က်ေနာ္တုိ႔ Immigration နဲ႔ေတြ႔ရင္ ေျပာျပပါ့မယ္။ အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈေတြလုပ္ပါ့မယ္။
ဒုကၡသည္ေတြကုိ လူေမွာင္ခုိကူးတာ လုံး၀လက္မခံႏုိင္ပါဘူး။
ဒါ့ေၾကာင့္ျမန္မာလူမ်ဳိးေတြဟာ လူလိမ္၊သူခုိးေတြႀကီးပဲလုိ႔ အေနာက္ႏုိင္ငံသားေတြေျပာၾကတာျဖစ္လိမ့္မယ္။
ဒုကၡသည္အတုေတြကုိသတိထား
ဒုကၡသည္ဆုိတာ အမ်ဳိးအစားသုံးေလးမ်ဳိးအနည္းဆုံးရွိတယ္။ အထူးသျဖင့္ ႏုိင္ငံေရး ဒုကၡသည္(Political Reufgees)၊ စား၀တ္ေနေရးအဆင္မေျပလုိ႔ထြက္ေျပးလာတဲ့ ဒုကၡသည္ (Economic Refugees)၊ သဘာ၀ေဘးအႏၱရယ္ေၾကာင့္ထြက္ေျပးလာတဲ့ ဒုကၡသည္ (Enviromental Refugees) ဆုိၿပီးရွိတယ္။ ေနာက္ဆုံးဒုကၡသည္ကေတာ့ စစ္ေျပးဒုကၡသည္ (Refugees from War) ဆုိတာလည္းရွိတယ္။ အားလုံးကုိ ၿခဳံၾကည့္ရင္ ႏုိင္ငံေရးေၾကာင့္အားလုံးဒုကၡေရာက္ၾကတယ္လုိ႔ နားလည္ႏုိင္တယ္။ ျမန္မာျပည္က ဒုကၡသည္အေတာ္မ်ားမ်ား နယ္စပ္မွာရွိတယ္။ မေလးရွား၊ အိႏၵယနဲ႔အျခားႏုိင္ငံေတြမွာလည္းရွိတယ္။ တတိယႏုိင္ငံသြားဖုိ႔ဆုိတဲ့ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ယူအန္ေလွ်ာက္ၿပီး ထြက္ဖုိ႔လုပ္တဲ့ဒုကၡသည္ေတြက အမ်ားစုျဖစ္တယ္။ တခ်ဳိ ့ကေတာ့ ယူအန္ေအာင္လည္း တတိယႏုိင္ငံကုိ ထြက္ဖုိ႔မလုပ္ၾကဘူး။
ႏုိင္ငံေရးဒုကၡသည္ဒီအုပ္စုကေတာ့ ႏုိင္ငံေရးလုပ္လုိ႔ မိမိတုိင္းျပည္ကုိ ျပန္လုိ႔မရတဲ့လူေတြပါ။ ျပန္ရင္ အနည္းဆုံးအဖမ္းခံရႏုိင္သလုိ ေထာင္လည္းက်ႏုိင္ပါတယ္။ သူပုန္အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ အတုိက္အခံအင္အားစုကလူေတြျဖစ္တယ္။ ဥပမာ NLD ABSDF နဲ႔ အျခားအဖြဲ႔အစည္းေတြျဖစ္တယ္။ ျပည္တြင္းမွာ ေနမရေတာ့လုိ႔ ထြက္ေျပးေရာက္ရွိလာတဲ့ႏုိင္ငံေရးသမားေတြ၊ လႈပ္ရွားသူေတြလည္း ဒီအုပ္စုထဲမွာပါတယ္။ သူတုိ ့ေၾကာင့္ တတိယႏုိင္ငံေတြကုိ ထြက္လုိ႔ရတယ္လုိ႔နားလည္ႏုိင္တယ္။ ၈၈-ေနာက္ပုိင္းမွာ ဒီလူေတြေၾကာင့္ အေမရိကနဲ႔အျခားႏုိင္ငံႀကီးေတြမွာ ျမန္မာေတြတပုံႀကီးျဖစ္ကုန္တယ္။
စီးပြားအဆင္မေျပလို႔ ဒုကၡသည္အျဖစ္ေလွ်ာက္သူမ်ားဒီအုပ္စုကေတာ့ ရွင္းရွင္းေျပာရင္ ျမန္မာျပည္မွာ ငတ္လို႔၊ အဆင္မေျပလုိ႔ဒုကၡသည္ေလွ်ာက္သူေတြျဖစ္တယ္။ တတိယႏုိင္ငံတခုခုကုိထြက္ရင္အနည္းဆုံး မိသားစုအတြက္အဆင္ေျပႏုိင္လုိ႔ဆုိတဲ့ရည္ရြယ္ခ်က္ကုိကိုင္ၿပီး ႏုိင္ငံျခားထြက္ဖုိ႔အတြက္ လုပ္တယ္။ ျမန္မာျပည္ကေန တရား၀င္ အေမရိကနဲ႔ ၾသစေတ်းလ်လုိႏုိင္ငံေတြကို သြားဖုိ႔လုံး၀မတက္ႏုိင္ေတာ့ ဒုကၡသည္အျဖစ္ခံၿပီး၊ ထြက္တာအေကာင္းဆုံးျဖစ္တယ္လုိ႔ ယူဆသူေတြျဖစ္တယ္။ ဒီအုပ္စုမွာ ပါတဲ့လူေတြကေတာ့ မဲ့ေဆက္က အလုပ္သမား၊ ျပည္တြင္းက အလုပ္သမားေတြ၊ ႏုိင္ငံသမားေတြရဲ ႔အမ်ဳိးေတြ၊ မိသားစုေတြပါ၀င္ႏုိင္တယ္။ လူစုံပါပဲ။
ဒုကၡသည္အတုကိစၥဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ရန္ကုန္သိမ္ႀကီးေစ်းက ကုန္သည္ေတြရွိတယ္။ မဂုိလမ္းက ကုလားသူေဌးေတြရွိတယ္။ မဲ့ေဆာက္က ေက်ာက္ကုန္သည္ေတြလည္းပါတယ္။ သူတုိ႔ရွိသလုိ စစ္အစုိးရဘက္ကအရာရွိသားသမီးေတြ၊ ေဆြမ်ိဳးေတြရွိတယ္။
သူေဌးႀကီးေတြႏုိင္ငံျခားထြက္ဖုိ႔အတြက္ ဒုကၡသည္ဘ၀ကေန ထြက္တာအလြယ္ကူဆုံး၊ တရား၀င္ဆုံးျဖစ္ေတာ့ ဒုကၡသည္ခံၾကတာရွိတယ္။ အမ်ားဆုံးဒုကၡသည္စခန္းမွာေနရင္ သုံးႏွစ္ေပါ့။ ေငြရွိေတာ့ လဘ္ထုိးလုိက္ရင္ တစ္ႏွစ္နဲ႔ေတာင္ ထြက္လုိ႔ရတယ္။ ဥပမာ ၾသစေတ်းလ်ႏုိင္ငံမွာ ေရာက္ေနတဲ့ လူတစ္ခ်ဳိ ့ဆုိရင္ ဒုကၡသည္စခန္းမွာ ေနဘူးတာ သုံးလပါတဲ့။ ထြက္ခါနီးမွ ရန္ကုန္ကေန ဘန္ေကာက္ကိုေလေၾကာင္းနဲ႔လာ၊ မဲ့ေဆာက္ကုိ ေလယ်ာဥ္နဲ႔ဘန္ေကာက္ကဆင္း၊ ၿပီးေတာ့ စီးလုံးငွားကားနဲ႔ ဒုကၡသည္စခန္းကို ၀င္ပါတယ္လို႔ေျပာျပပါတယ္။
