From : .The Voice
ေဆာင္းပါးကို မေရးသားမီ ျကိုတင္ဝန္ခံလိုပါသည္။ မိမိအေနျဖင့္ မိမိကိုယ္ကိုယ္ တတ္လွျပီသိလွျပီ ဟူ၍ေရးသားျခင္းမဟုတ္ပါ။ မိမိက်င္လည္ခဲ့ရသည့္ အေတြ့အျကံုမ်ား၊ လဝက ဆိုင္ရာ ဥပေဒမ်ားနွင့္ သမိုင္းေရးရာျဖစ္စဉ္မ်ားအေပၚ အေျခခံ၍ မိမိသိရိွသမွ်ကို ဗဟုသုတအေနျဖင့္ မွ်ေဝေပးျခင္းသာ ျဖစ္ပါသည္။ မိမိထက္အေတြ့အျကံုမ်ား၍ သိရိွနားလည္သူမ်ားအေန ျဖင့္ ျဖည့္စြက္နားလည္ သေဘာေပါက္ေပးျကပါရန္နွင့္ ျဖည့္စြက္ေရးသားျကပါရန္ ေမတ0x081တာရပ္ခံလိုပါသည္။
ဤေဆာင္းပါးေရးသားရျခင္းမွာလည္း လြန္ခဲ့ေသာ ရက္သတ0x081တ တစ္ပတ္မေတြ့ရသည္မွာျကာျပီျဖစ္ေသာ မိတ္ေဆြေဟာင္းတစ္ဦး မိမိအိမ္သို့အလည္ေရာက္ခိုက္ ရခိုင္ျပည္နယ္ေမာင္ေတာနွင့္ ဘူးသီးေတာင္ ျမို့နယ္မ်ားတြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ဘဂင္0x081ါလီလူမို်းမ်ားနွင့္ ရခိုင္လူမို်း တို့၏ ပဋိပက0x081ခ၊ အျကမ္းဖက္မီးရိွု့ဖ်က္ဆီးမႈကို အေျကာင္းျပု ေဆြးေနြး ေျပာျကရာမွ ေဆာင္းပါးေရးရန္ မိတ္ေဆြ၏ အျကံျပုခ်က္အရ ေရး သားခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
မိတ္ေဆြ - ခင္ဗ်ားနဲ့ မေတြ့ရတာ ျကာျပီဗ်ာ။ ကြ်န္ေတာ္ လည္း ဒီဘက္ေရာက္တုန္း ခင္ဗ်ားနဲ့ ေတြ့ခ်င္ ေမးခ်င္တာေလးမ်ား ရိွလို့ ဝင္ခဲ့တာပါ။ ခင္ဗ်ား အခိ်န္ရရဲ့လား။
မိမိ - ရပါတယ္ဗ်ာ။ ပင္စင္စားဆိုေတာ့ ဝန္ထမ္းဘဝတုန္းက လိုေတာ့ အလုပ္မမ်ားေတာ့ပါဘူး။ ခင္ဗ်ားလာလည္တာပဲ ကြ်န္ေတာ္ က ဝမ္းသာရမွာပါ။
မိတ္ေဆြ - တျခားေတာ့မဟုတ္ဘူးဗ်။ အခုတေလာ အမ်ား စိတ္ဝင္စားေနတဲ့ ဘူးသီးေတာင္ ေမာင္ေတာဘက္ ဆူပူအျကမ္းဖက္ မႈေတြနဲ့ ပတ္သက္လို့ ခင္ဗ်ားကိုယ္တိုင္ ေမာင္ေတာဘက္မွာ သံုးနွစ္ ေက်ာ္ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့တယ္လို့ ကြ်န္ေတာ္သိထားတဲ့အတြက္ ခင္ဗ်ား ထင္ျမင္ခ်က္ေလးေတြ သိခ်င္တယ္ဗ်ာ။ အဲဒီမွာ ဘဂင္0x081ါလီေတြ အေတာ္မ်ားတယ္ဆို ဟုတ္လား။
မိမိ - မွန္တာေပါ့ဗ်ာ ကြ်န္ေတာ္တာဝန္ထမ္းေဆာင္စဉ္ကာလ ၁၉၉၂-၉၅ ခုနွစ္ေလာက္ကဆိုရင္ ေမာင္ေတာျမို့နယ္အတြင္းမွာ ဘဂင္0x081ါလီလူမို်းက ၉၅ ရာခိုင္နႈန္း ေလာက္ရိွျပီး ဗမာနဲ့ ရခိုင္မို်းနြယ္စု အေရအတြက္က ၅ ရာခိုင္နႈန္းထက္ မပိုဘူးလို့ သိရိွရတယ္။
မိတ္ေဆြ - ခင္ဗ်ားတို့က ဘယ္မွာ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ရတာ လဲ။ ဘာအတြက္လဲ။
မိမိ - ဒါကေတာ့ အမို်းသားေရး ကိစ0x081စတစ္ရပ္ ဆိုပါေတာ့ဗ်ာ။ ေမာင္ေတာနွင့္ ဘူးသီးေတာင္ ျမို့နယ္ေတြမွာ ဘဂင္0x081ါလီေတြ ဝင္ေရာက္ အေျခခ်တာမ်ားလြန္းလို့ တခို့်ဗုဒ0x081ဓဘာသာ ဘုန္းေတာ္ျကီးေက်ာင္းမ်ား ေတာင္ ဆြမ္းကြမ္းကိစ0x081စ အခက္အခဲ ရိွလာလို့ တခို့်ဘုန္းေတာ္ျကီး ေက်ာင္းေတြ ေျပာင္းျကျပီး ရခိုင္ျပည္နယ္ အတြင္းပိုင္း ရေသ့ေတာင္၊ စစ္ေတြစတဲ့ ေနရာေတြမွာ သီတင္းသံုးျကရတယ္လို့ ျကားရတယ္။ တစ္ခိ်န္တည္းမွာပဲ ေမာင္ေတာဘက္ကမ္းမွာေနတဲ့ ဘဂင္0x081ါလီေတြထဲက တခို့်ေတြက ေမာင္ေတာမွာေနတဲ့ ဘဂင္0x081ါလီေတြကို တရားမဝင္ေရာက္ ေနတဲ့ လူေတြျဖစ္တာေျကာင့္ ဖမ္းဆီး ေထာင္ခ်ေတာ့မယ္ ဆိုတဲ့ တစ္ဖက္နိုင္ငံက ထုတ္လွြင့္တဲ့ ေကာလာဟလေျကာင့္ တစ္ဖက္နိုင္ငံ ကို ထြက္ေျပးျကတယ္။ တစ္ဖက္နိုင္ငံကလည္း ထြက္ေျပးေရာက္ရိွ လာတဲ့ လူေတြကို အေျကာင္းျပုျပီး ဒုက0x081ခသည္စခန္းေတြထား လက္ခံ၊ ဒုက0x081ခသည္ေတြ အေျကာင္းခံျပီး ကုလသမဂ0x081ဂဒုက0x081ခသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းျကီးရံုး ( UNHCR ) က ဝန္ထမ္းေတြ ကလည္း ျကိုက္တယ္။ အဲဒါအေျကာင္းျပုျပီး ျမန္မာနိုင္ငံကို တရားဝင္ ျပန္လည္ ဝင္ေရာက္ လိုလွ်င္ ( UNHCR ) ျကီးျကပ္မႈ ပါဝင္တာေျကာင့္ အေရးယူ မခံရတဲ့ အျပင္ စားနပ္ရိက0x081ခာက အစ ေထာက္ပံ့ေျကးပါ ရမယ္စတဲ့ ဒုက0x081ခသည္ လက္ခံရမဲ့ ကိစ0x081စေတြနဲ့ တရားမဝင္ ထပ္ေရာက္လာမယ့္ ဘဂင္0x081ါလီေတြကို တားဆီး ကာကြယ္ဖို့အတြက္ သြားရတာေပါ့ဗ်ာ။
မိတ္ေဆြ - အရင္တုန္းက အဲဒါမို်းေတြ မျဖစ္ဘူးလားဗ်ာ။ ခင္ဗ်ားတို့က ဘယ္ေနရာကေန တားဆီး ကာကြယ္တာေတြ လုပ္ေနျက တာလဲ။
မိမိ - အရင္ကလည္း ျဖစ္ခဲ့တာေပါ့ဗ်ာ။ ၁၉၇၈ ခုနွစ္ ေလာက္ တုန္းကလည္း အဲဒီလို ေကလာဟလေတြေျကာင့္ ထြက္ေျပးျကတဲ့ ဘဂင္0x081ါလီေတြကို စာရင္းဇယား ျပုစုတဲ့ 'နဂါးမင္း စီမံခ်က္' အရ စာရင္း ေကာက္ယူျပီး အဲဒီလူေတြကို လည္း 'ဟသင္0x081ာစီမံခ်က္' နွင့္ ျပန္လည္ လက္ခံခဲ့ရဖူးတယ္ေလ။ အခုတစ္ျကိမ္က ကြ်န္ေတာ္တို့ သြားရတာ ဟာ ေမာင္ေတာနွင့္ ၉ မိုင္အကြာမွာရိွတဲ့ ကီ်းကန္းျပင္ နယ္စပ္ေဒသ လူဝင္မႈ စစ္ေဆးေရးနွင့္ ကြပ္ကဲမႈ ဌာနခု်ပ္ (နစက) ရဲ့ေအာက္မွာ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ရပါတယ္။ သမိုင္းအရ မဟာဗန0x081ဓုလ ရခိုင္ကို စစ္ခီ် ခဲ့စဉ္က စခန္းခ်ခဲ့တဲ့ ေမာင္ေတာျမို့နယ္ ေျမာက္ဖ်ားေတာျကီး ေတာင္ျကီးထဲမွာရိွေနတဲ့ ဗန0x081ဓုလစခန္း၊ ေဝလာေတာင္စခန္း၊ ေအာင္ သေျပစခန္း၊ ငါးရံ့ေခ်ာင္းစခန္း၊ မီးတိုက္စခန္း၊ ေတာင္ျပိုဝဲေတာင္ ျပိုယာစခန္း၊ ျကိမ္ေခ်ာင္း၊ ငါးခူရစခန္း၊ ကညင္ေခ်ာင္းစခန္း၊ ေမာင္ေတာ၊ မကီ်းေခ်ာင္းစခန္း၊ အလယ္သံေက်ာ္စခန္း၊ ျမင္းလြတ္စ စခန္း၊ အင္းဒင္စခန္း၊ ဒံုးပိုက္စခန္း၊ အငူေမာ္စခန္း စသျဖင့္ စခန္း ေပါင္းမ်ားစြာ ခဲြျပီးတာဝန္ ထမ္းေဆာင္ ျကတာေပါ့။ ေျပာေတာ့သာ ေမာင္ေတာလို့ေျပာတာ တကယ္ေတာ့ ေမာင္ေတာကေန နတ္ျမစ္ အတိုင္းေျမာက္ဖ်ားကို ေမာ္ေတာ္နွင့္သြားတာ ျကိမ္ေခ်ာင္းစခန္းအထိ ပဲ ေမာ္ေတာ္က ေရာက္တယ္။ ေန့တစ္ဝက္ေမာင္းရတယ္။ အဲဒီကေန ကြ်န္ေတာ္တို့ တာဝန္က်တဲ့ ငါးရံ့ေခ်ာင္းကို ကိုယ့္ပစ0x081စည္းကိုယ္ထမ္း ျပီး ေလးနာရီသာသာ လမ္းေလွ်ာက္ ရတယ္ဗ်။ လမ္းပန္း ဆက္သြယ္ေရး ကခက္ခဲ၊ အလုပ္အကိုင္က ပင္ပန္းျပီး ေရာဂါဘယထူေျပာ၊ အစား အေသာက္က ရွားပါးနဲ့ အဲဒီနယ္စပ္က ပထမအသုတ္က လူ ၄၀ ေက်ာ္ ငွက္ဖ်ားနွင့္ ေသခဲ့ျကတာေပါ့ဗ်ာ။ ကြ်န္ေတာ္ကိုယ္တိုင္လည္း ငွက္ဖ်ား မိျပီး ေဆးရံု နွစ္ျကိမ္ တက္ရတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို့ စခန္းနားမွာ ျမို လူမို်းေတြရိွတယ္။ ေတာင္ေပၚမွာ အိမ္ေလးငါးအိမ္ေဆာက္ျပီး ေတာင္ေပၚမွာသာ ေနေလ့ရိွတယ္။ ေဈးဝယ္စရာရိွမွ ေတာင္ေအာက္ ဆင္းတယ္။ က်န္တဲ့ ရြာေတြမွာေတာ့ ဘဂင္0x081ါလီေတြပဲရိွတယ္။
ဘဂင္0x081ါလီလူမို်းေတြ ဘယ္တုန္းက စျပီး ေရာက္လာျကသလဲ
မိတ္ေဆြ - ေနပါဦးဗ် အဲဒီ ဘဂင္0x081ါလီလူမို်းေတြ ဘယ္တုန္းက စျပီး အဲဒီကိုေရာက္လာျကတာလဲ။
မိမိ - တိတိက်က်ေတာ့ ေျပာရခက္တယ္ဗ်။ ေျပာနိုင္တာက ေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့နွစ္ေပါင္း ၂၀၀ နီးပါးခန့္က စခဲ့တယ္လို့ ထင္တာပဲ။ ဘာလို့လဲဆိုေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို့ နိုင္ငံဟာ အဂင္0x081လိပ္နဲ့ စစ္သံုးျကိမ္ျဖစ္ ခဲ့တယ္ေလ။ ဘျကီးေတာ္ မင္းတရား လက္ထက္ ၁၈၂၄ ခုနွစ္ မတ္လ ၅ ရက္ေန့မွာ ပထမအျကိမ္ အဂင္0x081လိပ္-ျမန္မာစစ္ပဲြအျပီးမွာ ကြ်န္ေတာ္တို့ ရခိုင္နဲ့ တနသင္0x081ာရီကို အဂင္0x081လိပ္က သိမ္းယူသြားခဲ့တယ္။ အဲဒီအခိ်န္ မွာ အိန0x081ဒိယက အဂင္0x081လိပ္လက္ေအာက္ သူ့ကြ်န္ဘဝ ေရာက္နွင့္ ေနျပီေလ။ အဲဒီတုန္းက အခု ဘဂင္0x081လားေဒ့ရွ္ (ယခင္အေရွ့ ပါကစ0x081စတန္ျပည္နယ္) ကလည္း အဂင္0x081လိပ္လက္ေအာက္က ျပည္နယ္တစ္ခုေပါ့။ အဲဒီေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္က ေမာင္ေတာနွင့္ ဘဂင္0x081လားေဒ့ရွ္ရဲ့ တက0x081ကနပ္ျမို့ ဟာ နတ္ျမစ္ ကသာ ပိုင္းျခားထားတာ မို့လို့ တစ္ဖက္ကမ္းကို ေက်ာ္ျဖတ္ လိုက္ရံုနဲ့ ေမာင္ေတာကို ေရာက္သြားတာေပါ့။ နတ္ျမစ္ျကီးဟာ ဘဂင္0x081လား ပင္လယ္ေအာ္နဲ့ နီးလို့ ျမစ္ျပင္က်ယ္ျကီး ျဖစ္ေပမယ့္ အထက္ကို တက္သြားေလေလ က်ဉ္းေျမာင္းသြားေလေလ ျဖစ္ျပီး ခဲြထြက္သြား တဲ့ အခို့်ျမစ္လက္တက္ ေနရာေတြမွာ က်ဉ္းရံုသာမက ေရအနက္ပါ တိမ္သြားတာမို့လို့ ေနြအခါမွာ ဒီအတိုင္း ျဖတ္ကူး သြားနိုင္တယ္ဗ်။ အခု်ပ္အျခာ အာဏာအေနနဲ့သာ ျမန္မာ၊ ဘဂင္0x081လားေဒ့ရွ္ရယ္လို့ ေျပာေနျကေပမယ့္ ပကတိေျမျပင္မွာေတာ့ ဟိုနားဒီနား ျဖစ္ေနတာ ေပါ့ဗ်ာ။ တရုတ္ျပည္လို မဟာတံတိုင္းျကီးလည္း ကာဆီးထား တာ မဟုတ္ေတာ့ ေမာင္ေတာရဲ့ ေျမာက္ဖ်ားမွာ နယ္နိမိတ္ဆိုတာ သာမန္လူေတြအေနနဲ့ မသိနိုင္ဘူးေပါ့။ ေသခ်ာတာကေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို့ နယ္ေျမေတြမွာ ေရွာင္တခင္ လိုက္စစ္တဲ့အခါ ေတြ့ရ တာက အသက္ ၆၀ ေက်ာ္ ၇၀ ေက်ာ္ ဘဂင္0x081ါလီ အဘိုးျကီးေတြကေတာင္ သူတို့ရဲ့ ဘိုးဘြား လက္ထက္ ကတည္းက ဒီမွာ ေရာက္ရိွေနတာပါလို့ ေျပာတယ္ .... ျကာလွျပီေပါ့ဗ်ာ။
အဲဒီလိုအေနအထားကေန ၁၈၉၇ ခုနွစ္မွာ အဂင္0x081လိပ္တို့က ျမန္မာနိုင္ငံကို အိန0x081ဒိယနိုင္ငံနဲ့ ပူးေပါင္းလိုက္ျပီးေနာက္ အဂင္0x081လိပ္ပိုင္ အိန0x081ဒိယျပည္နယ္ တစ္နယ္အျဖစ္ သတ္မွတ္ လိုက္ျက ျပန္တယ္။ ျမန္မာ နိုင္ငံကို အိန0x081ဒိယရဲ့ ဒုတိယ ဘုရင္ခံ တစ္ဦးက အုပ္ခု်ပ္ေစခဲ့တယ္။ အဲဒီ မွာ ပဲြျပီး သြားတာ ေပါ့ဗ်ာ။ ဘူးသီးေတာင္ ၊ ေမာင္ေတာဟာ အိန0x081ဒိယ လက္ေအာက္ ေရာက္သြားမွေတာ့ အုပ္ခု်ပ္သူ အိန0x081ဒိယဘုရင္ခံက သူ့ကြ်န္ အခ်င္းခ်င္း ျကိုက္သလို ေျပာင္းေရွြ့ေနတာ ဘာေျပာေတာ့မွာ လဲ။ ဓညဝတီေခတ္က ရခိုင္ဘုရင္ေတြ ပိုင္ခဲ့တယ္လို့ ဆိုတယ္။ မိတ္ေဆြ - ဒါထက္ အဲဒီဘက္ကမ္းေတြမွာ ဒီဘက္က ရခိုင္ လူမို်းေတြလည္း ရိွတယ္လို့ ျကားရတယ္ ဟုတ္သလားဗ်။