သူၾကေတာ့ ဒုကၡသည္ျဖစ္ရတာ ေတာ္ေတာ္မုိက္တယ္။ ဒီလုိလူမ်ဳိးေတြကုိ ဒုကၡသည္အတုလို႔မေျပာရင္ ဘယ္လုိေျပာရမလဲ။ သူတုိ႔ေၾကာင့္ တကယ္အနစ္အနာခံရတဲ့၊ တုိင္းျပည္ကုိ တကယ္ျပန္ဖုိ႔မျဖစ္ႏုိင္တဲ့လူေတြ ဘယ္ေလာက္နစ္နာရသလဲ။ စဥ္းစားၾကည့္ၾကေပါ့။ ဒုကၡသည္စခန္းေတြမွာ ABSDF KNU NLD-LA DPNS စတဲ့အဖြဲ႔အစည္းက တကယ္အစစ္အမွန္ေတြ ၁၀-ႏွစ္ေလာက္ဒုကၡသည္စခန္းမွာ ပုန္းခုိေနတာေတာင္ ထြက္လုိ႔မရေသးဘူး။ ဒီအေျခအေနကုိ ေမးၾကည့္ပါ။ သြားၾကည့္ပါ။
သိႏုိင္ပါတယ္။
ခ်မ္းသာတဲ့လုပ္စားဒုကၡသည္ေတြေၾကာင့္ ဒုကၡသည္စခန္းမွာ အက်င့္စာရိတၱေတြေဖာက္ျပန္ကုန္ၾကၿပီ။ ႏွလုံးထီ၊ ခ်ဲ၊ ေဘာလုံးပြဲဒုိင္ခံ၊ ဖဲရုိက္၊ အတုိးေခ်းစားစတဲ့ မသမာမႈေတြျဖစ္ေနတယ္။ ဒါေတြကုိ ထုိင္းအာဏာပုိင္နဲ႔စခန္းေကာ္မတီေတြကလည္း မသိက်ဳိးကၽြံျပဳထားတယ္။ သူတို႔အတြက္ၾကားေပါက္ရတယ္ဆုိေတာ့ ၿငိမ္းခံေနၾကတယ္လုိ႔ယူဆတယ္။
ဒီလုိမသမာမႈေတြက ဒုကၡသည္ေတြရဲ ့ဘ၀ကုိ ဖ်က္စီးေနသလုိျဖစ္ေနၿပီ။ ႏွစ္ေပါင္းၾကာရွည္စြာ လူမသိသူမသိေတာထဲမွာ အထီးက်န္ေနရတဲ့ဘ၀ေတြကုိ မစာနာ၊ မိမိေကာင္းစားရင္ၿပီးေရာဆုိတဲ့ ခ်မ္းသာတဲ့လူတစ္စုက အႏုိင္က်င့္ေနတာကုိ လက္ပုိက္ၾကည့္ေနလုိ႔မရပါ။
ဒုကၡသည္အတုေတြကို တခုခုေတာ့ လုပ္သင့္ပါတယ္။ အာဏာပိုင္ေတြက အေရးမယူရင္ တာ၀န္သိတဲ့ဒုကၡသည္ေတြက ဘယ္သူ၊ဘယ္၀ါဆုိတာကို အင္တာနက္ေခတ္ႀကီးမွာ ေဖာ္ထုတ္လို႔ရပါတယ္။ ဒုကၡသည္စခန္းထဲမွာ တယ္လီဖုန္း၊ အင္တာနက္၊ ဆက္တလုိက္ေတြေတာင္ရွိေနတဲ့ေခတ္ဆုိေတာ့ လုပ္ရတာလြယ္ပါတယ္။