မိမိ - ဒါကေတာ့ သမိုင္းပညာရွင္ေတြရဲ့ အလုပ္ေပါ့ဗ်ာ။ ကြ်န္ေတာ္ျကားခဲ့ရတာကေတာ့ ဓညဝတီေခတ္ ရခိုင္ဘုရင္ေတြ တန္ဖိုး အာဏာရိွစဉ္က ေကာ့ဘဇားအထိ ရခိုင္ပိုင္လို့ ဆိုတယ္ဗ်။ ရခိုင္ေတြ က ေကာ့ဘဇားကို သူတို့ေခၚ ဖေလာက္ခိ်တ္လို့ေခၚတယ္ဗ်။ ေမာင္ေတာမွာ ရိွတဲ့ ရခိုင္အခို့်ရဲ့ အမို်းေတြထဲက အခို့်က ယခုထက္ထိ အဲဒီမွာေနျကတဲ့ လူေတြရိွျကတယ္လို့သိရတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ ေမာင္ေတာ အမွတ္ (၁) ဝင္ထြက္စခန္းမွာ တာဝန္ထမ္းေဆာင္စဉ္က တစ္ဖက္ နိုင္ငံမွာ အေျခခ် ေနထိုင္ေနျကတဲ့ ေတာင္ကုန္းေဒသလို့ ဆိုတဲ့ ေကာ့ဘဇား ဧရိယာမွာရိွတယ္ လို့ျကားရတယ္။ အဲဒီေဒသမွာ ေရွးရခိုင္ အမို်းသား မ်ား ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခု်ပ္ေရး ပံုစံနဲ့ ေနထိုင္ျကျပီး အဲဒီမွာ တည္ထားတဲ့ ဗုဒ0x081ဓ ဘာသာ ေစတီေတာ္ျကီး ထီးေတာ္တင္ဖို့အတြက္ ထီးေတာ္ကို ျမန္မာ နိုင္ငံဘက္က တာဝန္ရိွသူမ်ားထံ အကူအညီ ေတာင္းခံခဲ့တဲ့အတြက္ ေမာင္ေတာကို ေရာက္လာတဲ့ အဲဒီထီးေတာ္ျကီး (အခ်င္းေျခာက္ေပ) ေလာက္ရိွမယ္ထင္တယ္။ အဲဒီထီးေတာ္ျကီးကို နတ္ျမစ္ကိုျဖတ္ျပီး တစ္ဖက္နိုင္ငံ တက0x081ကနပ္က တစ္ဆင့္ ေမာ္ေတာ္ကားနဲ့တင္ျပီး သြားပို့ခဲ့ ရဖူးပါတယ္။ ၁၉၉၄ ခုနွစ္ေလာက္က ျဖစ္မယ္ထင္တယ္။
ဘူးသီးေတာင္ ေမာင္ေတာမွာေနတဲ့ ဘဂင္0x081ါလီ လူမို်းေတြကို ဘဂင္0x081လား ေဒ့ရွ္က ဘယ္လိုသတ္မွတ္လဲ
မိတ္ေဆြ - အဲဒီေလာက္အထိ ေနထိုင္ခဲ့ျကတဲ့ ဘဂင္0x081ါလီလူမို်း ေတြကို တစ္ဖက္နိုင္ငံက သူ့လူမို်းေတြလို့ သတ္မွတ္ ျကေသးသလား။
မိမိ - လူမို်းနဲ့ နိုင္ငံသားဆိုတာ တျခားစီဗ်။ ကြ်န္ေတာ္တို့ ဘက္ကေတာ့ တခို့်ကို ျမန္မာနိုင္ငံသားလို့ သတ္မွတ္ျပီး တခို့်ကို ေတာ့ တရားမဝင္ေရာက္ရိွ ေနထိုင္ျကသူေတြလို့ သံသယရိွတဲ့ အတြက္ သက္ေသခံ ကတ္ျပားကိုသာ ထုတ္ေပးထားတယ္။ သူတို့ဘက္ ကေတာ့ သူတို့လူမို်းလို့ သတ္မွတ္ေပမယ့္ ျမန္မာနိုင္ငံသားလို့ သတ္ မွတ္ျကတယ္။
မိတ္ေဆြ - ဘာလို့ ျမန္မာနိုင္ငံသားလို့ ဘဂင္0x081လားေဒ့ရွ္ဘက္က သတ္မွတ္တယ္လို့ ခင္ဗ်ားေျပာနိုင္သလဲ။
မိမိ - ကြ်န္ေတာ္အမွတ္ (၁) ဝင္ထြက္စခန္းမွာရိွစဉ္က ၁၀ ျကိမ္ထက္ မနည္း တစ္ဖက္နိုင္ငံ တက0x081ကနပ္ကို တာဝန္နဲ့ သြားခဲ့ရတယ္။ နွစ္နိုင္ငံ ေဆြးေနြးပဲြ တရားခံ လဲွြေျပာင္းရယူေရး ကိစ0x081စေတြ အတြက္ ျဖစ္ပါ တယ္။ ျမန္မာဘက္ကမ္းမွာ ေနတဲ့သူေတြကို ေလွတစ္စီးနဲ့ ျမန္မာ ဘက္က ကုန္ပစ0x081စည္းေတြနဲ့ အတူ သူတို့ဘက္ကမ္းမွာ ဖမ္းမိရင္ေတာ့ ေကာ့ဘဇား အက်ဉ္းေထာင္မွာ ေထာင္ခ် အေရးယူ ပစ0x081စည္းသိမ္းျပီး ျပန္လွြတ္ေတာ့မယ္ဆိုရင္ ကြ်န္ေတာ္တို့ (နစက) ကို စာပို့တတ္တယ္။ အေျကာင္းအရာမွာ ျပန္လွြတ္မယ့္ ေလးေယာက္ဆိုရင္ Push Back to (4) Myanmar Nationalities လို့ ေရးေလ့ရိွျကတယ္။ တကယ္သြား လက္ခံေတာ့ အဲဒီ ျမန္မာလူမို်းေတြ ဆိုတာက ေမာင္ေတာဘက္ကမ္း မွာေနတဲ့ ဘဂင္0x081ါလီေတြခ်ည္း ပဲဗ်။ ကြ်န္ေတာ္တို့က နိုင္ငံသားစိစစ္ေရး ကတ္ျပား ေပးမထားတာေျကာင့္ Myanmar Citizen လို့ေတာ့ မေရး ဘူးေပါ့ဗ်ာ။ သို့ေသာ္လည္း ဒီဘက္ကမ္းမွာ ေနတယ္ဆိုတဲ့ အစစ္ခံ ခ်က္ ေနရပ္လိပ္စာနဲ့ အေထာက္အထားမ်ားအရ လက္မခံခ်င္ေပမယ့္ လက္ခံခဲ့ရတယ္။
မိတ္ေဆြ - သူတို့ နိုင္ငံထဲမွာ ေနတဲ့ ရခိုင္လူမို်းေတြကို သူတို့ ဘယ္လိုသတ္မွတ္လဲဗ်။
မိမိ - ကြ်န္ေတာ့္အေတြ့အျကံုတစ္ခုေျပာျပမယ္။ ၁၉၉၅ ခုနွစ္ ေလာက္ကတည္းကျဖစ္မယ္။ ျမန္မာနိုင္ငံသား နွစ္ဦး လဲွြေျပာင္းေပး ဖို့အတြက္ လာ လက္ခံပါဆိုတဲ့ စာရတယ္။ တာဝန္ေပးခ်က္အရ ကြ်န္ေတာ္ တစ္ဖက္နိုင္ငံ တက0x081ကနပ္မွာရိွတဲ့ ဘဂင္0x081လားေဒ့ရွ္တပ္ စခန္း ကိုေရာက္ခဲ့တယ္။ ဘဂင္0x081လားေဒ့ရွ္ တပ္စခန္းက ဒီလူနွစ္ေယာက္ကို ျမစ္ထဲမွာ ေလွတစ္စီးနွင့္ သူတို့ဘက္ကမ္းမွာ ေမာင္ေတာဘက္က ပစ0x081စည္းေတြနဲ့ ဖမ္းမိတယ္။ သူတို့ စကားလည္းမတတ္ဘူး။ ဒါေျကာင့္ ျပန္ေခၚသြားပါလို့ ေျပာတယ္။ ေမးျကည့္တဲ့အခါ တရားခံနွစ္ဦးက ေရွးမရမာျကီး လူမို်းေတြ ျဖစ္ျပီး ရခိုင္ အဆက္အနွြယ္ေတြ ျဖစ္ေျကာင္း၊ သူတို့မိသားစုနဲ့အတူ ဘဂင္0x081လားေဒ့ရွ္ တက0x081ကနပ္ခရိုင္အတြင္းဘက္ေက်း ရြာမွာ အေျခခ်ေနထိုင္သူမ်ားျဖစ္ေျကာင္း၊ သူတို့မိဘဘိုးဘြားလက္ ထက္ကတည္းက အဲဒီရြာ (သူတို့အေခၚ - ရခိုင္စုရြာ) မွာေနေျကာင္း ေျပာပါတယ္။ သူတို့ ဘဂင္0x081ါလီစကား မေျပာတတ္ေပမယ့္ ကြ်န္ေတာ္တို့ နဲ့ ျမန္မာသံခပ္ဝဲဝဲနဲ့ ေျပာတတ္တယ္။ ဒါေျကာင့္ ဘဂင္0x081လားေဒ့ရွ္ စစ္တပ္ကို မင္းတို့ေျပာေတာ့ တရားခံေတြက တို့ေမာင္ေတာကလို့ ေျပာတယ္။
သူတို့ေျပာေတာ့ မင္းတို့ဘက္မွာ ေနတယ္တဲ့။ မိသားစုေတြ ပါဒီမွာရိွေနတာ ငါတို့ ဘာလို့ ေခၚသြားရမွာလဲ ျပန္ေျပာေတာ့ ဘဂင္0x081လားေဒ့ရွ္ စစ္တပ္က ဒါမျဖစ္နိုင္ဘူး။ တို့ဆီမွာေနတဲ့လူ ငါတို့ နိုင္ငံ သားဆိုရင္ တို့ စကားတတ္ရမယ္။ တို့စကား မတတ္တဲ့အတြက္ မင္းတို့ ေမာင္ေတာက လူဆိုတာ ေသခ်ာတယ္လို့ ဆိုတယ္။ ဒါနဲ့ ကြ်န္ေတာ္ က နယ္စပ္ဆိုတာ ဒီလိုပဲ ရိွေနတတ္တာပဲ။ အဲလိုေျပာေျကးဆိုရင္ တို့ေမာင္ေတာဘက္ကမ္းမွာ ရိွတဲ့ ဘဂင္0x081ါလီေတြဟာ အမ်ားအားျဖင့္ ဗမာစကားမတတ္ျကဘူး။ သူတို့ဟာ မြတ္ဆလင္ေတြျဖစ္ျကတယ္။မင္းတို့ရုပ္နဲ့ တူသလား၊ တို့ရုပ္နဲ့ တူသလား။ မင္းတို့ဘာသာ ကိုးကြယ္ သလား၊ ဗုဒ0x081ဓဘာသာ ကိုးကြယ္သလား ဒါအားလံုးအသိပဲ။ တို့စကား မေျပာတတ္လို့ မင္းေျပာသလို တို့ဘက္က မဟုတ္ဘူးဆိုရင္ အဲဒီ ေမာင္ေတာက ဘဂင္0x081ါလီေတြ မင္းတို့ဘက္ လဲွြေျပာင္းေပးမယ္။ မင္းတို့ လက္ခံမလားဆိုေတာ့မွ သူတို့အခ်င္းခ်င္း ကုလားလို စကားေတြေျပာ ျပီးမွ ဒါဆို ထားလိုက္ပါေတာ့ ဆိုျပီး အဲဒီမရမာျကီး နွစ္ေယာက္ကို လက္ခံ ထားလိုက္တယ္။ နယ္စပ္ သဘာဝကေတာ့ ဒီလိုပဲ။ ေမာင္ေတာ ေျမာက္ဖ်ားက ေဒသေတြဆိုရင္ နယ္စပ္မွာ သဘာဝ အေျခအေနေတြ က ခဲြမရေအာင္ ေရာေထြးေနတယ္။ ဒီဘက္ကမ္းမွာ အေျခခ် ေရာက္ရိွ ေနထိုင္သူကို ျပန္လက္ခံဖို့ေတာ့ သူတို့ကလည္း လက္မခံဘူးဗ်။ အျဖစ္ အပ်က္တစ္ခု ေျပာျပမယ္။ ၁၉၉၄ ခုနွစ္အတြင္းမွာပဲ ျဖစ္မယ္။ ေတာင္ျပိုဝဲ ရြာဘက္မွာ ေခ်ာင္းေလး တစ္ခုရိွတယ္။ အဲဒီဘက္ကမ္းမွာ ေနတဲ့ သူတို့လူ ဘဂင္0x081ါလီတစ္ေယာက္က ေခ်ာင္းတစ္ဖက္ကမ္းက သူတို့ ပိုင္နက္ထဲမွာ ေနတဲ့ ဒိုင္းနက္ အမို်းသမီးကို ခ်စ္ျကိုက္ျပီး အဲဒီဘက္ကမ္း ဒိုင္းနက္ အမို်းသမီးနဲ့ သြားေနတယ္။ ဘယ္ေလာက္မွ မေဝးဘူးေပါ။ အဲဒီအခိ်န္မွာ ထြက္ေျပး ကုလားေတြ ျပန္လက္ခံဖို့ စာရင္းေကာက္ေတာ့ ေစာေစာကေျပာတဲ့ ဘဂင္0x081ါလီဟာ ထြက္ေျပးစာရင္းမွာ ပါသြားတယ္။ လဝက ဥပေဒအရ ဒီအတိုင္းျပန္ဝင္ရင္ အေရးယူခံရမယ္။ ဥပေဒ အရ နိုင္ငံျခားသားျဖစ္ေစ၊ နိုင္ငံသားျဖစ္ေစ တရားဝင္ခြင့္ျပုခ်က္ မရဘဲ ကိုယ့္နိုင္ငံထဲကို ဝင္လာရင္ နိုင္ငံျခားသားဆိုရင္ လဝက အက္ ဥပေဒပုဒ္မ ၃(၁) အရလည္းေကာင္း၊ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာနိုင္ငံသား ဆိုရင္ အက္ဥပေဒပုဒ္မ ၃(၂) အရလည္းေကာင္း အေရးယူခံရျပီး အဲဒီ ၁၉၄၇ ခုနွစ္ျမန္မာနိုင္ငံ လူဝင္မႈျကီးျကပ္ေရး (လတ္တေလာ ျပဋ0x081ဌာန္းခ်က္မ်ား) အက္ဥပေဒပုဒ္မ ၁၃ (၁) အရ ျပစ္ဒဏ္ခံရမယ္ဗ်။ နိုင္ငံေတာ္ျငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈ တည္ေဆာက္ေရး အဖဲြ့က အစိုးရလက္ထက္ ၂၂.၁.၉၀ ရက္စဲြမွာ အမိန့္ အမွတ္စဉ္ ၂/၉၀ ျပင္ဆင္ခ်က္ ဥပေဒအရ အနည္းဆံုး ေငြဒဏ္က်ပ္ ၁၅၀၀ သို့တည္းမဟုတ္ေထာင္ဒဏ္အနည္း ဆံုး ေျခာက္လမွ အမ်ားဆံုး ေထာင္ဒဏ္ ငါးနွစ္ သို့တည္းမဟုတ္ ေငြဒဏ္ေထာင္ဒဏ္ နွစ္ရပ္ေပါင္း က်ခံနိုင္တယ္။ ဒါေျကာင့္ ကုလ သမဂ0x081ဂ ဒုက0x081ခသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းျကီးရံုးရဲ့ အစီအစဉ္နဲ့ အဲဒီ ထြက္ေျပး ကုလားက တစ္ဖက္နိုင္ငံသူ ျဖစ္တဲ့ သူ့ဇနီးကိုပါ ေခၚျပီး ျပန္ဝင္တယ္။ အဲဒီမွာ ျပႆနာ စေတာ့တာပါပဲ။ သူ့ကိုဝင္ခြင့္ျပု ေပမယ့္ သူ့မိန္းမက ခြင့္ျပုခ်က္ မရိွဘဲ လိုက္ပါလာတဲ့ တစ္ဖက္ နိုင္ငံသူ ျဖစ္တဲ့အတြက္ လဝက ဥပေဒအရ ၃(၁)၊ ၁၃(၁) နဲ့ အေရးယူေတာ့တာ ေပါ့။ ဒုက0x081ခသည္ကို ဒုက0x081ခေပး ရမလားဆိုျပီး ေျပာျက ဆိုျက ေဝဖန္ျက တယ္။ မဟုတ္ဘူး။ ဒါမူလက ရိွျပီးဥပေဒအရ စည္းကမ္းအတိုင္း ေဆာင္ရြက္ရတာပါ။ တမင္ ဒုက0x081ခေပးတာမဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒီမိန္းမကို ျပည္ျပန္နွင္ရမယ္။ ေလာေလာဆယ္ ခဏ ခု်ပ္ထားရမယ္။ (ဒါက လည္း ဥပေဒညွြန္ျကားခ်က္အရပါ။) အဲဒီလိုခု်ပ္ထားစဉ္ ဝင္လာစဉ္ ကတည္းက ကိုယ္ဝန္ပါလာေတာ့ အခု်ပ္ထဲမွာပဲ ကေလးေမြးတယ္။ ေမြးျပီးတဲ့အခိ်န္မွာ ျပည္နွင္ဖို့ စီစဉ္ျပီး ျပည္ျပန္နွင္တဲ့အခါ ဘဂင္0x081လားေဒ့ရွ္ဘက္က သူတို့နိုင္ငံသူကိုသာ လက္ခံမယ္။ ကေလးကို လက္မခံဘူးဆို လို့ အဲဒီကိစ0x081 စအေတာ္ပဲ အခက္ေတြ့ျပီး အမႈမျပတ္နိုင္ ျဖစ္ရတယ္။ ေနာက္ဆံုး အဲဒီဘက္ကမ္းက လူျကီးေတြနဲ့ ေတြ့ျပီး သားအမိကို မခဲြ ထားပါနဲ့၊ မိခင္လည္း ေသြးနုနုနဲ့ ကေလးထားျပီးသြားလို့ ဘယ္ျဖစ္ မလဲ လက္ခံေပးပါလို့ ပုဂ0x081ဂိုလ္ေရးအရ လက္ခံေပးလို့ အဆင္ေျပသြား ရ ပါတယ္။ သူတို့ဘက္က ျပန္လက္ခံဖို့ဆိုရင္ ကေလးေတာင္ တရားဝင္ လက္မခံပါဘူး။ ဒုက0x081ခသည္ အေနနဲ့ ဝင္လာရင္ ထြက္ေျပးရင္ေတာ့ တစ္မို်းေပါ့ဗ်ာ။ မိတ္ေဆြ - တိုင္းရင္းသား မဟုတ္တဲ့ တရုတ္၊ ကုလားစတဲ့ လူမို်းျခားေတြ နိုင္ငံသားစိစစ္ေရး ကတ္ျပား ရပိုင္ခြင့္ရိွသလား။ သူတို့ လက္ထဲမွာ နိုင္ငံသား စိစစ္ေရး ကတ္ျပားေတြ ကိုင္ထားတာ ေတြ့ရပါ တယ္။ ဘာေျကာင့္လဲဗ်ာ။
မိမိ - အဲဒါ အေရးျကီးဆံုးပဲဗ်။ ေမးသင့္တဲ့ ေမးခြန္းပဲ၊။ သမိုင္း ခီ်ျပီး ေျဖရွင္းရမယ့္ ကိစ0x081စ။ ကိုလိုနီဘဝ ေရာက္ခဲ့ရတာေတြ၊ သမိုင္းရဲ့ ဆိုးေမြေတြ အမ်ားျကီးပါတယ္။ သမိုင္းကို ခီ်ေျပာရင္ လူေတြက သိပ္လက္မခံ ခ်င္ျကဘူး။ ခင္ဗ်ားတို့ လဝက ေတြ ဘက္က ေရွ့ေနလိုက္ တာလား။ လဝက ေတြ ေငြစားျပီး ထုတ္ေပးခဲ့တာ မဟုတ္ဘူးလားလို့ ေျပာေလ့ရိွျကတယ္။ မ်က္နွာလည္း ပူပါတယ္။ ရိွတဲ့လူေတြလည္း ရိွမွာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ အဓိကကေတာ့ သမိုင္းရဲ့ ဆိုးေမြေတြေပၚ မူတည္ျပီး ဒါေတြ ျဖစ္ခဲ့ရတယ္။ အစ မေကာင္းလို့ အေနွာင္း မေသခ်ာ ျဖစ္ခဲ့ရတာ ေပါ့။ အခုလက္ရိွ က်င့္သံုးေနတဲ့ ၁၉၈၂ ျမန္မာနိုင္ငံသား ဥပေဒ အာဏာ တည္တဲ့ ၁၅.၁၀.၈၂ ေနာက္ပိုင္း ေမြးဖြားတဲ့ သူေတြအတြက္ကေတာ့ ျမန္မာနိုင္ငံသားျဖစ္ျခင္း၊ ဧည့္နိုင္ငံသားျဖစ္ျခင္း၊ နိုင္ငံသားျပုခြင့္ရ သူျဖစ္ျခင္း စတာေတြကို တိတိက်က် ျပဋ0x081ဌာန္းျပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာ နိုင္ငံသား ျဖစ္မႈနဲ့ ပတ္သက္တဲ့ ဥပေဒေတြထဲမွာ ၁၉၄၇ ခုနွစ္ ဖဲြ့စည္း ပံု အေျခခံ ဥပေဒကေတာ့ အေစာဆံုးေပါ့ဗ်ာ။