၂၀၁၀-ေခတ္ႏွစ္ဒုကၡသည္စခန္းကေတာ္ေတာ္အဆင့္ျမင့္လွပါတယ္။
တကယ္လို႔ ဒုကၡသည္အတုေတြကုိ တာ၀န္သိသိနဲ႔မေဖာ္ထုတ္ဘူးဆုိရင္ တတိယႏုိင္ငံေတြက ေခၚတဲ့ Quota စနစ္မွာ လူနည္းသြားပါလိမ့္မယ္။ ေနာက္ဆုံးေျပာခ်င္တာ ဒုကၡသည္အတုေတြက ႏုိင္ငံျခားကိုမ်ားမ်ားေရာက္ၿပီး၊ ဒုကၡသည္အစစ္ေတြက ဒုကၡသည္စခန္းမွာ ဆက္လက္ရပ္တည္ေနခ်င္တယ္ဆုိရင္ ဒီအတုိင္းပဲေနၾကေပါ့ဗ်ာ။
ၾသစေတ်းလ်ႏုိင္ငံက ဒုကၡသည္မ်ား
အထက္က အုပ္စုငါးခုေန ထြက္လာတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြ ၾသစေတ်းလ်ႏုိင္ငံမွာ သုံးေလးေသာင္းရွိပါတယ္။ ၾသစေတ်းလ်သံရုံးနဲ႔ယူအန္မွာေလွ်ာက္ေတာ့ သူတုိ႔က ဒီလုိအေၾကာင္းျပခ်က္ေပးပါတယ္။ ႏုိင္ငံေရးလုပ္လုိ႔၊ စစ္အစုိးရက ႏွိပ္စက္လုိ႔၊ ဘာသာေရးခြဲျခားလုိ႔၊ စီးပြားေရးအရအႏုိင္က်င့္လုိ႔၊ က်ေနာ္က်ေနာ္က်မကို သတ္လုိ႔၊ မုဒိမ္းက်င့္လို႔ပါဆုိၿပီး မလာခင္မွာေလွ်ာက္ပါတယ္။
ၾသစေတ်းလ်ႏုိင္ငံေရာက္လည္းေရာက္ေရာ ႏုိင္ငံေရးမပက္သက္ခ်င္ေတာ့ဘူးဆုိၿပီး ေစာက္ရွက္မရွိေျပာၾကတယ္။ ႏုိင္ငံေရးလုပ္ရင္ ဗမာျပည္ျပန္လုိ႔မရမွာစုိးရိမ္လို႔ဆုိၿပီး အေၾကာင္းျပခ်က္ေပးတယ္။ ေျဗာင္လိမ္ၾကတယ္။ ဒီလုိလူမ်ဳိးေတြကိုလည္း က်ေနာ္တုိ႔ ဒုကၡသည္အတုဆုိတဲ့စာရင္းထဲမွာ ထည့္ရပါလိမ့္မယ္။ ႏုိင္ငံေရးမလုပ္ခ်င္၊ မလုပ္ခ်င္ဘူးလို႔ေျဗာင္ေျပာရင္ ေျဖႏုိင္ပါတယ္။ အခုေတာ့ ဗမာျပည္မျပန္ရမွာစုိးလုိ႔၊ ႏုိင္ငံေရးနဲ႔မပက္သက္ခ်င္လို႔ပါလုိ႔ေျပာတဲ့စကားကို ဘယ္လုိခံစားေပးရမွာလဲ။ ဒါဆုိရင္ ဘာ့ေၾကာင့္ သံရုံးမွာေလွ်ာက္တုံးက ဗမာျပည္ျပန္လုိ႔မရဘူးဆုိၿပီး ဆင္ေျခေပးၾကတာလဲ။ ဘာလုိ႔လိမ္ၿပီး ေျပာၾကတာလဲ။
အေတြ ့အၾကံဳ အခ်ိဳ ့ကို တင္ျပလိုပါတယ္ ။ ကၽြန္ေတာ္ ၁၉၉၁ မွာ တာဝန္အရ ဘန္ေကာက္ကို စတင္ေရာက္ရွိခဲ့ပါတယ္ ။ ယူအန္ကို တိုက္ရုိက္ထိုးေဖါက္ႏိုင္ဖို ့ ေက်ာင္းသားအမ်ားစုက စတင္ထိုးေဖါက္ေနတဲ့အခက္အခဲ အမ်ားဆံုး အခ်ိန္တခုကေပါ့ဗ်ာ ။ ၁၉၈၈အာဏာသိမ္း အၿပီးကေနၿပီးဘန္ေကာက္မွာ ျမန္မာ အခ်ိဳ ့ လည္ဝယ္သူေတြ ၁၉၉၀ မွာ အေမရိကန္ကို သြားဖို ့ျပင္ဆင္ေနၾကၿပီ။ သူတို ့ေပးတဲ့ သတင္းေတြမွားခဲ့လို ့၁၉၉၁-၁၉၉၂ ေတြမွာ အစစ္အမွန္ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြ
JVA မွာ reject ေတြျဖစ္ခဲ့ဘူးတယ္ ။
အဲဒီတံုးက အေမရိကန္ကို သြားဖို ့UNHCR ေအာင္ၿပီးရင္ JVA မွာ မွတ္ပံုတင္ၿပီး ေလွ်ာက္ရတယ္ဆိုတာ ၈၈ ကလာတဲ့ အမ်ားစုမသိခဲ့ပါဘူး။
JVA ဆိုတာ ဘယ္ေနရာလဲဆိုတာ မသိၾကပါဘူး။ နီးစပ္ရာ လက္တို ့ၿပီး ေအာင္ၾကလက္တြဲေခၚၾကတာပါ ။
အဲဒီအခ်ိန္က ၈၈ ေတြ ႏုိင္ငံျခားကို ထြက္ဖို ့တဦးျခင္း ဆႏၵမရွိခဲ့ၾကပါဘူး။
အတုလို ့ေခၚမလား သစၥာေဖါက္ေတြေခၚမလား သူတို ့ကေတာ့ ထြက္ဖို ့ၾကိဳးစားၾကတယ္ ။
အခုေတာ့ သူတို ့အမ်ားစုကေတာ့အေျခၾကၿပီး ခ်မ္းသာ ကုန္ၾကျပီေလ ။
၈၈ အမ်ားစုကေတာ့၂၀၀၀ မနီလီြဳင္စခန္းမွာ စာရင္းပိတ္ၿပီး၊ နယူးဇီလန္ ဥေရာပေတြက စတင္ေခၚယူခဲ့တာပါ ။ ေျပာရင္ေတာ့ ကိုယ့္ေပါင္ကို လွန္ေထာင္းမိေတာ့မယ္ ။ ဒုကၡသည္စခန္းမွာ တင္မကပါဘူး တတိယႏိူင္ငံေတြမွာပါဒီျပႆနာကရွိေနဆဲပါ။
ျမန္မာျပည္ရဲ ့ရြာက အေျခအေနကိုသာသိတဲ့သူက ျမန္မာျပည္က အေျခအေနဆိုၿပီးကုလားထိုင္လုၿပီး ရွင္းျပေနသူေတြ
ႏိူင္ငံတိုင္းမွာ ျဖစ္ေနတယ္မဟုတ္လား။
ေခါင္မိုး မလံုခဲ့ေတာ့လဲ ဝိုင္းဝန္းေျဖရွင္းရမွာပါ ။
ကၽြန္ေတာ္တို ့သမိုင္းတခုကိုသံုးသပ္ေနၾကတဲ့ အခ်ိန္တခုေရာက္ေနျပီေလ ။