၁၉၄၇ ဖဲြ့စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ပါ နိုင္ငံသား ျဖစ္မႈ သတ္မွတ္ခ်က္
မိတ္ေဆြ - အဲဒီမတိုင္မီက ဘယ္လို ဥပေဒေတြ ရိွခဲ့ေသးလို့ လည္းဗ်။
မိမိ - အေစာဆံုး ဥပေဒကေတာ့ ကြ်န္ေတာ္သိသေလာက္ နိုင္ငံ ျခားသားမ်ား အက္ဥပေဒေပါ့ဗ်ာ။ ကြ်န္ေတာ္တို့ကသာ မသိတာ ကမ0x081ဘာ မွာ နယ္ခဲ့်ေနတဲ့ နိုင္ငံျကီးေတြကေတာ့ သူတို့ အခ်င္းခ်င္း သိတယ္ဗ်။ ဥပမာ - ဗီယက္နမ္၊ လာအို၊ ကမ0x081ေဘာဒီးယား၊ ဖိလစ္ပိုင္၊ မေလးရွား၊ အင္ဒိုနီးရွားေနာက္ အိန0x081ဒိယကြ်န္းဆြယ္ ေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒီနိုင္ငံေတြက သူ့ ကြ်န္ဘဝ ေရာက္ေနတာခ်င္း တူေပမယ့္ အရွင္သခင္ခ်င္း မတူျကဘူး ေလ။ တခို့်က ျပင္သစ္ လက္ေအာက္ခံ၊ တခို့် အဂင္0x081လိပ္ လက္ေအာက္ခံ၊ တခို့်က စပိန္ လက္ေအာက္ခံ စသည္ျဖင့္ ရိွျကတယ္။ နယ္ခဲ့်ေတြထဲမွာ ေပၚတူဂီ၊ ဒတ္ခ်္ စတဲ့နိုင္ငံေတြလည္း ပါတာေပါ့ဗ်ာ။ ထားပါေတာ့ အဲဒီေတာ့ နယ္ခဲ့်နိုင္ငံေတြက သူတို့ ကိုလိုနီနိုင္ငံေတြကို တျခားကိုလိုနီ နိုင္ငံေတြနဲ့ စည္းျခားထားျခင္း ျဖစ္ဟန္ တူတယ္။ ျမန္မာနိုင္ငံ ေအာက္ ပိုင္းကို အဂင္0x081လိပ္က သိမ္းျပီးတာနဲ့ ၁၉၆၄ ခုနွစ္မွာ နိုင္ငံျခားသားမ်ား အက္ဥပေဒကို ထုတ္ျပန္တယ္။ နိုင္ငံျခားသားဆိုတာဟာ ျမန္မာနိုင္ငံ သား မဟုတ္သူကို ဆိုလိုသည္လို့ အဓိပ0x081ပာယ္ဖြင့္ပါတယ္။ ဝင္ေရာက္ လာတဲ့နိုင္ငံျခားသားေတြကို မွတ္ပံုတင္ဖို့ ၂၈.၃.၁၉၄၀ မွာနိုင္ငံျခား သားမ်ား မွတ္ပံုတင္ေရး အက္ဥပေဒကို ထုတ္ျပန္ခဲ့တယ္။ လြတ္လပ္ ေရးမရခင္ ရွစ္နွစ္ေပါ့ဗ်ာ။
မိတ္ေဆြ - ကဲပါဗ်ာ ဖဲြ့စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ အေျကာင္းဆက္ ပါဦး။
မိမိ - ေစာေစာက ေျပာခဲ့သလို ျမန္မာနိုင္ငံကို အိန0x081ဒိယရဲ့ ျပည္နယ္တစ္ခုအျဖစ္ သြတ္သြင္းခဲ့ျပီး အိန0x081ဒိယ ဘုရင္ခံခု်ပ္ရဲ့ အုပ္ခု်ပ္မႈ ေအာက္ကို ေရာက္သြားျပီးတဲ့အခိ်န္မွာ အိန0x081ဒိယက ဘက္ကလည္း ျမန္မာျပည္ထဲဝင္၊ ဘဂင္0x081ါလီေတြကလည္း ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာ ကို နတ္ျမစ္ျဖစ္ျပီး ျကိုက္သလို ဝင္ေတာ့တာေပါ့ဗ်ာ။ ကြ်န္ေတာ္တို့ ဘက္မွာသာ အဲဒီတုန္းက ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာဟာ နယ္စြန္ နယ္ဖ်ား လူဦးေရ ခပ္ပါးပါး ျဖစ္ေပမယ့္ ကပ္လ်က္ျဖစ္တဲ့ တစ္ဖက္နိုင္ငံ မွာေတာ့ လူဦးေရထူထပ္၊ ေနရာကလည္း မရိွေလေတာ့ သူတို့အတြက္ ေတာ့ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာဟာ ေက်နပ္စရာပါ။ ျမန္မာနိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရးရခါနီးမွာ ဗိုလ္ခု်ပ္တို့ဦးစီးျပီး ဖဲြ့စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ကိုေရးဆဲြခဲ့တယ္။ အဲဒီအေျခခံဥပေဒမွာပါတဲ့ နိုင္ငံသားျဖစ္မႈနဲ့ ပတ္သက္တဲ့ ေကာက္နုတ္ခ်က္ တစ္ခုကို ေဖာ္ျပပါ့မယ္။ အဲဒါကေတာ့ ဥပေဒပုဒ္မ ၁၁(ခ) မွာ ျမန္မာနိုင္ငံ တိုင္းရင္းသား တစ္မို်းမို်းတြင္ ျဖစ္ေသာ သို့တည္းမဟုတ္ ျဖစ္ခဲ့ေသာ ဘိုးဘြားမ်ားအနက္ အနည္းဆံုး တစ္ဦးမွ ျပည္ေထာင္စုနိုင္ငံတြင္ ပါဝင္လတ0x081တံ့ေသာ အာဏာပိုင္နက္ အတြင္း ေမြးဖြားသူတိုင္းသည္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာနိုင္ငံသား ျဖစ္ရ မည္ဆိုတဲ့ အခ်က္တစ္ခ်က္ ပါတယ္ဗ်။ ဆိုလိုတာက ဘိုးဘြားေလးဦး အနက္တစ္ဦးဟာ တိုင္းရင္းသားျဖစ္ရံုမွ်နဲ့ ေျမးျဖစ္တဲ့သူဟာ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာနိုင္ငံအတြင္း ေမြးဖြားသူျဖစ္လွ်င္ နိုင္ငံသား ျဖစ္တယ္လို့ဆိုပါတယ္။ က်န္ဘိုးဘြားသံုးဦးက ဘာလူမို်းပဲျဖစ္ျဖစ္ ေပါ့ဗ်ာ။ ျမန္မာျပည္တြင္းေရာက္ေနျကတဲ့ နိုင္ငံျခားသားေတြ ျကာလြန္း၊ မ်ားလြန္းလို့ အဲဒီလို ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးခဲ့ရတယ္ ထင္တယ္။ ဖဲြ့စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ အတည္ျပုတဲ့ေန့ ၂၄-၉-၁၉၄၇ ျဖစ္ပါတယ္။
၁၉၄၈ ခုနွစ္ ျမန္မာနိုင္ငံသား ျဖစ္မႈ အက္ဥပေဒအရ နိုင္ငံသားျဖစ္မႈ
မိတ္ေဆြ - ျမန္မာျပည္ လြတ္လပ္ေရး ရျပီးေတာ့ဗ်ာ။ ဘာ ေျပာင္းလဲမႈ ရိွေသးသလဲ။
မိမိ - လြတ္လပ္ေရး ရျပီးေတာ့ ၄-၁-၁၉၄၈ ေန့မွာ အာဏာ တည္ေစခဲ့တဲ့ ၁၉၄၈ ခုနွစ္ ျမန္မာနိုင္ငံသားျဖစ္မႈ အက္ဥပေဒကို ေရးဆဲြ ခဲ့ျကတယ္။ အဲဒီမွာ ေမြးရာပါ နိုင္ငံသား ျဖစ္သူေတြကို အဲဒီဥပေဒအပိုဒ္ ၃ အပိုဒ္ခဲြ (၁) မွာ ဖဲြ့စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ အပိုဒ္ ၁၁ ပါ ျမန္မာနိုင္ငံ တိုင္းရင္းသား တစ္မို်းမို်း ဆိုတာကို အဓိပ0x081ပာယ္ဖြင့္ ထားတာက ျမန္မာ နိုင္ငံ တိုင္းရင္းသား တစ္မို်းမို်း ဆိုသည္မွာ ကခ်င္၊ ကရင္၊ ကယား၊ ခ်င္း၊ ျမန္မာ၊ မြန္၊ ရခိုင္ သို့တည္းမဟုတ္ ရွမ္းလူမို်းကိုလည္းေကာင္း၊ ၁၈၂၃ ခုနွစ္ (ျမန္မာသက0x081ကရာဇ္ ၁၁၈၅ ခုနွစ္) မတိုင္မီ ကာလမွစ၍ ျပည္ေထာင္စုတြင္ ပါဝင္ေသာ နယ္ေျမတစ္ခုခု၌ မိမိတို့၏ပင္ရင္း တိုင္းျပည္အျဖစ္ျဖင့္ အေျခစိုက္ ေနထိုင္ခဲ့ေသာ မို်းနြယ္စုမ်ားကိုလည္း ေကာင္း ဆိုလိုသည္လို့ ေဖာ္ျပထားတယ္။ ဒီတိုင္းရင္းသားနဲ့ မို်းနြယ္စု (၁၃၅) မို်းက ေမြးတဲ့သူေတြသာ ေမြးရာပါ နိုင္ငံသားမ်ား ျဖစ္ျကပါ တယ္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ ေသြးကေျပာတဲ့ နိုင္ငံသားေတြေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒီ အထဲမွာ မပါတဲ့သူေတြဟာ ေမြးရာပါ နိုင္ငံသား မဟုတ္ပါဘူး။ နယ္ေျမေတာင္းခြင့္ ဆိုတာကေတာ့ ပိုမျဖစ္နိုင္ တာေပါ့။
မိတ္ေဆြ - ဒါျဖင့္ ရိုဟင္ဂ်ာ ဆိုတာကေကာဗ်ာ၊ ရိုဟင္ဂ်ာ ဆိုတာဘာလဲ။
မိမိ - ကြ်န္ေတာ္ သိသေလာက္ ေျပာရရင္ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတာ တိုင္းရင္းသား မို်းနြယ္စု (၁၃၅) မို်းထဲမွာ မပါဘူးဗ်။ ဘဂင္0x081ါလီလို 'ရြာျကီးသား' လို့ အဓိပ0x081ပာယ္ ရတယ္လို့ ျကားဖူးတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာကို အတို ေကာက္ RSO လို့ေခၚတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာ အမို်းသား စည္းလံုး ညီညြတ္ ေရး (ျကံ့ခိုင္ေရး) အဖဲြ့ေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒီ လူမို်းေတြဟာ အေစာဆံုး တရားမဝင္ ဝင္ေရာက္ခဲ့ျပီး ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ေက်းရြာ ထူေထာင္ျပီး စုစည္း ေနထိုင္ရာက သူတို့ဟာ သူတို့ အမည္ေပးခဲ့ မွာေပါ့ဗ်ာ။ ရခိုင္ ျပည္နယ္ အတြင္း လက္နက္ကိုင္ ဆူပူ ေသာင္းက်န္းသူမ်ားျဖစ္လို့ အစိုးရကေတာ့ 'ကုလားဆိုး' အဖဲြ့လို့ ေခၚေဝၚ ခဲ့ဖူးတယ္။ ျပည္နယ္ေတာင္းဖို့ ဆိုတာ ဘယ္လိုမွ မျဖစ္နိုင္တဲ့ သဘာဝပါ။
မိတ္ေဆြ - ဒါေပမဲ့ တိုင္းရင္းသား မဟုတ္တဲ့ လူမို်းေတြ၊ ဥပမာ- တရုတ္လူမို်း၊ အိန0x081ဒိယလူမို်း၊ ဘဂင္0x081ါလီစသူေတြထဲမွာ နိုင္ငံသား စိစစ္ေရး လက္မွတ္ ရိွေနတာေတြ ေရာဗ်ာ။
မိမိ - အဲဒီလူေတြဟာ ေမြးရာပါေသြးအရ နိုင္ငံသားျဖစ္ျက သူေတြမဟုတ္ဘဲ ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးခဲ့ရတဲ့ ဥပေဒပါ ခြင့္ျပုခ်က္အရ နိုင္ငံ သားျဖစ္ခြင့္ ရျကသူ အခို့် ျဖစ္ပါတယ္။ ဆက္ျပီးရွင္းျပပါ့မယ္။ အဲဒီ ၁၉၄၈ ျမန္မာနိုင္ငံသား ျဖစ္မႈ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၄ ပုဒ္ခဲြ (၂) ျပည္ေထာင္စု တြင္ပါဝင္ေသာ နယ္ေျမ တစ္ခုခုတြင္ အနည္းဆံုး ဘိုးဘြား အားလံုး လက္ထက္မွစ၍ မိမိတို့၏ပင္ရင္း တိုင္းျပည္အျဖစ္ျဖင့္ မို်းဆက္ မျပတ္ ထာဝစဉ္ အေျခစိုက္ ေနထိုင္လာခဲ့သည့္ အျပင္ မိမိ၏ မိဘနွစ္ပါး နွင့္တကြ မိမိကိုယ္တိုင္ ထိုနယ္ေျမ တစ္ခုခုတြင္ ေမြးဖြားသူျဖစ္လွ်င္ ထိုသူအား ျမန္မာနိုင္ငံသား ျဖစ္သည္ဟု မွတ္ယူရမည္။ ပုဒ္မ ၅ မွာ ကေတာ့ အေျခခံဥပေဒ စတင္ အာဏာတည္ျပီးမွ ေမြးဖြားသည့္ေအာက္ ၌ ေဖာ္ျပေသာ သူမ်ားသည္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာနိုင္ငံသားမ်ား ျဖစ္ရ မည္။
(က) ျပည္ေထာင္စု နိုင္ငံသားျဖစ္သည့္ မိဘ တစ္ပါးပါးမွ ျပည္ေထာင္စု နိုင္ငံတြင္ ေမြးဖြားသူ သို့ေသာ္ ဖခင္သည္ နိုင္ငံျခားသား ျဖစ္လွ်င္ ထိုသူသည္ အရြယ္ေရာက္ျပီး ေနာက္တစ္နွစ္ အတြင္း နိုင္ငံျခားသား အျဖစ္ကို စြန့္လွြတ္ေျကာင္းနွင့္ ျပည္ေထာင္စု နိုင္ငံသားအျဖစ္ တည္ျမဲေစရန္ ေရြးခ်ယ္ေျကာင္း ေျကညာျခင္း မျပုလွ်င္ ထိုတစ္နွစ္ ကုန္ဆံုးေသာအခါ ျပည္ေထာင္စု နိုင္ငံသား အျဖစ္မွ ရပ္စဲရမည္လို့ ေဖာ္ျပထားတယ္။ ဒါအျကမ္းဖ်င္း ေဖာ္ျပတာေပါ့ေနာ္။ ဥပေဒပုဒ္မ အားလံုးေတာ့ မေဖာ္ျပေတာ့ပါဘူး။ ေနာက္ အဲဒီ ဥပေဒပုဒ္မ ၇(၁) မွာ နိုင္ငံျခားသား တစ္ဦးသည္ နိုင္ငံသား ျပုမႈ လက္မွတ္ကို ေအာက္ပါ အေျကာင္းမ်ားကို ေဖာ္ျပေလွ်ာက္ ထားနိုင္သည္။ ဝန္ျကီးက ေက်နပ္ လက္ခံလွ်င္ နိုင္ငံသားျပုမႈ လက္မွတ္ကို ေပးနိုင္သည္လို့ ဆိုထား တယ္။
ေဖာ္ျပရမည့္အခ်က္ေတြကေတာ့ -
(က) မိမိသည္ အသက္ ၁၈ နွစ္ျပည့္ျပီျဖစ္ေျကာင္း၊
(ခ) မေလွ်ာက္ထားမီက မိမိသည္ ငါးနွစ္ေအာက္ မနည္း အဆက္မျပတ္ ျပည္ေထာင္စု နိုင္ငံအတြင္းတြင္ ျပည္ေထာင္စုနိုင္ငံ၏ အာဏာေအာက္၌ ေနထိုင္ခဲ့ေျကာင္း၊
(ဂ) မိမိသည္ အက်င့္စာရိတ0x081တ ေကာင္းမြန္၍ ျမန္မာနိုင္ငံ တိုင္းရင္းသားဘာသာ စကား တစ္မို်းမို်းကို ေျပာတတ္ေျကာင္း၊
(ဃ) မိမိအား နိုင္ငံသားျပုမႈလက္မွတ္ ေပးအပ္လွ်င္ မိမိသည္ ျပည္ေထာင္စုတြင္ ေနထိုင္ရန္ သို့တည္းမဟုတ္ အစိုးရျပည္နယ္ အစိုးရ၌ အမႈထမ္းရန္၊ ဆက္လက္ အမႈထမ္းရန္ သို့မဟုတ္ ျပည္ေထာင္စုတြင္ တည္ေထာင္ထားေသာ ဘာသာ၊ သာသနာေရး၊ လႉဒါန္းေရး၊ ကုန္သြယ္ေရးဆိုင္ရာလုပ္ငန္းတစ္ခုခုတြင္ ပါဝင္ေဆာင္ ရြက္ရန္ စတဲ့ အခ်က္ေတြ ေဖာ္ျပ ေလွ်ာက္ထားလွ်င္လည္း နိုင္ငံသား ျပုမူ လက္ခံ ရရိွနိုင္တယ္တဲ့။
မိတ္ေဆြ - နိုင္ငံသား ျဖစ္ဖို့ ေတာ္ေတာ္ ေလွ်ာ့ေပးခဲ့တာပဲဗ်။ ဆက္ပါဦး။