ၾသစေတ်းလ်ႏုိင္ငံေရာက္ေရႊျမန္မာမ်ားအေၾကာင္း
က်ေနာ္ေနတဲ့ေနရာက Perth ၿမိဳ ႔ဆုိေတာ့ ကုိယ့္ၿမိဳ ႔အေၾကာင္းပဲေရးခ်င္ပါတယ္။ ၿမိဳ ႔ေလးက ကမ္းေျခေဘးမွာတည္ထားတယ္။ ဘယ္ေနရာကုိသြားသြား သဲေသာ္ျပင္ေပၚမွာ လမ္းေလွ်ာက္ရသလုိပဲ။ တခါမွ ေျမႀကီးေျမသားမေတြ႔ဘူးေသးဘူး။ Perth ၿမိဳ ႔ဆုိတာက ၾသစေတ်းလ်ႏုိင္ငံတခုလုံးမွာ အဓိက သတၱဳတြင္းလုပ္ငန္းေတြရွိတဲ့ေနရာ။ ၀င္ေငြေကာင္းတယ္။ အလုပ္ေပါတယ္လုိ႔ဆုိႏုိင္တယ္။ အေရွ ႔ေတာင္အာရွိနဲ႔နီးေတာ့ လမ္းပမ္းဆက္သြယ္ေရးေကာင္းတယ္။ မေလးရွားကိုသြားမလား၊ ဘန္ေကာက္ကုိသြားမလား...ခရီးကနီးေတာ့ ေလယ်ာဥ္ခေစ်းမႀကီးဘူး။
ဘယ္ေနရာသြားသြား က်ဳပ္တုိ႔ရဲ ႔လူမ်ဳိးေတြကုိ ေတြ႔ရလိမ့္မယ္။ ကရင္ေတြအမ်ားစုထင္တယ္။ ၿပီးေတာ့ ျမန္မာကျပားေတြ။ ခ်င္းေတြလည္းရွိတယ္။ ၉၀% ရာခုိင္ႏႈံးေလာက္က ဒုကၡသည္အျဖစ္နဲ႔ ေရာက္လာၾကတယ္။ ျမန္မာေတြအားလုံးေပါင္းသုံးေသာင္းနီးပါးေလာက္ ခန္႔မွန္းေျခရွိမယ္ထင္တယ္။
သူမ်ားနုိင္ငံအမွာ ကၽြန္ခံၾကရေပမယ့္ အိမ္တုိင္းမွာ TV၊ ေရခဲေသတၱာ၊ အ၀တ္ေလွ်ာ္စက္၊ အင္တာနက္၊ ကြန္ျပဴတာ၊ စတဲ့အရာေတြအကုန္လုံးရွိတယ္။ ျမန္မာျပည္ကစကားနဲ႔ေျပာရရင္ သူေဌးေပါ့။ ေဌးတယ္လုိ႔လည္း ျမန္မာေတြမခံစားရပါဘူး။
အားလံုးကေတာ့ ကိုယ့္ဘဝ နဲ႔ ကိုယ့္နုိင္ငံကို ေမ့ေနၾကၿပီ။ ကိုယ့္နုိင္ငံ ဘာျဖစ္ေနတယ္၊ ဘာေတြေျပာင္းလဲေနပေစ ေလာေလာဆယ္ ကိုယ့္မိသားစုနဲ႔ အစဥ္ေျပေနေတာ့ ဘယ္သူမွ မျပန္ခ်င္ၾကေတာ့ဘူး။ နုိင္ငံ့အေရး၊ ျပည္သူ႔အေရးထက္ ကိုယ့္အေရး မိသားစုအေရးကိုပဲ ဂရုစိုက္ၾကေတာ့တယ္။ ကိုယ့္မိသားစုရဲ႕ေရွ႕ေရးအတြက္ မျပန္ၾကေပမယ့္လို႔ အစိုးရေၾကာင့္ မေနခ်င္ပဲေနရသလလိုလိုနဲ႔ လူၾကားေကာင္းေအာင္ေတာ့ ေျပာေနၾကရတုန္းေပါ့...။