မိမိ - ဒါနိုင္ငံသားျဖစ္မႈ ဥပေဒမွာသာ ရိွေသးတာ။ ေရြးခ်ယ္ ခြင့္ ဥပေဒက်ရင္ သည့္ထက္ေတာင္ ေလွ်ာ့ေပးထားေသးတယ္။ အခု နိုင္ငံသားျဖစ္မႈ ဥပေဒမွာတင္ ပုဒ္မ (၁၁) မွာ ျပည္ေထာင္စု နိုင္ငံသား နွင့္ အိမ္ေထာင္ျပုေသာ မိန္းမသည္ တစ္နွစ္ျကာျမင့္ေအာင္ ျပည္ေထာင္စုတြင္ အဆက္မျပတ္ ေနထိုင္ျပီးေနာက္ နိုင္ငံသားလက္ မွတ္ရ လိုေျကာင္း ဝန္ျကီးထံ ေလွ်ာက္ထားနိုင္တယ္လို့လည္း ေဖာ္ျပ ထားတယ္။ အရည္အခ်င္း သတ္မွတ္ခ်က္ေတာ့ ရိွတာေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒီ အခ်က္ေတြကလည္း ခက္ခက္ခဲခဲေတြ မဟုတ္ပါဘူး။
မိတ္ေဆြ - ကဲဗ်ာ ဆက္ပါဦး။
မိမိ - အဲဒီ ၄၈ ခုနွစ္ ျမန္မာနိုင္ငံသားျဖစ္မႈဥပေဒပုဒ္မ ၁၂ ပုဒ္မခဲြ (၃) မွာ ျပည္ေထာင္စုအတြင္းတြင္ ျပည္ေထာင္စု၏ အာဏာ ေအာက္၌ ထာဝစဉ္ေနထိုင္သည့္ ျပည္ေထာင္စု နိုင္ငံသား မဟုတ္ေသာ မိဘနွစ္ပါးမွ ျပည္ေထာင္စုအတြင္းတြင္ ေမြးဖြားသူသည္ အက်င့္ စာရိတ0x081တ ေကာင္းသူ ျဖစ္၍ အရည္အခ်င္း ခို့်ငဲ့သူ (အရြယ္မေရာက္ေသး ေသာသူ၊ လူရူး၊ ဝမ္းတြင္းရူး) မဟုတ္လွ်င္ ၁၉၅၅ ခုနွစ္ ဧျပီလ ၁ ရက္ေန့ မတိုင္မီျဖစ္ေစ၊ အရြယ္ေရာက္ျပီး တစ္နွစ္အတြင္း ျဖစ္ေစ နိုင္ငံသားလက္မွတ္ ရလိုေျကာင္း ေလွ်ာက္ထားနိုင္တယ္လို့ ေဖာ္ျပထား တယ္။ တစ္ခုေတာ့ရိွတာေပါ့ဗ်ာ။ ေလွ်ာက္လွြာတင္တာတို့၊ အစိုးရ ဌာနရံုးမ်ားနွင့္ ဆက္သြယ္ ေလွ်ာက္ထားတဲ့ကိစ0x081စေတြမွာ နယ္စပ္က လူေတြ ေက်းရြာမွာေနျပီး ျမို့နဲ့ေဝးတဲ့ေဒသက လူေတြကေတာ့ မလုပ္ ခ်င္ဘူး၊ မလုပ္တတ္ဘူး သူ့ေဒသမွာပဲ ဒီလိုပဲ ေနသြားတတ္ျကတယ္။ ဒါေျကာင့္လည္း နိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္၊ နိုင္ငံသားလက္မွတ္ရသြားတဲ့သူ မ်ားဟာ အမ်ားအားျဖင့္ ျမို့မွာေနတဲ့ လူမို်းျခားေတြပဲ ျဖစ္တာ ေတြ့ရ တယ္။ သူတို့က လူရည္လည္ျက တယ္ေလ။ ျမန္မာျပည္ထဲ ေရာက္တာ တခို့် ဘိုးဘြား လက္ထက္ကတည္းက ဆိုေတာ့ ျကာလွျပီ။ သူတို့ လူေတြကလည္း မ်ားျကျပီ။ စီးပြားျဖစ္ျပီး လူခ်မ္းသာေတြလည္း ရိွေနျပီ။
မိတ္ေဆြ - ကဲပါဗ်ာ။ ၁၉၄၈ ခုနွစ္ နိုင္ငံသားျဖစ္မႈ ဥပေဒမွာ ဒီေလာက္ သိရလွ်င္ ေက်နပ္ပါျပီ။ မကုန္ေသးဘူးလား။
မိမိ - ျပီးေတာ့ ပါမယ္ဗ်ာ။ အေရးျကီးတာေလး တစ္ခ်က္ကို ထည့္ေျပာခ်င္လို့ပါ။ ဒါေတာင္ခင္ဗ်ားကို အကုန္ေျပာတာမဟုတ္ပါ ဘူး။ သိထားသင့္တယ္ ထင္လို့ ေျပာတာဗ်။ အဲဒါကေတာ့ အဲဒီဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၃ မွာ ျပည္ေထာင္စုနိုင္ငံ၏ လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖဲြ့မ်ားတြင္ ကာလ အပိုင္းအျခား ဆက္လ်က္ ျဖစ္ေစ၊ မဆက္ဘဲ ျဖစ္ေစ စုစုေပါင္း သံုးနွစ္ထက္ မနည္း သစ0x081စာရိွစြာ အမႈထမ္းခဲ့ေသာ သူသည္ အမႈထမ္းေန စဉ္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အမႈထမ္း ရပ္စဲျပီးေနာက္ ေျခာက္လအတြင္း၌ ေသာ္လည္းေကာင္း နိုင္ငံသား ျပုေစလိုေျကာင္း ေလွ်ာက္ထားလွ်င္ ထို့ျပင္ ေအာက္ပါ ျခြင္းခ်က္မ်ားမွ တစ္ပါး ဤအက္ဥပေဒရိွ အျခား ျပဋ0x081ဌာန္းခ်က္အားလံုးကို အျပည့္အစံု လိုက္နာလွ်င္ ထိုသူအား နိုင္ငံသား ျပု လက္မွတ္ကို ေပးအပ္နိုင္သည္လို့ ဆိုထားတယ္ -
(၁) ျကံရြယ္ျခင္းကို ျကိုတင္ အေျကာင္းျကားရန္ မလို၊
(၂) ျပည္ေထာင္စု အတြင္းတြင္ ေနထိုင္ခဲ့ရန္ မလို၊
မိတ္ေဆြ - ခင္ဗ်ားေျပာေတာ့ အေရးျကီးတာေလးဆို ဘာကို ဆိုလိုခ်င္တာလဲဗ်။
မိမိ - ဒီလိုဗ်။ လြတ္လပ္ေရး မရမီက အဂင္0x081လိပ္စစ္တပ္နွင့္ ပါလာျပီး ဗမာ့တပ္မေတာ္မွာ လဲွြေျပာင္း တာဝန္ထမ္းေဆာင္တဲ့ အိန0x081ဒိယ၊ ပါကစ0x081စတန္နဲ့ ေဂၚရခါး လူမို်းေတြ ရိွတယ္။ တခို့်က အဲဒီေခတ္ အေခၚအေဝၚ ပုလိပ္တပ္ဖဲြ့လည္း ရိွတယ္။ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ အေနျကာ လာျပီး လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖဲြ့မွာလည္း အမႈထမ္း ခဲ့ေလေတာ့ သူတို့ရဲ့ သစ0x081စာရိွမႈကို ေထာက္ထားေသာအားျဖင့္ ဒီအခ်က္ကို ခြင့္ျပုခဲ့ဟန္ တူတယ္။ ခင္ဗ်ား သတိမထားမိဘူး ထင္တယ္။ ေရွြတိဂံု ေစတီေတာ္ျကီး ေတာင္ဘက္မွာရိွတဲ့ ေရွြတိဂံု ဘုရားလမ္းေပၚမွာ အမွတ္ (၁) ဆက္သြယ္ေရး တပ္ေနရာမွာ ဟိုတုန္းက ေဂၚရာတပ္ေတြ ရိွတယ္။ အဲဒီ ေနရာကို ေဂၚရာကုန္းလို့ေခၚျကတယ္ဗ်။ ေဂၚရာေခၚတဲ့ ေဂၚရခါး လူမို်းမ်ားဟာ ကြ်န္ေတာ္တို့ တိုင္းရင္းသား မဟုတ္ဘူးေလဗ်ာ။ နီေပါ နိုင္ငံသားေတြပဲ။ သူတို့ေတြလည္း နိုင္ငံသားျပု လက္မွတ္ရခဲ့တယ္။ အဲဒီလိုလူေတြနွင့္ သူတို့ အဆက္အနွြယ္ေတြဟာ အခုခိ်န္မွာ နိုင္ငံသား စိစစ္ေရး လက္မွတ္ ရရိွေနျကျပီေလ။ ဒါဥပေဒပါ ခြင့္ျပုခ်က္အရ နိုင္ငံသားျဖစ္သြားတဲ့ လူေတြပါပဲ။
မိတ္ေဆြ - ကဲဗ်ာ နိုင္ငံသားအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ေရး အေျကာင္း ေျပာပါဦး။
မိမိ - ၁၉၄၈ ခုနွစ္ ေမလ ၃ ရက္ေန့မွာ အာဏာတည္တဲ့ ၁၉၄၈ ခုနွစ္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာနိုင္ငံသား အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ေရး အက္ဥပေဒထဲက ေကာက္နုတ္ခ်က္ တခို့်ကို ေျပာျပမယ္။
အဲဒီအက္ဥပေဒပုဒ္မ (၃) မွာ မည္သူမဆို ေအာက္ပါအရည္ အခ်င္းမ်ားနွင့္ျပည့္စံုလွ်င္ မိမိေနထိုင္သည့္ ခရိုင္ဆိုင္ရာ အရာရိွထံတြင္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာနိုင္ငံသား လက္မွတ္ ရလိုေျကာင္း ေလွ်ာက္ထားနိုင္ သည္ -
(က) ေမြးဖြားစဉ္က ျဗိတိသွ် ဘုရင္မင္းျမတ္၏ အာဏာပိုင္ နက္တြင္ ပါဝင္ေသာ နယ္ေျမ တစ္ခုခု၌ ေမြးဖြားခဲ့သူျဖစ္ျခင္း၊
(ခ) ၁၉၄၂ ခုနွစ္ ဇန္နဝါရီလ ၁ ရက္ေန့မွ သို့တည္းမဟုတ္ ၁၉၄၈ ခုနွစ္ ဇန္နဝါရီလ ၄ ရက္ေန့မွအထက္ အျခားမဲ့ေသာ ဆယ္နွစ္ အတြင္း ရွစ္နွစ္ေအာက္ မယုတ္ေသာ ကာလအဖို့ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာ နိုင္ငံ၏ အာဏာပိုင္နက္အတြင္း၌ ေနထိုင္ခဲ့ဖူးသူျဖစ္ျခင္း၊
(ဂ) အက်င့္စာရိတ0x081တ ေကာင္းသူ ျဖစ္ျခင္း၊
(ဃ) ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာနိုင္ငံ၏ လံုျခံုမႈကိုလည္းေကာင္း၊ ျငိမ္ဝပ္ပိျပားေရးကို ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အကို်းစီးပြားကိုေသာ္ လည္းေကာင္း ပ်က္ျပား နစ္နာေအာင္ မျပုလုပ္ ခဲ့ဖူးသူ ျဖစ္ျခင္း၊
ထို့ျပင္ -
(င) ၁၉၄၈ ခုနွစ္ ျမန္မာနိုင္ငံသားျဖစ္မႈ အက္ဥပေဒ ပုဒ္မ ၂ တြင္ အဓိပ0x081ပာယ္ ေဖာ္ျပထားသည့္ အရည္အခ်င္း ခို့်ငဲ့သူ မဟုတ္ျခင္း (အရည္အခ်င္း ခို့်ငဲ့သူ ဆိုသည္မွာ အရြယ္မေရာက္ေသးသူ သို့တည္း မဟုတ္ သူရူး၊ သို့တည္းမဟုတ္ ဝမ္းတြင္းရူးကို ဆိုလိုသည္။) လို့ ေဖာ္ျပထားတယ္ဗ်။
မိတ္ေဆြ - ဟာဗ်ာ မဟုတ္တာ။ အဲဒီတုန္းက အဂင္0x081လိပ္က ေနမဝင္ အင္ပါယာျကီး ထူေထာင္ထားတာ။ ျဗိတိသွ် ဘုရင္မင္းျမတ္၏ အာဏာ ပိုင္နက္အတြင္း ေမြးဖြားခဲ့သူျဖစ္ျခင္း ဆိုေတာ့ တစ္ကမ0x081ဘာလံုး သူပိုင္တာေတြက အမ်ားျကီးပဲဟာ ဘယ္ေနရာမွာ ေမြးဖြားေပးရမွာ လားဗ်။
မိမိ - အဲဒီလို မဟုတ္ဘူးဗ်။ ဒါနဲ့ပတ္သက္ျပီး ၁၉၄၈ ခုနွစ္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာနိုင္ငံသားျဖစ္မႈ အက္ဥပေဒပုဒ္မ ၃ (၂) မွာ ျဗိတိသွ် ဘုရင္မင္းျမတ္၏ အာဏာ ပံ့်နံွ့ရာ နယ္ေျမဆိုသည္မွာ ၁၉၄၇ ခုနွစ္ ျမန္မာနိုင္ငံေတာ္ လြတ္လပ္ေရး အက္ဥပေဒပုဒ္မ ၂ (၂) တြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ နယ္ေျမမ်ားကို ဆိုလိုသည္လို့ ရွင္းျပထားပါတယ္။ ဆိုလို တာကေတာ့ ျမန္မာနိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရး ရတဲ့အခါ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာနိုင္ငံေတာ္၏ အခု်ပ္အျခာ အာဏာပိုင္နက္ အတြင္း ဘယ္မွာ ေမြးေမြးေပါ့ဗ်ာ။
မိတ္ေဆြ - အဲဒီတုန္းကေတာင္ ျမန္မာနိုင္ငံရဲ့ လံုျခံုမႈ ျငိမ္ဝပ္ ပိျပားေရးနဲ့ နွစ္နိုင္ငံရဲ့ အကို်းစီးပြား ပ်က္ျပား နစ္နာေအာင္ လုပ္ခဲ့ သူေတြကို ခြင့္မျပုဘူးဆိုတာ အခု ေမာင္ေတာတို့၊ ရခိုင္ျပည္နယ္တို့မွာ လူစုလူေဝးနွင့္ ဆူပူ အျကမ္းဖက္ လုယက္၊ မီးရိွု့ေနတဲ့ လူေတြကို ထိထိ ေရာက္ေရာက္ အေရးယူ သင့္တယ္ဗ်။
မိမိ - မပူပါနဲ့ေလ။ ဒါက တာဝန္ရိွသူေတြရဲ့ အလုပ္ေပါ့ဗ်ာ။ ျကည့္လုပ္ ပါလိမ့္မယ္။
မိတ္ေဆြ - ေနပါဦးဗ်။ အဲဒီ လူမို်းျခားေတြကို နိုင္ငံသားျပစ္မႈ ဥပေဒေတြ၊ ေရြးခ်ယ္ခြင့္ ဥပေဒေတြနဲ့ ျမန္မာနိုင္ငံသား ျဖစ္သည္ဟု မွတ္ယူရမည္လို့ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာနိုင္ငံသား လက္မွတ္ ထုတ္ေပးတာ တို့ လုပ္ေနစဉ္က ခင္ဗ်ားတို့က ကြ်န္ေတာ္တို့ နိုင္ငံသားစစ္စစ္ေတြ ကိုေတာ့ ဘာေတြ ထုတ္ေပးထားသလဲ။
မိမိ - ဘာမွ မထုတ္ေပးထားဘူးဗ်။ ေမြးရာပါ တိုင္းရင္းသား လူမို်းမ်ားကေတာ့ ကိုယ့္ျပည္မွာေမြး ကိုယ့္ျပည္မွာ ေနျကေတာ့ ေအးေဆးပဲေလ။ ဒါေပမဲ့ တာဝန္ရိွသူ ေတြကေတာ့ အခိ်န္ယူ စဉ္းစား တာေပါ့ေလ။ အဲဒီအခိ်န္အထိ ေစာေစာကေျပာတဲ့ ၁၉၄၈ ခုနွစ္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာနိုင္ငံသား အျဖစ္ (ေရြးခ်ယ္ေရး) အက္ဥပေဒနွင့္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာနိုင္ငံသားျဖစ္မႈ အက္ဥပေဒတို့အရ အဲဒီလူမို်းျခား ေတြကို တစ္ျပည္တစ္ရြာက လူေတြဆိုေပမယ့္ အေနျကာလာေတာ့ ဥပေဒပါ ခြင့္ျပုခ်က္အရ ေအာက္ပါ အသိအမွတ္ျပု လက္မွတ္ေတြ ထုတ္ေပးခဲ့ရတယ္။
နိုင္ငံသား လက္မွတ္ သံုးမို်း
Union of Citizenship Certificate (UCC)
(၁) နိုင္ငံသားလက္မွတ္ (က) ၄၈ ခုနွစ္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာ နိုင္ငံသားျဖစ္မႈအက္ဥပေဒပုဒ္မ (၁၁) ပုဒ္မခဲြ (၁) အရ ထုတ္ေပး သည္။
(ခ) ၄၈ ခုနွစ္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာနိုင္ငံသားျဖစ္မႈအက္ဥပေဒ ပုဒ္မ (၆) အရ ထုတ္ေပးသည္။
(ဂ) ၄၈ ခုနွစ္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာနိုင္ငံသားျဖစ္မႈ အက္ဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၂ ပုဒ္မခဲြ (၂) (၃) ပုဒ္မ ၁၂ (က) အရ ထုတ္ေပးသည္။
(ဃ) ၄၈ ခုနွစ္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာနိုင္ငံသားျဖစ္မႈအက္ဥပေဒ ပုဒ္မ ၆ ပုဒ္မခဲြ (၂) အရ ထုတ္ေပးသည္။
(၂) နိုင္ငံသားျပုမႈလက္မွတ္ (က) ၁၉၄၈ ခုနွစ္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာနိုင္ငံသားျဖစ္မႈအက္ဥပေဒပုဒ္မ ရ အရ ထုတ္ေပးသည္။
(ခ) ၁၉၄၈ ခုနွစ္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာနိုင္ငံသားျဖစ္မႈ အက္ဥပေဒပုဒ္မ (၈) ပုဒ္မ (၁၃) အရ ထုတ္ေပးသည္။
(၃) ျပည္ေထာင္စုျမန္မာနိုင္ငံသားလက္မွတ္ (က) ၁၉၄၈ ခုနွစ္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာနိုင္ငံသားအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ေရးအက္ဥပေဒ ပုဒ္မ ၃ (က) အရ ထုတ္ေပးသည္။
(ခ) ၁၉၄၈ ခုနွစ္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာနိုင္ငံသားအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ ေရးအက္ဥပေဒပုဒ္မ ၃ (ခ) အရ ထုတ္ေပးသည္။
အဲသည္လိုလူမို်းျခားေတြကို အသိအမွတ္ျပုစာရြက္ေတြ ဓာတ္ပံုနဲ့တကြ ေဖာ္ျပ ကိုယ္ေရး အခ်က္အလက္ေတြနဲ့ ေပးအပ္ခဲ့ျပီး ကိုယ့္မူရင္း ေမြးရာပါ နိုင္ငံသားေတြ အတြက္ မွတ္တမ္းထားျပီး မွတ္ပံုတင္ဖို့ တာဝန္ရိွသူေတြက ေဆာင္ရြက္ျကတယ္။ လုပ္ဖို့ လိုအပ္ ေျကာင္း သိေပမယ့္ အားလံုး သိျကတဲ့အတိုင္း လြတ္လပ္ေရးရဲ့ ဖြားဖက္ေတာ္လို့ ဆိုရမည့္ျပည္တြင္း ေသာင္းက်န္းမႈ ကိစ0x081စျကီးကို ေျဖရွင္း ေနျကရတာလည္း ရိွေနတာကိုး။ ဒီလိုနဲ့ ကိုယ့္တိုင္းရင္းသား ေမြးရာပါ နိုင္ငံသားေတြ အတြက္ မွတ္တမ္းတို့၊ မွတ္ပံုတင္တို့ လုပ္ျက တယ္။
အမို်းသား မွတ္ပံုတင္ ကတ္ျပား (National Registration Card) NRC ထုတ္ေပးျခင္း
၁၉၄၉ ခုနွစ္မွာ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာနိုင္ငံေတာ္အတြင္း ေနထိုင္ တဲ့သူမ်ားကို မွတ္ပံုတင္ စာရင္းျပုစုဖို့ မွတ္ပံုတင္ေရး အက္ဥပေဒကို ေရးဆဲြခဲ့ျကပါတယ္။ ဒီအက္ဥပေဒကို လက္ေတြ့ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ဖို့အတြက္ နည္းဥပေဒ ေရးဆဲြဖို့ လိုလာျပန္တယ္။ အထူးသျဖင့္ ေရးဆဲြမည့္ ဥပေဒ (နည္းဥပေဒ) မွာ ေအာက္ပါ ကိစ0x081စေတြလည္း ပါတယ္ဗ်ာ -
(က) စာရင္းမ်ား ျပုလုပ္ျခင္း၊ စုေဆာင္းျခင္း သို့တည္းမဟုတ္ ေပးအပ္ျခင္း၊
(ခ) စာရင္းပံုစံ၊
(ဂ) သက္ေသခံကတ္ျပားပံုစံ၊
(ဃ) သက္ေသခံ ကတ္ျပားမ်ားကို စစ္ေဆးရန္ တင္ျပျခင္း၊
(င) ေပ်ာက္ဆံုးသြားေသာ သို့တည္းမဟုတ္ ပ်က္စီးသြားေသာ သက္ေသခံ ကတ္ျပားမ်ား အစား သက္ေသခံ ကတ္ျပား အသစ္မ်ားကို အခေျကးေငြယူ၍ ထုတ္ေပးျခင္း၊
(စ) သက္ေသခံ ကတ္ျပားမ်ား ျပန္အပ္ျခင္း၊
(ဆ) မွတ္ပံုတင္ စာရင္းမွ ထုတ္ပယ္သင့္သူမ်ားကို ထုတ္ပယ္ ျခင္း စတဲ့အခ်က္ေတြပါတဲ့အျပင္ အဲဒီ သက္ေသခံကတ္ ရယူေရး၊ ျဖည့္စြက္ရမည့္ အခ်က္ေတြကို မမွန္မကန္ လိမ္လည္ ျဖည့္စြက္ ေရးသား ျခင္း၊ ေဖာ္ျပျခင္း သက္ေသခံ ကတ္ျပားနွင့္ အထင္မွား ေစေလာက္ ေအာင္ ဆင္တူယိုးမွား ျပုလုပ္ထားေသာ စာရြက္စာတမ္း တစ္ခုခုကို လက္ရိွထားလွ်င္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အေရးယူရမည့္ ျပစ္ဒဏ္နွင့္ ပတ္သက္တာေတြပါ ထည့္သြင္းစဉ္းစားရပါတယ္။ အခုေခတ္မွာ ဆိုရင္ မိတ0x081တူေတာင္းတဲ့ ကိစ0x081စမို်းမွာ နိုင္ငံသားစိစစ္ေရးကတ္ကို မိတ0x081တူကူး အဲဒီအေပၚ ဖ်က္ေဆး သို့မဟုတ္ တစ္ခုခုနွင့္ဖ်က္ျပီး ျပင္ေရးျပီးမွ မိတ0x081တူထပ္ကူးျပီး ေပးတတ္ျကတယ္။ စိစစ္တဲ့လူေတြ အထူးသတိထား ဖို့လိုပါတယ္။
မွတ္ပံုတင္မွာ ေရးသြင္းရမည့္အခ်က္ေတြကေတာ့ -
(၁) အမည္
(၂) ေယာက်ာ္း သို့တည္းမဟုတ္ မိန္းမ
(၃) အသက္နွင့္ ေမြးဖြားသည့္ေန့ရက္
(၄) ေမြးဖြားရာတိုင္းျပည္
(၅) နိုင္ငံသား
(၆) အလုပ္အကိုင္၊ အေရာင္းအဝယ္
(၇) ေနရပ္
(၈) အိမ္ေထာင္ရိွလွ်င္ လင္ သို့တည္းမဟုတ္ မယားအမည္
(၉) ေရတပ္၊ အရန္ေလတပ္၊ ကုန္းတပ္၊ အရန္ကုန္းတပ္ သို့တည္းမဟုတ္ ေလတပ္၊ အရန္ေလတပ္တြင္ တပ္သားတစ္ဦးျဖစ္ ေျကာင္း သို့တည္းမဟုတ္ နယ္ေစာင့္တပ္စစ္တပ္ သို့တည္းမဟုတ္ အကူတပ္မ်ားမွ တပ္သားတစ္ဦးျဖစ္ေျကာင္း သို့တည္းမဟုတ္ ျမို့ျပ ကာကြယ္ေရးအဖဲြ့မ်ား သို့တည္းမဟုတ္ အရန္အဖဲြ့မ်ားတြင္ အဖဲြ့ဝင္ တစ္ဦးျဖစ္ေျကာင္း ေဖာ္ျပရပါတယ္။
အဲဒီအခ်က္ေတြကို ေဆြးေနြးျကျပီးေနာက္ ၁၉၅၁ ခုနွစ္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာနိုင္ငံအတြင္း ေနထိုင္သူမ်ား မွတ္ပံုတင္ေရးနည္း ဥပေဒကို ေရးဆဲြျကပါတယ္။ ေရးဆဲြတဲ့ မူျကမ္းကို ျမို့ျပ အက္ဥပေဒ နွင့္ ပတ္သက္ျပီး ၃၁-၁-၅၂ ေန့မွာ ျပင္ဆင္ခ်က္ထည့္ပါတယ္။ တစ္ခါ သက္ေသခံ ကတ္ျပားမွာ မွတ္ပံုတင္ ကတ္ျပားနဲ့ မွတ္ပံုတင္ပံုစံ ေတြမွာ ဓာတ္ပံုေတြ ကပ္ဖို့ပါရိွဖို့နဲ့ ဓာတ္ပံုရိုက္ကူးခြင့္နဲ့ ပတ္သက္ျပီး ၂၂-၉-၅၃ မွာ ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္မႈ ျပုရျပန္ပါတယ္။ သက္ေသခံ ကတ္ျပားနဲ့ပတ္သက္ျပီး လိုက္နာရမယ့္အခ်က္ေတြ၊ လိုအပ္ခ်က္ေတြ ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္ရျပန္တယ္။
မိတ္ေဆြ - ဒါျဖင့္ မွတ္ပံုတင္ကတ္ျပားကို ဘယ္ေတာ့မွ ထုတ္ေပးတာလဲဗ်။
မိမိ - ကြ်န္ေတာ္သိသေလာက္ေတာ့ ၁၉၅၈ ခုနွစ္ေလာက္မွ စတင္ ထုတ္ေပးတယ္ဗ်။ အဲဒီမွတ္ပံုတင္ကတ္ (သက္ေသခံကတ္ျပား) ကို ၁၉၈၉ အထိ ေနာက္ဆံုးထုတ္ေပးခဲ့တယ္လို့ သိရတယ္ဗ်။ ကြ်န္ေတာ္တို့ကို ထုတ္ေပးတဲ့ မွတ္ပံုတင္ ကတ္ျပားေခၚတဲ့ သက္ေသခံ လက္မွတ္မွာ ပါဝင္တဲ့ အခ်က္ေတြကေတာ့
၁။ အမည္
၂။ အဘအမည္
၃။ က်ား/မ
၄။ ေမြးဖြားသည့္ေန့ရက္
၅။ ေမြးဖြားရာေဒသနွင့္ နိုင္ငံသား
၆။ အလုပ္အကိုင္
၇။ အိမ္ေထာင္ေရးအေျခအေန
၈။ သက္ေသခံအမွတ္အသားမ်ား ... တို့ပဲျဖစ္ပါတယ္။
အေပၚဆံုးမွာေတာ့ ရဲဌာနအပိုင္၊ ျမို့ရြာ၊ လမ္းအိမ္အမွတ္ပါ ပါတယ္။
မိတ္ေဆြ - ၁၉၈၂ ခုနွစ္မွာ နိုင္ငံသားစိစစ္ေရးကတ္ေတြထုတ္ ေပးတယ္ဆိုဗ်။ ဘာလို့ ၁၉၈၉ အထိ မွတ္ပံုတင္ေတြထုတ္ေပးေနရ တာလဲ။
အမို်းသား မွတ္ပံုတင္ ကတ္ျပားနွင့္ နိုင္ငံေရး စိစစ္ေရး ကတ္ျပား ျခားနားခ်က္
မိမိ - အဲဒါ ရွင္းျပရမွာေပါ့ဗ်ာ။ ကြ်န္ေတာ္တို့ နိုင္ငံတြင္းမွ ေနထိုင္တဲ့ အရြယ္ေရာက္သူတိုင္းမွာ သက္ေသခံကတ္ျပား တစ္ခုမဟုတ္ တစ္ခု ကိုင္ရတယ္ဗ်ာ။ နိုင္ငံျခားသားဆိုရင္ နိုင္ငံျခားသားမွတ္ပံုတင္ ကတ္၊ နိုင္ငံသားဆိုရင္ နိုင္ငံသားစိစစ္ေရးကတ္ သို့မဟုတ္ ဧည့္နိုင္ငံ သားကတ္ သို့မဟုတ္ နိုင္ငံသားျပုခြင့္ကတ္ သို့မဟုတ္ အမို်းသားမွတ္ ပံုတင္ကတ္ သို့မဟုတ္ ျပည္တြင္းခရီးသြားနိုင္ဖို့ ယာယီသက္ေသခံ ကတ္ျပား ( White Card ) တစ္မို်းမို်းကိုင္ရတယ္ဗ်ာ။ မွတ္ပံုတင္လက္ မွတ္ကို ၁၉၈၉ ခုနွစ္အထိ ထုတ္ေပးတယ္ဆိုေပမယ့္ ေလွ်ာက္ထားသူ ေတြဟာ ၁၅-၁၀-၈၂ မတိုင္မီ ေလွ်ာက္ထားခဲ့တဲ့ လူေတြျဖစ္ရမယ္ လို့ သတ္မွတ္ ထုတ္ေပးခဲ့တာပါ။ ဘာလို့လဲဆိုေတာ့ ၁၉၈၂ ခုနွစ္ ျမန္မာနိုင္ငံသား ဥပေဒ စတင္ အာဏာ တည္တဲ့ေန့ရက္ဟာ ၁၅-၁၀-၈၂ ေန့ျဖစ္လို့ပါပဲ။ ၁၅-၁၀-၈၂ မတိုင္မီ ေလွ်ာက္ထားခဲ့တယ္ ဆိုေပမယ့္ အေျကာင္းအမို်းမို်းေျကာင့္ ေနွာင့္ေနွး ျကန့္ျကာခဲ့မႈ ေတြေျကာင့္ တစ္ ေျကာင္း၊ နိုင္ငံသား စိစစ္ေရး ကတ္ထုတ္ ေပးနိုင္ဖို့ စိစစ္ျခင္း၊ ထုတ္ ေပးရန္ သံသယရိွျခင္းတို့ေျကာင့္ မွတ္ပံုတင္ကတ္ကို ျပန္ထုတ္ေပးရ ျခင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။
မိတ္ေဆြ - မွတ္ပံုတင္ ကတ္ျပားနွင့္ နိုင္ငံသား စိစစ္ေရးကတ္ ဘာျခားနားလို့လဲဗ်။
မိမိ - ျခားနားတာေပါ့ဗ်ာ။ ကြ်န္ေတာ္တို့ေျပာေနတဲ့ မွတ္ပံုတင္ ကတ္ျပားဟာ တကယ္ေတာ့ မည္သူမည္ဝါျဖစ္ေျကာင္း၊ ဘယ္မွာ ေနတဲ့လူျဖစ္ေျကာင္း သက္ေသခံတဲ့ ကတ္ျပားသာျဖစ္တယ္ဗ်။ ဒါေျကာင့္ ကြ်န္ေတာ္တို့ကို ထုတ္ေပးတဲ့ သံုးေခါက္ခို်း မွတ္ပံုတင္ကတ္ ျပား ေယာက်ာ္းေလးဆိုရင္ အစိမ္း၊ မိန္းကေလးဆိုရင္ ပန္းေရာင္ျဖစ္ ျပီး ကတ္ျပားရဲ့မ်က္နွာစာ မ်က္နွာဖံုးမွာ နိုင္ငံေတာ္ တံဆိပ္ေအာက္မွာ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာနိုင္ငံေတာ္ စာတမ္း အဲဒီေအာက္ကပ္လ်က္အလယ္ မွာ 'သက္ေသခံကတ္ျပား'လို့ေဖာ္ျပထားတယ္။ အဲဒီေအာက္ စတုဂံ ပံုအကြက္ရိွျပီး အဲဒီအကြက္ထဲမွာ သက္ေသခံ ကတ္နံပါတ္ကို ေဖာ္ျပ ရိုက္နိွပ္ေပးတယ္။ အဲဒီေအာက္မွာ-
မွတ္ခ်က္ ။ မည္သည့္ နိုင္ငံသားဟု ေဖာ္ျပျခင္းမွာ လက္မွတ္ ကိုင္ေဆာင္သူသည္ အကယ္စင္စစ္ ထိုနိုင္ငံသားျဖစ္ေျကာင္း သက္ေသခံ အလ်ဉ္းမျဖစ္ေစရလို့ ေဖာ္ျပပါရိွပါတယ္။
သက္ေသခံ ကတ္ျပား အမွတ္စဉ္(၅)မွာ ေမြးဖြားရာ ေဒသနွင့္ နိုင္ငံသားဆိုတဲ့ စာသားအတြက္ ရွင္းျပထားတာပါ။
ဒါေျကာင့္ မွတ္ပံုတင္ကတ္ျပားေခၚတဲ့ သက္ေသခံကတ္ျပား ကိုင္ေဆာင္ထားရံုနဲ့ နိုင္ငံသားျဖစ္တယ္လို့ ေျပာမရပါဘူး။ ၁၉၈၂ ခုနွစ္ ျမန္မာနိုင္ငံသား ဥပေဒအရ ထုတ္ေပးတဲ့ နိုင္ငံသား စိစစ္ေရးကတ္ ' Citizenship scrutiny Card' ရရိွမွသာ နိုင္ငံသားျဖစ္ေျကာင္း သက္ ေသခံ လက္မွတ္ရတယ္လို့ ေျပာနိုင္ပါတယ္။ ဒါေျကာင့္ နိုင္ငံသား စိစစ္ေရး ေလွ်ာက္ထားတဲ့အခါမွာ မိဘဘိုးဘြား မိသားစု ဇယားကစျပီး လက္ေဗြအစံု ဓာတ္ပံုေတြပါ အျပည့္အစံုကပ္ျပီး ေလွ်ာက္ထားရတာ ေပါ့ဗ်ာ။
မိတ္ေဆြ - ခင္ဗ်ားေျပာတဲ့ လက္ရိွ ၁၉၈၂ ခုနွစ္ လဝက ဥပေဒေပၚလာျပီးေတာ့ အရင္ ၁၉၄၈ ခုနွစ္ ဥပေဒေတြအရ နိုင္ငံသား လက္မွတ္ ထုတ္ေပးတဲ့ ကိစ0x081စေတြက ျပီးသြားေရာလား။
မိမိ - အဲဒါေတြျပတ္ခ်င္လို့ လြတ္လပ္ေရး ရတာလည္း ျကာျပီ ျဖစ္လို့ ၁၉၈၂ ဥပေဒကို ထုတ္ျပန္တာပဲ ၁၉၈၂ ဥပေဒ ေနာက္ဆံုးအပိုဒ္ ဥပေဒပုဒ္မ ၇၆ မွာ ဒီလို ေဖာ္ျပထားတယ္ဗ်။
ပုဒ္မ ၇၆ - ေအာက္ပါ ဥပေဒတို့ကို ဤဥပေဒျဖင့္ ရုပ္သိမ္းလိုက္ သည္။
(က) ၁၉၄၈ ခုနွစ္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာနိုင္ငံသားအျဖစ္ (ေရြး ခ်ယ္ေရး)အက္ဥပေဒ
(ခ) ၁၉၄၈ ခုနွစ္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာနိုင္ငံသား ျပစ္မႈအက္ ဥပေဒ
သို့ေပမဲ့ မျပတ္တဲ့ ကိစ0x081စက က်န္ေနတယ္။ အဲဒီမျပတ္တဲ့ကိစ0x081စ ေျကာင့္ နိုင္ငံသားစိစစ္ေရးကတ္ျပားအျပင္ ဧည့္နိုင္ငံသား လက္မွတ္ နွင့္ နိုင္ငံသားျပုခြင့္ ရသူမ်ားအျဖစ္ လက္မွတ္မ်ား ဆက္ထုတ္ေပးဖို့ ျဖစ္လာတယ္။ အဲဒါ ၁၉၄၈ ခုနွစ္ ဥပေဒမ်ားရဲ့ အကို်းဆက္ေပါ့။ တစ္ခုေတာ့ရိွတယ္ဗ်။ ဒီဥပေဒ ေပၚလာတဲ့အတြက္ နိုင္ငံျခား သားတစ္ဦးဟာ ဒီနိုင္ငံမွာ ဘယ္ေလာက္ျကာျကာေနေန သူ့တစ္သက္ ေတာ့ အလိုအေလ်ာက္ ျမန္မာနိုင္ငံသားမျဖစ္ေတာ့ဘူးဗ်။ ၁၉၈၂ ခုနွစ္ ျမန္မာနိုင္ငံသား ဥပေဒ ပုဒ္မေတြထဲက သိသင့္တာေလး ေတြကို ကြ်န္ေတာ္ေျပာျပမယ္။
ပုဒ္မ ၁၃။ နိုင္ငံသား တစ္ဦးသည္ အျခားနိုင္ငံ၏ နိုင္ငံသား အျဖစ္ကိုပါ ခံယူခြင့္မရိွေစရ။
၁၅ (က)။ နိုင္ငံသား တစ္ဦးသည္ နိုင္ငံျခားသားနွင့္ အိမ္ေထာင္ ျပုကာမွ်ျဖင့္ နိုင္ငံသားအျဖစ္မွ အလိုအေလ်ာက္ မဆံုးရံႈးေစရ။
ပုဒ္မ ၁၅(ခ)။ နိုင္ငံျခားသား တစ္ဦးသည္ နိုင္ငံသားနွင့္ အိမ္ ေထာင္ျပုကာမွ်ျဖင့္ နိုင္ငံသား အျဖစ္ အလိုအေလ်ာက္ မရိွေစရ။
ပုဒ္မ ၁၆။ နိုင္ငံသားတစ္ဦး သည္ နိုင္ငံေတာ္မွ အျပီးအပိုင္ ထြက္ခြာလွ်င္ ျဖစ္ေစ၊ အျခားနိုင္ငံ၏ နိုင္ငံသား အျဖစ္ကို ခံယူလွ်င္ သို့မဟုတ္ မွတ္ပံုတင္လွ်င္ျဖစ္ေစ၊ အျခားနိုင္ငံ၏ နိုင္ငံကူးလက္မွတ္ သို့မဟုတ္ အလားတူ လက္မွတ္ကို ထုတ္ယူလွ်င္ ျဖစ္ေစ နိုင္ငံသား အျဖစ္မွ ရပ္စဲသည္လို့ ေဖာ္ျပထားတယ္။
ဧည့္နိုင္ငံသား
အဲဒီေတာ့ နယ္စပ္ေဒသမွာ ေနထိုင္တဲ့ တိုင္းရင္းသား မဟုတ္တဲ့ လူမို်းေတြကို နိုင္ငံသားအျဖစ္ နိုင္ငံသား စိစစ္ေရး ကတ္ျပား ထုတ္ေပး ဖို့မွာ သံသယျဖစ္စရာ စဉ္းစား စရာေတြက အမ်ားျကီးပါ။ ေစာေစာက ေဆြးေနြးခဲ့သလို ၁၈၂၃ ခုနွစ္ မတိုင္မီကတည္းက ျမန္မာနိုင္ငံမွာ အစဉ္တစိုက္ မို်းဆက္ မျပတ္ ေနထိုင္ခဲ့တဲ့ ကခ်င္၊ ကယား၊ ကရင္၊ ခ်င္း၊ ဗမာ၊ မြန္၊ ရခိုင္၊ ရွမ္း စတဲ့တိုင္းရင္းသားေတြနဲ့ သူတို့ရဲ့ မို်းနြယ္စုထဲမွာပါတဲ့ တိုင္းရင္းသား ၁၃၅ မို်းထဲမွာပါတဲ့သူေတြက ေတာ့ ေသြးအရ ေမြးရာပါနိုင္ငံသားေတြေပါ့။ ၁၉၄၈ ခုနွစ္ ျပည္ေထာင္ စုျမန္မာနိုင္ငံသားအျဖစ္ (ေရြးခ်ယ္ေရး)ဥပေဒနွင့္ ျမန္မာနိုင္ငံသား ျဖစ္မႈဥပေဒအရ နိုင္ငံသားျဖစ္လာျကတဲ့ နိုင္ငံျခားသားမ်ားနဲ့ ေသြး ေနွာ နိုင္ငံျခားသားေတြကေတာ့ ဥပေဒပါခြင့္ျပုခ်က္အရ နိုင္ငံသား ေတြေပါ့။ ၁၉၄၈ ခုနွစ္ ျမန္မာနိုင္ငံသား ျဖစ္မႈအက္ဥပေဒအရ နိုင္ငံ သားျဖစ္ရန္ ေလွ်ာက္ထားသူမ်ား (ေလွ်ာက္ထားျပီးသူမ်ားျဖစ္ေသာ္ လည္း ခြင့္ျပုခ်က္မရေသးသူမ်ား)သည္ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားနွင့္ အရည္အခ်င္းမ်ားကို ကိုက္ညီပါက ဧည့္နိုင္ငံသားအျဖစ္ ဗဟိုအဖဲြ့က သတ္မွတ္ပါတယ္။ ဧည့္နိုင္ငံသားလက္မွတ္တြင္ ေလွ်ာက္လွြာ၌ ေဖာ္ျပထားေသာ သားသမီး၏အမည္ကို ဗဟိုအဖဲြ့က ထည့္သြင္းနိုင္ ျပီး အမည္ထည့္သြင္းေပးျခင္းခံရတဲ့ သားသမီးသည္ ဧည့္နိုင္ငံသား ျဖစ္ပါတယ္။
နိုင္ငံသား ျပုခြင့္ရသူ ျဖစ္ျခင္း
ပုဒ္မ (၄၂) ၁၉၄၈ ခုနွစ္ ဇန္နဝါရီလ ၄ ရက္ေန့မတိုင္မီ ကာလတြင္ နိုင္ငံေတာ္အတြင္း၌ ေရာက္ရိွေနထိုုင္သူနွင့္ ထိုသူတို့မွ နိုင္ငံေတာ္အတြင္း ေမြးဖြားသည့္ သားသမီးသည္ ၁၉၄၈ ခုနွစ္ ျပည္ ေထာင္စုျမန္မာနိုင္ငံသား ျဖစ္မႈအက္ဥပေဒအရ ေလွ်ာက္ထားရန္ က်န္ ရိွေနေျကာင္းခိုင္လံုမွသာ အေထာက္အထားမ်ားျဖင့္ ဗဟိုအဖဲြ့သို့ နိုင္ငံသားျပုခြင့္ ရရန္ေလွ်ာက္ထားနိုင္သည္လို့ ဆိုထားပါတယ္။ နိုင္ငံ သားျပုခြင့္ေလွ်ာက္ထားနိုင္သူေတြကေတာ့ ပုဒ္မ ၄၃။ ဤ ဥပေဒ အာဏာတည္သည့္ ေန့မွစ၍ (၁၅-၁၀-၁၉၈၂) နိုင္ငံေတာ္အတြင္း၌ျဖစ္ေစ နိုင္ငံေတာ္ျပင္ပ၌ျဖစ္ေစ ေမြးဖြား သည့္ေအာက္ပါ သူတို့သည္လည္း နိုင္ငံသားျပုခြင့္ရရန္ ေလွ်ာက္ထား နိုင္သည္။
(က) နိုင္ငံသားနွင့္ နိုင္ငံျခားသားမိဘနွစ္ပါးမွ ေမြးဖြားသူမ်ား
(ခ) ဧည့္နိုင္ငံသားမ်ားနွင့္ နိုင္ငံသားျပုခြင့္ရသူ မိဘနွစ္ပါးမွ ေမြးဖြားသူမ်ား
(ဂ) ဧည့္နိုင္ငံသားနွင့္ နိုင္ငံျခားသားမိဘနွစ္ပါးမွ ေမြးဖြားသူ မ်ား
(ဃ) နိုင္ငံျခားသားျပုခြင့္ရသူ မိဘနွစ္ပါးမွ ေမြးဖြားသူမ်ား
(င) နိုင္ငံသားျပုခြင့္ရသူနွင့္ နိုင္ငံျခားသားမိဘနွစ္ပါးမွ ေမြး ဖြားသူမ်ားလို့ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
မိတ္ေဆြ - ခင္ဗ်ားေျပာတဲ့ ဗဟိုအဖဲြ့ဆိုတာက ဘာအဖဲြ့လဲဗ်။ ဘယ္သူေတြပါသလဲ။
မိမိ - ၁၉၈၂ ခုနွစ္ ျပည္သူ့လွြတ္ေတာ္ဥပေဒအမွတ္ ၄ ျမန္မာ နိုင္ငံသား ဥပေဒအခန္း(၆) ဗဟိုအဖဲြ့နဲ့ပတ္သက္ျပီး ဥပေဒပုဒ္မ- ၆ရ မွာ ဗဟိုအဖဲြ့မွာ ျပည္ထဲေရး ဝန္ျကီးက ဥက0x081ကဋ0x081ဌအဖဲြ့ဝင္ နွစ္ဦးက ကာကြယ္ေရးဝန္ျကီးဌာန ဝန္ျကီးနဲ့ နိုင္ငံျခားေရးဝန္ျကီးဌာန ဝန္ျကီး ေပါင္း သံုးဦးျဖင့္ဖဲြ့စည္းေပးခဲ့ျပီး အဲဒီဖဲြ့စည္းပံုကို နိုင္ငံေတာ္ျငိမ္ဝပ္ ပိျပားမႈတည္ေဆာက္ေရးအဖဲြ့ အစိုးရလက္ထက္မွာ နဝတဥပေဒ အမွတ္ ၄/၉ရ (ရက္စဲြ- ၂.၃.၉၇)အရ ပုဒ္မ ၆ရကို ေအာက္ပါအတိုင္း ျပင္ဆင္ဖဲြ့စည္းခဲ့ပါတယ္။
(က) ဥက0x081ကဋ0x081ဌ - လူဝင္မႈျကီးျကပ္ေရးနွင့္ ျပည္သူ့အင္အားဝန္ျကီး ဌာနဝန္ျကီး
(ခ) အဖဲြ့ဝင္- ကာကြယ္ေရးဝန္ျကီးဌာနဝန္ျကီး
(ဂ) အဖဲြ့ဝင္- ျပည္ထဲေရးဝန္ျကီးဌာနဝန္ျကီး
(ဃ) အဖဲြ့ဝင္- နိုင္ငံျခားေရးဝန္ျကီးဌာနဝန္ျကီး
(င) အတြင္းေရးမႉး ဥက0x081ကဋ0x081ဌမွ တာဝန္ေပးအပ္သူ
မိတ္ေဆြ - ကဲခင္ဗ်ား ေျပာသလို ဧည့္နိုင္ငံသားျဖစ္မႈနဲ့ နိုင္ငံသားျပုခြင့္ရသူ ျပစ္မႈတို့အတြက္ ၁၉၄၈ ခုနွစ္ဥပေဒမ်ားရဲ့ အကို်း ဆက္ေနာက္ဆက္တဲြလို့ ေျပာသြားခဲ့တယ္။ ဒါျဖင့္ ကြ်န္ေတာ္တို့ရထား တဲ့ နိုင္ငံသားျဖစ္ဖို့ အရည္အခ်င္းေတြကို ဥပေဒကဘယ္လိုသတ္မွတ္ ခဲ့သလဲဗ်။
မိမိ - ခင္ဗ်ားကို ေသြးအရတိုင္းရင္းသားမို်းနြယ္စု ၁၃၅ မို်းကေမြးဖြားသူေတြဟာ ေမြးရာပါနိုင္ငံသားေတြျဖစ္ေျကာင္းေျပာျပီး ျပီ။ တစ္ခါဧည့္နိုင္ငံသားနွင့္ နိုင္ငံသားျပုခြင့္ရသူေတြအေျကာင္း ေျပာ ျပီးျပီ၊ အဲဒီအေပၚအေျခခံျပီး နိုင္ငံသားအျဖစ္သတ္မွတ္ပံုကေတာ့ ၁၉၈၂ ခုနွစ္ျမန္မာနိုင္ငံသားဥပေဒအခန္း(၂) အက္ဥပေဒအမွတ္ (၇) မွာ နိုင္ငံတြင္း၌ျဖစ္ေစ၊ နိုင္ငံေတာ္ျပင္ပ၌ျဖစ္ေစ ေမြးဖြားသည့္ ေအာက္ပါသူတို့သည္ နိုင္ငံသားျဖစ္သည္လို့ဆိုထားတယ္။ အဲဒါေတြ ကေတာ့ -
(က) နိုင္ငံသားမိဘနွစ္ပါးမွ ေမြးဖြားသူမ်ား
(ခ) နိုင္ငံသားနွင့္ ဧည့္နိုင္ငံသားမိဘနွစ္ပါးမွေမြးဖြားသူမ်ား
(ဂ) နိုင္ငံသားနွင့္ နိုင္ငံသားျပုခြင့္ရသူ မိဘနွစ္ပါးမွေမြးဖြား သူမ်ား
(ဃ) ဧည့္နိုင္ငံသားမိဘနွစ္ပါးမွ ေမြးဖြားေသာသားသမီးနွင့္
(၁) နိုင္ငံသား သို့မဟုတ္
(၂) ဧည့္နိုင္ငံသား သို့မဟုတ္
(၃) နိုင္ငံသားျပုခြင့္ရသူ မိဘနွစ္ပါးမွ ေမြးဖြားသူမ်ားလို့ အတိ အလင္းေဖာ္ျပထားပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ နိုင္ငံသားျဖစ္ဖို့ မလြယ္သလို ျဖစ္ေနတဲ့လူတိုင္းကိုလည္း မတရားရထားသူေတြလို့ အရမ္းေျပာလို့ မရပါဘူး။ သူတို့ရဲ့မိဘအဆက္အနွြယ္အရ နိုင္ငံသားလက္မွတ္ တစ္ မို်းမို်းကို ၁၉၄ရ ခုနွစ္ ဖဲြ့စည္းပံုအေျခခံဥပေဒပါ အခြင့္အေရး ၁၉၄၈ ခုနွစ္ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာနိုင္ငံသားျဖစ္မႈအက္ဥပေဒနဲ့ ၁၉၄၈ ခုနွစ္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာနိုင္ငံသားအျဖစ္(ေရြးခ်ယ္ေရး)အက္ဥပေဒမ်ား အရ နိုင္ငံသားလက္မွတ္တစ္မို်းမို်းကို ဥပေဒပါခြင့္ျပုခ်က္ျဖင့္ ရယူ ပိုင္ဆိုင္ခဲ့သူမ်ားဟုတ္၊ မဟုတ္ မသိဘဲနဲ့ နိုင္ငံသား လက္မွတ္ဆိုတာ ေငြေပးရင္ ရတယ္လို့ေတာ့ မမွတ္သင့္ဘူးဗ်။
မိတ္ေဆြ - ခင္ဗ်ားက လဝကဘက္ကေရွ့ေနလိုက္တာလား ဗ်ာ။
မိမိ - ခင္ဗ်ားအဲဒီလိုထင္ရင္မွား ေပါ့ဗ်ာ။ ကြ်န္ေတာ္တို့ လဝက ေတြထဲမွာလည္း ေဖာက္ျပန္တဲ့လူေတြရိွေကာင္း ရိွမွာေပါ့ဗ်ာ။ အားလံုး ေတာ့ သိမ္းကံု်းမထင္လိုက္ပါနဲ့ အထူးသျဖင့္ နယ္စပ္မွာတိုင္းရင္း သားေတြ ေရာေထြးေနလို့ တခို့်ဝန္ထမ္းေတြ နားမလည္တာလည္း ပါတာေပါ့။ ဥပမာ- ရွမ္းတရုတ္နယ္စပ္က လီေရွာလူမို်းတို့၊ တနသင္0x081ာရီ ေအာက္ပိုင္းက ပသႈ်းလူမို်းတို့ဟာ အဲဒီေဒသေတြမွာ ေရာေထြးေန ေတာ့အမွတ္တမဲ့ ကိုယ့္တိုင္းရင္းသားေတြလို့ပဲထင္မိတတ္တာလည္း ရိွေသးတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ ျဗဟ0x081မစိုရ္တရား ေလးပါးထဲမွာ ဥေပက0x081ခာတရားနည္းတယ္လို့ပဲဆိုခ်င္ဆို မဟုတ္တာလုပ္တဲ့လူမဟုတ္ တာျဖစ္ေစခ်င္တယ္ဗ်။ ခ်မ္းသာခ်င္ရင္- ေငြလိုခ်င္ရင္- သူေဌးျဖစ္ ခ်င္ရင္- အစကတည္းက ဝန္ထမ္းမလုပ္နဲ့ စီးပြားေရးသမားလုပ္၊ ျကိုက္သေလာက္ ခ်မ္းသာပါေစ ဥပေဒနဲ့ညိွစြန္းရင္ သူျဖစ္သူခံေပါ့ ဘာမွေျပာစရာမလိုဘူး ဝန္ထမ္းလုပ္ျပီး ခ်မ္းသာခ်င္ေနလို့ကေတာ့ ခ်မ္းသာေနလို့ကေတာ့ မိဘအေမြရထားသူလည္းမဟုတ္ဘဲနဲ့ တျခား စီးပြားေရးလုပ္ငန္းျကီးလည္းရိွေနတဲ့တရားဝင္ ဝင္ေငြေတြရထားသူ လည္းမဟုတ္ဘဲနဲ့ေတာ့ ဒီေကာင္ လုပ္ငန္းအေပၚမတရားတဲ့နည္းနဲ့ လာဘ္ရွာထားလို့ပဲလို့ မွတ္ခ်က္ခ်မိသည္။ တကယ္ေတာ့ လဝကဆို တာ တိုင္းျပည္ရဲ့တံခါးမႉးမ်ား တံခါးမ်ားျဖစ္သလို အမို်းကိုေစာင့္ စည္းရမယ့္ လူမ်ားလည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေျကာင့္လည္း ကိုယ့္အလုပ္ ေပၚ သစ0x081စာမေစာင့္တဲ့လူေတြကို တိတိက်က်ေဖာ္ထုတ္ျပီး လူသိရွင္ ျကား ရာထူးျကီးငယ္မေရြး အေရးယူေစခ်င္တယ္ဗ်။ လူအမ်ားကိုတရား ျပျပီး သူေတာ္ေကာင္းေယာင္ေဆာင္ေနျပီး သူတို့နဲ့ပတ္သက္တဲ့ လာဘ္ ေပးတဲ့လူအေပၚက်ေတာ့ ဟိုဟာကနင့္အေမ ဒီဟာကငါ့အေမဟဲ့လို့ ဘက္လိုက္တတ္သူ ေတြကို အလုပ္ျဖုတ္ပစ္ ရံုသာမက ေထာင္ပါခ်သင့္ တယ္ဗ်။
မိတ္ေဆြ - ခင္ဗ်ားဟာက လြန္လွခ်ည္လား။
မိမိ - မလြန္ဘူးဗ် တခို့်ဝန္ထမ္းေတြထဲမွာ ဒါ(လဝက)တစ္ခု တည္းကို ေျပာတာမဟုတ္ဘူးေနာ္။ တခို့်ဝန္ထမ္းေတြဟာ ဝန္ထမ္း ဘဝမွာမဟုတ္မဟပ္ရွာထားတာေတြကို သိန္းေပါင္းေထာင္ေသာင္း မကခ်မ္းသာသြားျကတယ္။ သူတို့ပိုင္ဆိုင္မႈဟာ သားစဉ္ေျမးဆက္ တိုက္ျကီးတာျကီးေတြ၊ ေျမကြက္ေတြဘယ္နွကြက္ေတာင္ ရထားလည္း မသိဘူး။ ရိုးရိုးသားသား အမႈထမ္းခဲ့တဲ့ အမႈထမ္းေတြကေတာ့ အနွစ္ ၄၀ ေလာက္လုပ္ခဲ့တာေတာင္ ရတဲ့ဆုေျကးက သူတို့တိုက္ျကီး တာ ျကီးေတြကာရံထားတဲ့ အုတ္တံတိုင္းတန္ဖိုးေတာင္မရိွဘူး။ တစ္သက္ လံုးရတဲ့လစာကို မစားဘဲနဲ့စုထားရင္ေတာင္ ဒီေလာက္မရိွနိုင္ဘူး။ ဒီလိုလူေတြကို ရာထူးျကီးငယ္မေရြး ေဖာ္ထုတ္၊ ေထာင္ခ်ျပီး ပစ0x081စည္း သိမ္းသင့္တယ္ဗ်။ ရာထူးျဖုတ္ရံုေလာက္နဲ့ေတာ့ ကူ်းလြန္တဲ့ျပစ္မႈ နွင့္ ခ်မွတ္တဲ့ျပစ္ဒဏ္မမွ်တဘူး။
ေလာကပါလတရားနတ္ေစာင့္တယ္ ဆိုတာ မဟုတ္ဘူးျဖစ္ေနတယ္။
မိတ္ေဆြ - ေတာ္ေလာက္ပါျပီဗ်ာ။ ခင္ဗ်ားလည္းေျပာရင္းနဲ့ မေက်နပ္သံေတြပါေနတယ္။
မိမိ - ဟုတ္ပါတယ္ဗ်ာ။ မေက်နပ္ရင္ ေဒါသတဲ့၊ ေဒါသဆိုတာ အကုသိုလ္ပါပဲ။ အဲဒီေတာ့ ဒီေန့ရခိုင္ျပည္နယ္က စတဲ့ ေဆြးေနြးမႈ အဆံုးသတ္ပါမယ္။ အဆံုးမသတ္မီ တစ္ခု သတိရသဗ် ဘာလဲဆို ေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို့ ျပည္သူေတြက ဥပေဒတစ္ရပ္ ေပၚထြက္လာရင္ လည္း သိပ္စိတ္မဝင္စားဘူးဗ်။ ေခါင္းစဉ္ေလာက္ပဲဖတ္သြားတယ္။ တစ္ခါက ကြ်န္ေတာ့မိတ္ေဆြ ဒုညွြန္ျကားေရးမႉးတစ္ေယာက္ (အျခား ဌာနတစ္ခုမွ)နဲ့စကားေျပာရင္းက နိုင္ငံသားစိစစ္ေရးကတ္အေျကာင္း ေျပာေတာ့ သူ့မွာ အဲဒီ ကတ္ျပားမရိွဘူးတဲ့၊ မွတ္ပံုတင္ကတ္ျပားပဲရိွ တယ္တဲ့။ ကြ်န္ေတာ္က ခင္ဗ်ား အဲဒါမျဖစ္မေန လဲရမယ္ မွတ္ပံုတင္ ကတ္က နိုင္ငံသားျဖစ္ေျကာင္း အာမခံတာ မဟုတ္ဘူးလို့ေျပာေတာ့ ဒါဆိုခင္ဗ်ားတို့မွာ တာဝန္ရိွတာေပါ့။ တျခားဌာနက လူေတြပါ သိေအာင္ ေျပာရမွာေပါ့တဲ့။ ကြ်န္ေတာ္က ခင္ဗ်ားအရာရိွတစ္ေယာက္ျဖစ္ေနျပီး ဥပေဒရဲ့ သေဘာကို နားမလည္ေသးဘူးလား၊ ဥပေဒဆိုတာ လက္တို့ ျပီး ပုန္းလိွု်းကြယ္လိွု်းထုတ္လို့ရတာမဟုတ္ဘူးဗ်။ ဥပေဒဆိုတာ ျပည္သူ့လွြတ္ေတာ္ ဒါမွမဟုတ္ နိုင္ငံေတာ္အျကီးအကဲ နိုင္ငံေတာ္ သမ0x081မတ စသည္တို့က ေျကညာထုတ္ျပန္ရတာမို်းျဖစ္တယ္။ ေန့စဉ္ ထုတ္ သတင္းစာေတြမွာ အေသးစိတ္ေဖာ္ျပရတယ္။ ခင္ဗ်ားမသိဘူး လို့ ေျပာလို့မရဘူးဗ်။ ခင္ဗ်ားကို်င္းတံုကို ေရာက္ဘူးသလား၊ ကို်င္းတံုမွာလူအမ်ားျမင္သာတဲ့ ျမို့ရဲ့အခ်က္အခ်ာေနရာေတြမွာ စာလံုးအျကီး ျကီးေတြ (အခ်င္းတစ္ေပခန့္) နဲ့ေရးထားတယ္။ 'ဥပေဒကို သင္ကမသိဟုဆိုကာမွ်နဲ့ ဥပေဒကသင့္အားခြင့္လွြတ္လိမ့္မည္ မဟုတ္' လို့ေရးထားတယ္။ အဲဒါဥပေဒရဲ့သေဘာပဲ။ ခင္ဗ်ားအတြက္ ေျပာတာ ခင္ဗ်ားဟာခင္ဗ်ား ဒီမွတ္ပံုတင္ကတ္ျပားကို နိုင္ငံသား စိစစ္ေရးကတ္ျပားနဲ့ လဲခ်င္လဲ မလဲခ်င္လည္းေနလို့ ေျပာပစ္လိုက္ တယ္။ လူေတြကကိုယ္နဲ့ တိုက္ရိုက္ပတ္သက္တဲ့ ဥပေဒေလာက္ကိုပဲ စိတ္ဝင္စားတယ္။ တစ္မို်းသားလံုးနွင့္ဆိုင္တဲ့ကိစ0x081စေတြကို စိတ္မဝင္ စားဘူး။ နိဂံုးခု်ပ္အားျဖင့္ ဝန္ေထာက္ဦးျမဲရဲ့ 'ေျမမို်၍ လူမို်းမျပုတ္ လူမို်မွ လူမို်းျပုတ္မည္' ဆိုတဲ့ေဆာင္ပုဒ္နွင့္ ဝန္ထမ္းေတြကို သတိေပးထားသလို ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ ေမာင္ေတာ၊ ဘူးသီးေတာင္ သာမက နယ္စပ္ေတြမွာရိွတဲ့ တာဝန္ရိွတဲ့သူေတြအားလံုး ဝန္ထမ္း အားလံုးကို အမို်းေပ်ာက္မွာ စိုး ေျကာက္လွပါတယ္ လို့ပဲ စိုးရိမ္စိတ္နဲ့ ေျပာျကားရင္း နိဂံုးခု်ပ္ပါရေစေတာ့ဗ်ာ။
Myanmar Express
ေဆာင္းပါးကို မေရးသားမီ ျကိုတင္ဝန္ခံလိုပါသည္။ မိမိအေနျဖင့္ မိမိကိုယ္ကိုယ္ တတ္လွျပီသိလွျပီ ဟူ၍ေရးသားျခင္းမဟုတ္ပါ။ မိမိက်င္လည္ခဲ့ရသည့္ အေတြ့အျကံုမ်ား၊ လဝက ဆိုင္ရာ ဥပေဒမ်ားနွင့္ သမိုင္းေရးရာျဖစ္စဉ္မ်ားအေပၚ အေျခခံ၍ မိမိသိရိွသမွ်ကို ဗဟုသုတအေနျဖင့္ မွ်ေဝေပးျခင္းသာ ျဖစ္ပါသည္။ မိမိထက္အေတြ့အျကံုမ်ား၍ သိရိွနားလည္သူမ်ားအေန ျဖင့္ ျဖည့္စြက္နားလည္ သေဘာေပါက္ေပးျကပါရန္နွင့္ ျဖည့္စြက္ေရးသားျကပါရန္ ေမတ0x081တာရပ္ခံလိုပါသည္။
ဤေဆာင္းပါးေရးသားရျခင္းမွာလည္း လြန္ခဲ့ေသာ ရက္သတ0x081တ တစ္ပတ္မေတြ့ရသည္မွာျကာျပီျဖစ္ေသာ မိတ္ေဆြေဟာင္းတစ္ဦး မိမိအိမ္သို့အလည္ေရာက္ခိုက္ ရခိုင္ျပည္နယ္ေမာင္ေတာနွင့္ ဘူးသီးေတာင္ ျမို့နယ္မ်ားတြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ဘဂင္0x081ါလီလူမို်းမ်ားနွင့္ ရခိုင္လူမို်း တို့၏ ပဋိပက0x081ခ၊ အျကမ္းဖက္မီးရိွု့ဖ်က္ဆီးမႈကို အေျကာင္းျပု ေဆြးေနြး ေျပာျကရာမွ ေဆာင္းပါးေရးရန္ မိတ္ေဆြ၏ အျကံျပုခ်က္အရ ေရး သားခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။
မိတ္ေဆြ - ခင္ဗ်ားနဲ့ မေတြ့ရတာ ျကာျပီဗ်ာ။ ကြ်န္ေတာ္ လည္း ဒီဘက္ေရာက္တုန္း ခင္ဗ်ားနဲ့ ေတြ့ခ်င္ ေမးခ်င္တာေလးမ်ား ရိွလို့ ဝင္ခဲ့တာပါ။ ခင္ဗ်ား အခိ်န္ရရဲ့လား။
မိမိ - ရပါတယ္ဗ်ာ။ ပင္စင္စားဆိုေတာ့ ဝန္ထမ္းဘဝတုန္းက လိုေတာ့ အလုပ္မမ်ားေတာ့ပါဘူး။ ခင္ဗ်ားလာလည္တာပဲ ကြ်န္ေတာ္ က ဝမ္းသာရမွာပါ။
မိတ္ေဆြ - တျခားေတာ့မဟုတ္ဘူးဗ်။ အခုတေလာ အမ်ား စိတ္ဝင္စားေနတဲ့ ဘူးသီးေတာင္ ေမာင္ေတာဘက္ ဆူပူအျကမ္းဖက္ မႈေတြနဲ့ ပတ္သက္လို့ ခင္ဗ်ားကိုယ္တိုင္ ေမာင္ေတာဘက္မွာ သံုးနွစ္ ေက်ာ္ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့တယ္လို့ ကြ်န္ေတာ္သိထားတဲ့အတြက္ ခင္ဗ်ား ထင္ျမင္ခ်က္ေလးေတြ သိခ်င္တယ္ဗ်ာ။ အဲဒီမွာ ဘဂင္0x081ါလီေတြ အေတာ္မ်ားတယ္ဆို ဟုတ္လား။
မိမိ - မွန္တာေပါ့ဗ်ာ ကြ်န္ေတာ္တာဝန္ထမ္းေဆာင္စဉ္ကာလ ၁၉၉၂-၉၅ ခုနွစ္ေလာက္ကဆိုရင္ ေမာင္ေတာျမို့နယ္အတြင္းမွာ ဘဂင္0x081ါလီလူမို်းက ၉၅ ရာခိုင္နႈန္း ေလာက္ရိွျပီး ဗမာနဲ့ ရခိုင္မို်းနြယ္စု အေရအတြက္က ၅ ရာခိုင္နႈန္းထက္ မပိုဘူးလို့ သိရိွရတယ္။
မိတ္ေဆြ - ခင္ဗ်ားတို့က ဘယ္မွာ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ရတာ လဲ။ ဘာအတြက္လဲ။
မိမိ - ဒါကေတာ့ အမို်းသားေရး ကိစ0x081စတစ္ရပ္ ဆိုပါေတာ့ဗ်ာ။ ေမာင္ေတာနွင့္ ဘူးသီးေတာင္ ျမို့နယ္ေတြမွာ ဘဂင္0x081ါလီေတြ ဝင္ေရာက္ အေျခခ်တာမ်ားလြန္းလို့ တခို့်ဗုဒ0x081ဓဘာသာ ဘုန္းေတာ္ျကီးေက်ာင္းမ်ား ေတာင္ ဆြမ္းကြမ္းကိစ0x081စ အခက္အခဲ ရိွလာလို့ တခို့်ဘုန္းေတာ္ျကီး ေက်ာင္းေတြ ေျပာင္းျကျပီး ရခိုင္ျပည္နယ္ အတြင္းပိုင္း ရေသ့ေတာင္၊ စစ္ေတြစတဲ့ ေနရာေတြမွာ သီတင္းသံုးျကရတယ္လို့ ျကားရတယ္။ တစ္ခိ်န္တည္းမွာပဲ ေမာင္ေတာဘက္ကမ္းမွာေနတဲ့ ဘဂင္0x081ါလီေတြထဲက တခို့်ေတြက ေမာင္ေတာမွာေနတဲ့ ဘဂင္0x081ါလီေတြကို တရားမဝင္ေရာက္ ေနတဲ့ လူေတြျဖစ္တာေျကာင့္ ဖမ္းဆီး ေထာင္ခ်ေတာ့မယ္ ဆိုတဲ့ တစ္ဖက္နိုင္ငံက ထုတ္လွြင့္တဲ့ ေကာလာဟလေျကာင့္ တစ္ဖက္နိုင္ငံ ကို ထြက္ေျပးျကတယ္။ တစ္ဖက္နိုင္ငံကလည္း ထြက္ေျပးေရာက္ရိွ လာတဲ့ လူေတြကို အေျကာင္းျပုျပီး ဒုက0x081ခသည္စခန္းေတြထား လက္ခံ၊ ဒုက0x081ခသည္ေတြ အေျကာင္းခံျပီး ကုလသမဂ0x081ဂဒုက0x081ခသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းျကီးရံုး ( UNHCR ) က ဝန္ထမ္းေတြ ကလည္း ျကိုက္တယ္။ အဲဒါအေျကာင္းျပုျပီး ျမန္မာနိုင္ငံကို တရားဝင္ ျပန္လည္ ဝင္ေရာက္ လိုလွ်င္ ( UNHCR ) ျကီးျကပ္မႈ ပါဝင္တာေျကာင့္ အေရးယူ မခံရတဲ့ အျပင္ စားနပ္ရိက0x081ခာက အစ ေထာက္ပံ့ေျကးပါ ရမယ္စတဲ့ ဒုက0x081ခသည္ လက္ခံရမဲ့ ကိစ0x081စေတြနဲ့ တရားမဝင္ ထပ္ေရာက္လာမယ့္ ဘဂင္0x081ါလီေတြကို တားဆီး ကာကြယ္ဖို့အတြက္ သြားရတာေပါ့ဗ်ာ။
မိတ္ေဆြ - အရင္တုန္းက အဲဒါမို်းေတြ မျဖစ္ဘူးလားဗ်ာ။ ခင္ဗ်ားတို့က ဘယ္ေနရာကေန တားဆီး ကာကြယ္တာေတြ လုပ္ေနျက တာလဲ။
မိမိ - အရင္ကလည္း ျဖစ္ခဲ့တာေပါ့ဗ်ာ။ ၁၉၇၈ ခုနွစ္ ေလာက္ တုန္းကလည္း အဲဒီလို ေကလာဟလေတြေျကာင့္ ထြက္ေျပးျကတဲ့ ဘဂင္0x081ါလီေတြကို စာရင္းဇယား ျပုစုတဲ့ 'နဂါးမင္း စီမံခ်က္' အရ စာရင္း ေကာက္ယူျပီး အဲဒီလူေတြကို လည္း 'ဟသင္0x081ာစီမံခ်က္' နွင့္ ျပန္လည္ လက္ခံခဲ့ရဖူးတယ္ေလ။ အခုတစ္ျကိမ္က ကြ်န္ေတာ္တို့ သြားရတာ ဟာ ေမာင္ေတာနွင့္ ၉ မိုင္အကြာမွာရိွတဲ့ ကီ်းကန္းျပင္ နယ္စပ္ေဒသ လူဝင္မႈ စစ္ေဆးေရးနွင့္ ကြပ္ကဲမႈ ဌာနခု်ပ္ (နစက) ရဲ့ေအာက္မွာ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ရပါတယ္။ သမိုင္းအရ မဟာဗန0x081ဓုလ ရခိုင္ကို စစ္ခီ် ခဲ့စဉ္က စခန္းခ်ခဲ့တဲ့ ေမာင္ေတာျမို့နယ္ ေျမာက္ဖ်ားေတာျကီး ေတာင္ျကီးထဲမွာရိွေနတဲ့ ဗန0x081ဓုလစခန္း၊ ေဝလာေတာင္စခန္း၊ ေအာင္ သေျပစခန္း၊ ငါးရံ့ေခ်ာင္းစခန္း၊ မီးတိုက္စခန္း၊ ေတာင္ျပိုဝဲေတာင္ ျပိုယာစခန္း၊ ျကိမ္ေခ်ာင္း၊ ငါးခူရစခန္း၊ ကညင္ေခ်ာင္းစခန္း၊ ေမာင္ေတာ၊ မကီ်းေခ်ာင္းစခန္း၊ အလယ္သံေက်ာ္စခန္း၊ ျမင္းလြတ္စ စခန္း၊ အင္းဒင္စခန္း၊ ဒံုးပိုက္စခန္း၊ အငူေမာ္စခန္း စသျဖင့္ စခန္း ေပါင္းမ်ားစြာ ခဲြျပီးတာဝန္ ထမ္းေဆာင္ ျကတာေပါ့။ ေျပာေတာ့သာ ေမာင္ေတာလို့ေျပာတာ တကယ္ေတာ့ ေမာင္ေတာကေန နတ္ျမစ္ အတိုင္းေျမာက္ဖ်ားကို ေမာ္ေတာ္နွင့္သြားတာ ျကိမ္ေခ်ာင္းစခန္းအထိ ပဲ ေမာ္ေတာ္က ေရာက္တယ္။ ေန့တစ္ဝက္ေမာင္းရတယ္။ အဲဒီကေန ကြ်န္ေတာ္တို့ တာဝန္က်တဲ့ ငါးရံ့ေခ်ာင္းကို ကိုယ့္ပစ0x081စည္းကိုယ္ထမ္း ျပီး ေလးနာရီသာသာ လမ္းေလွ်ာက္ ရတယ္ဗ်။ လမ္းပန္း ဆက္သြယ္ေရး ကခက္ခဲ၊ အလုပ္အကိုင္က ပင္ပန္းျပီး ေရာဂါဘယထူေျပာ၊ အစား အေသာက္က ရွားပါးနဲ့ အဲဒီနယ္စပ္က ပထမအသုတ္က လူ ၄၀ ေက်ာ္ ငွက္ဖ်ားနွင့္ ေသခဲ့ျကတာေပါ့ဗ်ာ။ ကြ်န္ေတာ္ကိုယ္တိုင္လည္း ငွက္ဖ်ား မိျပီး ေဆးရံု နွစ္ျကိမ္ တက္ရတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို့ စခန္းနားမွာ ျမို လူမို်းေတြရိွတယ္။ ေတာင္ေပၚမွာ အိမ္ေလးငါးအိမ္ေဆာက္ျပီး ေတာင္ေပၚမွာသာ ေနေလ့ရိွတယ္။ ေဈးဝယ္စရာရိွမွ ေတာင္ေအာက္ ဆင္းတယ္။ က်န္တဲ့ ရြာေတြမွာေတာ့ ဘဂင္0x081ါလီေတြပဲရိွတယ္။
ဘဂင္0x081ါလီလူမို်းေတြ ဘယ္တုန္းက စျပီး ေရာက္လာျကသလဲ
မိတ္ေဆြ - ေနပါဦးဗ် အဲဒီ ဘဂင္0x081ါလီလူမို်းေတြ ဘယ္တုန္းက စျပီး အဲဒီကိုေရာက္လာျကတာလဲ။
မိမိ - တိတိက်က်ေတာ့ ေျပာရခက္တယ္ဗ်။ ေျပာနိုင္တာက ေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့နွစ္ေပါင္း ၂၀၀ နီးပါးခန့္က စခဲ့တယ္လို့ ထင္တာပဲ။ ဘာလို့လဲဆိုေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို့ နိုင္ငံဟာ အဂင္0x081လိပ္နဲ့ စစ္သံုးျကိမ္ျဖစ္ ခဲ့တယ္ေလ။ ဘျကီးေတာ္ မင္းတရား လက္ထက္ ၁၈၂၄ ခုနွစ္ မတ္လ ၅ ရက္ေန့မွာ ပထမအျကိမ္ အဂင္0x081လိပ္-ျမန္မာစစ္ပဲြအျပီးမွာ ကြ်န္ေတာ္တို့ ရခိုင္နဲ့ တနသင္0x081ာရီကို အဂင္0x081လိပ္က သိမ္းယူသြားခဲ့တယ္။ အဲဒီအခိ်န္ မွာ အိန0x081ဒိယက အဂင္0x081လိပ္လက္ေအာက္ သူ့ကြ်န္ဘဝ ေရာက္နွင့္ ေနျပီေလ။ အဲဒီတုန္းက အခု ဘဂင္0x081လားေဒ့ရွ္ (ယခင္အေရွ့ ပါကစ0x081စတန္ျပည္နယ္) ကလည္း အဂင္0x081လိပ္လက္ေအာက္က ျပည္နယ္တစ္ခုေပါ့။ အဲဒီေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္က ေမာင္ေတာနွင့္ ဘဂင္0x081လားေဒ့ရွ္ရဲ့ တက0x081ကနပ္ျမို့ ဟာ နတ္ျမစ္ ကသာ ပိုင္းျခားထားတာ မို့လို့ တစ္ဖက္ကမ္းကို ေက်ာ္ျဖတ္ လိုက္ရံုနဲ့ ေမာင္ေတာကို ေရာက္သြားတာေပါ့။ နတ္ျမစ္ျကီးဟာ ဘဂင္0x081လား ပင္လယ္ေအာ္နဲ့ နီးလို့ ျမစ္ျပင္က်ယ္ျကီး ျဖစ္ေပမယ့္ အထက္ကို တက္သြားေလေလ က်ဉ္းေျမာင္းသြားေလေလ ျဖစ္ျပီး ခဲြထြက္သြား တဲ့ အခို့်ျမစ္လက္တက္ ေနရာေတြမွာ က်ဉ္းရံုသာမက ေရအနက္ပါ တိမ္သြားတာမို့လို့ ေနြအခါမွာ ဒီအတိုင္း ျဖတ္ကူး သြားနိုင္တယ္ဗ်။ အခု်ပ္အျခာ အာဏာအေနနဲ့သာ ျမန္မာ၊ ဘဂင္0x081လားေဒ့ရွ္ရယ္လို့ ေျပာေနျကေပမယ့္ ပကတိေျမျပင္မွာေတာ့ ဟိုနားဒီနား ျဖစ္ေနတာ ေပါ့ဗ်ာ။ တရုတ္ျပည္လို မဟာတံတိုင္းျကီးလည္း ကာဆီးထား တာ မဟုတ္ေတာ့ ေမာင္ေတာရဲ့ ေျမာက္ဖ်ားမွာ နယ္နိမိတ္ဆိုတာ သာမန္လူေတြအေနနဲ့ မသိနိုင္ဘူးေပါ့။ ေသခ်ာတာကေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို့ နယ္ေျမေတြမွာ ေရွာင္တခင္ လိုက္စစ္တဲ့အခါ ေတြ့ရ တာက အသက္ ၆၀ ေက်ာ္ ၇၀ ေက်ာ္ ဘဂင္0x081ါလီ အဘိုးျကီးေတြကေတာင္ သူတို့ရဲ့ ဘိုးဘြား လက္ထက္ ကတည္းက ဒီမွာ ေရာက္ရိွေနတာပါလို့ ေျပာတယ္ .... ျကာလွျပီေပါ့ဗ်ာ။
အဲဒီလိုအေနအထားကေန ၁၈၉၇ ခုနွစ္မွာ အဂင္0x081လိပ္တို့က ျမန္မာနိုင္ငံကို အိန0x081ဒိယနိုင္ငံနဲ့ ပူးေပါင္းလိုက္ျပီးေနာက္ အဂင္0x081လိပ္ပိုင္ အိန0x081ဒိယျပည္နယ္ တစ္နယ္အျဖစ္ သတ္မွတ္ လိုက္ျက ျပန္တယ္။ ျမန္မာ နိုင္ငံကို အိန0x081ဒိယရဲ့ ဒုတိယ ဘုရင္ခံ တစ္ဦးက အုပ္ခု်ပ္ေစခဲ့တယ္။ အဲဒီ မွာ ပဲြျပီး သြားတာ ေပါ့ဗ်ာ။ ဘူးသီးေတာင္ ၊ ေမာင္ေတာဟာ အိန0x081ဒိယ လက္ေအာက္ ေရာက္သြားမွေတာ့ အုပ္ခု်ပ္သူ အိန0x081ဒိယဘုရင္ခံက သူ့ကြ်န္ အခ်င္းခ်င္း ျကိုက္သလို ေျပာင္းေရွြ့ေနတာ ဘာေျပာေတာ့မွာ လဲ။ ဓညဝတီေခတ္က ရခိုင္ဘုရင္ေတြ ပိုင္ခဲ့တယ္လို့ ဆိုတယ္။ မိတ္ေဆြ - ဒါထက္ အဲဒီဘက္ကမ္းေတြမွာ ဒီဘက္က ရခိုင္ လူမို်းေတြလည္း ရိွတယ္လို့ ျကားရတယ္ ဟုတ္သလားဗ်။
မိမိ - ဒါကေတာ့ သမိုင္းပညာရွင္ေတြရဲ့ အလုပ္ေပါ့ဗ်ာ။ ကြ်န္ေတာ္ျကားခဲ့ရတာကေတာ့ ဓညဝတီေခတ္ ရခိုင္ဘုရင္ေတြ တန္ဖိုး အာဏာရိွစဉ္က ေကာ့ဘဇားအထိ ရခိုင္ပိုင္လို့ ဆိုတယ္ဗ်။ ရခိုင္ေတြ က ေကာ့ဘဇားကို သူတို့ေခၚ ဖေလာက္ခိ်တ္လို့ေခၚတယ္ဗ်။ ေမာင္ေတာမွာ ရိွတဲ့ ရခိုင္အခို့်ရဲ့ အမို်းေတြထဲက အခို့်က ယခုထက္ထိ အဲဒီမွာေနျကတဲ့ လူေတြရိွျကတယ္လို့သိရတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ ေမာင္ေတာ အမွတ္ (၁) ဝင္ထြက္စခန္းမွာ တာဝန္ထမ္းေဆာင္စဉ္က တစ္ဖက္ နိုင္ငံမွာ အေျခခ် ေနထိုင္ေနျကတဲ့ ေတာင္ကုန္းေဒသလို့ ဆိုတဲ့ ေကာ့ဘဇား ဧရိယာမွာရိွတယ္ လို့ျကားရတယ္။ အဲဒီေဒသမွာ ေရွးရခိုင္ အမို်းသား မ်ား ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခု်ပ္ေရး ပံုစံနဲ့ ေနထိုင္ျကျပီး အဲဒီမွာ တည္ထားတဲ့ ဗုဒ0x081ဓ ဘာသာ ေစတီေတာ္ျကီး ထီးေတာ္တင္ဖို့အတြက္ ထီးေတာ္ကို ျမန္မာ နိုင္ငံဘက္က တာဝန္ရိွသူမ်ားထံ အကူအညီ ေတာင္းခံခဲ့တဲ့အတြက္ ေမာင္ေတာကို ေရာက္လာတဲ့ အဲဒီထီးေတာ္ျကီး (အခ်င္းေျခာက္ေပ) ေလာက္ရိွမယ္ထင္တယ္။ အဲဒီထီးေတာ္ျကီးကို နတ္ျမစ္ကိုျဖတ္ျပီး တစ္ဖက္နိုင္ငံ တက0x081ကနပ္က တစ္ဆင့္ ေမာ္ေတာ္ကားနဲ့တင္ျပီး သြားပို့ခဲ့ ရဖူးပါတယ္။ ၁၉၉၄ ခုနွစ္ေလာက္က ျဖစ္မယ္ထင္တယ္။
ဘူးသီးေတာင္ ေမာင္ေတာမွာေနတဲ့ ဘဂင္0x081ါလီ လူမို်းေတြကို ဘဂင္0x081လား ေဒ့ရွ္က ဘယ္လိုသတ္မွတ္လဲ
မိတ္ေဆြ - အဲဒီေလာက္အထိ ေနထိုင္ခဲ့ျကတဲ့ ဘဂင္0x081ါလီလူမို်း ေတြကို တစ္ဖက္နိုင္ငံက သူ့လူမို်းေတြလို့ သတ္မွတ္ ျကေသးသလား။
မိမိ - လူမို်းနဲ့ နိုင္ငံသားဆိုတာ တျခားစီဗ်။ ကြ်န္ေတာ္တို့ ဘက္ကေတာ့ တခို့်ကို ျမန္မာနိုင္ငံသားလို့ သတ္မွတ္ျပီး တခို့်ကို ေတာ့ တရားမဝင္ေရာက္ရိွ ေနထိုင္ျကသူေတြလို့ သံသယရိွတဲ့ အတြက္ သက္ေသခံ ကတ္ျပားကိုသာ ထုတ္ေပးထားတယ္။ သူတို့ဘက္ ကေတာ့ သူတို့လူမို်းလို့ သတ္မွတ္ေပမယ့္ ျမန္မာနိုင္ငံသားလို့ သတ္ မွတ္ျကတယ္။
မိတ္ေဆြ - ဘာလို့ ျမန္မာနိုင္ငံသားလို့ ဘဂင္0x081လားေဒ့ရွ္ဘက္က သတ္မွတ္တယ္လို့ ခင္ဗ်ားေျပာနိုင္သလဲ။
မိမိ - ကြ်န္ေတာ္အမွတ္ (၁) ဝင္ထြက္စခန္းမွာရိွစဉ္က ၁၀ ျကိမ္ထက္ မနည္း တစ္ဖက္နိုင္ငံ တက0x081ကနပ္ကို တာဝန္နဲ့ သြားခဲ့ရတယ္။ နွစ္နိုင္ငံ ေဆြးေနြးပဲြ တရားခံ လဲွြေျပာင္းရယူေရး ကိစ0x081စေတြ အတြက္ ျဖစ္ပါ တယ္။ ျမန္မာဘက္ကမ္းမွာ ေနတဲ့သူေတြကို ေလွတစ္စီးနဲ့ ျမန္မာ ဘက္က ကုန္ပစ0x081စည္းေတြနဲ့ အတူ သူတို့ဘက္ကမ္းမွာ ဖမ္းမိရင္ေတာ့ ေကာ့ဘဇား အက်ဉ္းေထာင္မွာ ေထာင္ခ် အေရးယူ ပစ0x081စည္းသိမ္းျပီး ျပန္လွြတ္ေတာ့မယ္ဆိုရင္ ကြ်န္ေတာ္တို့ (နစက) ကို စာပို့တတ္တယ္။ အေျကာင္းအရာမွာ ျပန္လွြတ္မယ့္ ေလးေယာက္ဆိုရင္ Push Back to (4) Myanmar Nationalities လို့ ေရးေလ့ရိွျကတယ္။ တကယ္သြား လက္ခံေတာ့ အဲဒီ ျမန္မာလူမို်းေတြ ဆိုတာက ေမာင္ေတာဘက္ကမ္း မွာေနတဲ့ ဘဂင္0x081ါလီေတြခ်ည္း ပဲဗ်။ ကြ်န္ေတာ္တို့က နိုင္ငံသားစိစစ္ေရး ကတ္ျပား ေပးမထားတာေျကာင့္ Myanmar Citizen လို့ေတာ့ မေရး ဘူးေပါ့ဗ်ာ။ သို့ေသာ္လည္း ဒီဘက္ကမ္းမွာ ေနတယ္ဆိုတဲ့ အစစ္ခံ ခ်က္ ေနရပ္လိပ္စာနဲ့ အေထာက္အထားမ်ားအရ လက္မခံခ်င္ေပမယ့္ လက္ခံခဲ့ရတယ္။
မိတ္ေဆြ - သူတို့ နိုင္ငံထဲမွာ ေနတဲ့ ရခိုင္လူမို်းေတြကို သူတို့ ဘယ္လိုသတ္မွတ္လဲဗ်။
မိမိ - ကြ်န္ေတာ့္အေတြ့အျကံုတစ္ခုေျပာျပမယ္။ ၁၉၉၅ ခုနွစ္ ေလာက္ကတည္းကျဖစ္မယ္။ ျမန္မာနိုင္ငံသား နွစ္ဦး လဲွြေျပာင္းေပး ဖို့အတြက္ လာ လက္ခံပါဆိုတဲ့ စာရတယ္။ တာဝန္ေပးခ်က္အရ ကြ်န္ေတာ္ တစ္ဖက္နိုင္ငံ တက0x081ကနပ္မွာရိွတဲ့ ဘဂင္0x081လားေဒ့ရွ္တပ္ စခန္း ကိုေရာက္ခဲ့တယ္။ ဘဂင္0x081လားေဒ့ရွ္ တပ္စခန္းက ဒီလူနွစ္ေယာက္ကို ျမစ္ထဲမွာ ေလွတစ္စီးနွင့္ သူတို့ဘက္ကမ္းမွာ ေမာင္ေတာဘက္က ပစ0x081စည္းေတြနဲ့ ဖမ္းမိတယ္။ သူတို့ စကားလည္းမတတ္ဘူး။ ဒါေျကာင့္ ျပန္ေခၚသြားပါလို့ ေျပာတယ္။ ေမးျကည့္တဲ့အခါ တရားခံနွစ္ဦးက ေရွးမရမာျကီး လူမို်းေတြ ျဖစ္ျပီး ရခိုင္ အဆက္အနွြယ္ေတြ ျဖစ္ေျကာင္း၊ သူတို့မိသားစုနဲ့အတူ ဘဂင္0x081လားေဒ့ရွ္ တက0x081ကနပ္ခရိုင္အတြင္းဘက္ေက်း ရြာမွာ အေျခခ်ေနထိုင္သူမ်ားျဖစ္ေျကာင္း၊ သူတို့မိဘဘိုးဘြားလက္ ထက္ကတည္းက အဲဒီရြာ (သူတို့အေခၚ - ရခိုင္စုရြာ) မွာေနေျကာင္း ေျပာပါတယ္။ သူတို့ ဘဂင္0x081ါလီစကား မေျပာတတ္ေပမယ့္ ကြ်န္ေတာ္တို့ နဲ့ ျမန္မာသံခပ္ဝဲဝဲနဲ့ ေျပာတတ္တယ္။ ဒါေျကာင့္ ဘဂင္0x081လားေဒ့ရွ္ စစ္တပ္ကို မင္းတို့ေျပာေတာ့ တရားခံေတြက တို့ေမာင္ေတာကလို့ ေျပာတယ္။
သူတို့ေျပာေတာ့ မင္းတို့ဘက္မွာ ေနတယ္တဲ့။ မိသားစုေတြ ပါဒီမွာရိွေနတာ ငါတို့ ဘာလို့ ေခၚသြားရမွာလဲ ျပန္ေျပာေတာ့ ဘဂင္0x081လားေဒ့ရွ္ စစ္တပ္က ဒါမျဖစ္နိုင္ဘူး။ တို့ဆီမွာေနတဲ့လူ ငါတို့ နိုင္ငံ သားဆိုရင္ တို့ စကားတတ္ရမယ္။ တို့စကား မတတ္တဲ့အတြက္ မင္းတို့ ေမာင္ေတာက လူဆိုတာ ေသခ်ာတယ္လို့ ဆိုတယ္။ ဒါနဲ့ ကြ်န္ေတာ္ က နယ္စပ္ဆိုတာ ဒီလိုပဲ ရိွေနတတ္တာပဲ။ အဲလိုေျပာေျကးဆိုရင္ တို့ေမာင္ေတာဘက္ကမ္းမွာ ရိွတဲ့ ဘဂင္0x081ါလီေတြဟာ အမ်ားအားျဖင့္ ဗမာစကားမတတ္ျကဘူး။ သူတို့ဟာ မြတ္ဆလင္ေတြျဖစ္ျကတယ္။မင္းတို့ရုပ္နဲ့ တူသလား၊ တို့ရုပ္နဲ့ တူသလား။ မင္းတို့ဘာသာ ကိုးကြယ္ သလား၊ ဗုဒ0x081ဓဘာသာ ကိုးကြယ္သလား ဒါအားလံုးအသိပဲ။ တို့စကား မေျပာတတ္လို့ မင္းေျပာသလို တို့ဘက္က မဟုတ္ဘူးဆိုရင္ အဲဒီ ေမာင္ေတာက ဘဂင္0x081ါလီေတြ မင္းတို့ဘက္ လဲွြေျပာင္းေပးမယ္။ မင္းတို့ လက္ခံမလားဆိုေတာ့မွ သူတို့အခ်င္းခ်င္း ကုလားလို စကားေတြေျပာ ျပီးမွ ဒါဆို ထားလိုက္ပါေတာ့ ဆိုျပီး အဲဒီမရမာျကီး နွစ္ေယာက္ကို လက္ခံ ထားလိုက္တယ္။ နယ္စပ္ သဘာဝကေတာ့ ဒီလိုပဲ။ ေမာင္ေတာ ေျမာက္ဖ်ားက ေဒသေတြဆိုရင္ နယ္စပ္မွာ သဘာဝ အေျခအေနေတြ က ခဲြမရေအာင္ ေရာေထြးေနတယ္။ ဒီဘက္ကမ္းမွာ အေျခခ် ေရာက္ရိွ ေနထိုင္သူကို ျပန္လက္ခံဖို့ေတာ့ သူတို့ကလည္း လက္မခံဘူးဗ်။ အျဖစ္ အပ်က္တစ္ခု ေျပာျပမယ္။ ၁၉၉၄ ခုနွစ္အတြင္းမွာပဲ ျဖစ္မယ္။ ေတာင္ျပိုဝဲ ရြာဘက္မွာ ေခ်ာင္းေလး တစ္ခုရိွတယ္။ အဲဒီဘက္ကမ္းမွာ ေနတဲ့ သူတို့လူ ဘဂင္0x081ါလီတစ္ေယာက္က ေခ်ာင္းတစ္ဖက္ကမ္းက သူတို့ ပိုင္နက္ထဲမွာ ေနတဲ့ ဒိုင္းနက္ အမို်းသမီးကို ခ်စ္ျကိုက္ျပီး အဲဒီဘက္ကမ္း ဒိုင္းနက္ အမို်းသမီးနဲ့ သြားေနတယ္။ ဘယ္ေလာက္မွ မေဝးဘူးေပါ။ အဲဒီအခိ်န္မွာ ထြက္ေျပး ကုလားေတြ ျပန္လက္ခံဖို့ စာရင္းေကာက္ေတာ့ ေစာေစာကေျပာတဲ့ ဘဂင္0x081ါလီဟာ ထြက္ေျပးစာရင္းမွာ ပါသြားတယ္။ လဝက ဥပေဒအရ ဒီအတိုင္းျပန္ဝင္ရင္ အေရးယူခံရမယ္။ ဥပေဒ အရ နိုင္ငံျခားသားျဖစ္ေစ၊ နိုင္ငံသားျဖစ္ေစ တရားဝင္ခြင့္ျပုခ်က္ မရဘဲ ကိုယ့္နိုင္ငံထဲကို ဝင္လာရင္ နိုင္ငံျခားသားဆိုရင္ လဝက အက္ ဥပေဒပုဒ္မ ၃(၁) အရလည္းေကာင္း၊ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာနိုင္ငံသား ဆိုရင္ အက္ဥပေဒပုဒ္မ ၃(၂) အရလည္းေကာင္း အေရးယူခံရျပီး အဲဒီ ၁၉၄၇ ခုနွစ္ျမန္မာနိုင္ငံ လူဝင္မႈျကီးျကပ္ေရး (လတ္တေလာ ျပဋ0x081ဌာန္းခ်က္မ်ား) အက္ဥပေဒပုဒ္မ ၁၃ (၁) အရ ျပစ္ဒဏ္ခံရမယ္ဗ်။ နိုင္ငံေတာ္ျငိမ္ဝပ္ပိျပားမႈ တည္ေဆာက္ေရး အဖဲြ့က အစိုးရလက္ထက္ ၂၂.၁.၉၀ ရက္စဲြမွာ အမိန့္ အမွတ္စဉ္ ၂/၉၀ ျပင္ဆင္ခ်က္ ဥပေဒအရ အနည္းဆံုး ေငြဒဏ္က်ပ္ ၁၅၀၀ သို့တည္းမဟုတ္ေထာင္ဒဏ္အနည္း ဆံုး ေျခာက္လမွ အမ်ားဆံုး ေထာင္ဒဏ္ ငါးနွစ္ သို့တည္းမဟုတ္ ေငြဒဏ္ေထာင္ဒဏ္ နွစ္ရပ္ေပါင္း က်ခံနိုင္တယ္။ ဒါေျကာင့္ ကုလ သမဂ0x081ဂ ဒုက0x081ခသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းျကီးရံုးရဲ့ အစီအစဉ္နဲ့ အဲဒီ ထြက္ေျပး ကုလားက တစ္ဖက္နိုင္ငံသူ ျဖစ္တဲ့ သူ့ဇနီးကိုပါ ေခၚျပီး ျပန္ဝင္တယ္။ အဲဒီမွာ ျပႆနာ စေတာ့တာပါပဲ။ သူ့ကိုဝင္ခြင့္ျပု ေပမယ့္ သူ့မိန္းမက ခြင့္ျပုခ်က္ မရိွဘဲ လိုက္ပါလာတဲ့ တစ္ဖက္ နိုင္ငံသူ ျဖစ္တဲ့အတြက္ လဝက ဥပေဒအရ ၃(၁)၊ ၁၃(၁) နဲ့ အေရးယူေတာ့တာ ေပါ့။ ဒုက0x081ခသည္ကို ဒုက0x081ခေပး ရမလားဆိုျပီး ေျပာျက ဆိုျက ေဝဖန္ျက တယ္။ မဟုတ္ဘူး။ ဒါမူလက ရိွျပီးဥပေဒအရ စည္းကမ္းအတိုင္း ေဆာင္ရြက္ရတာပါ။ တမင္ ဒုက0x081ခေပးတာမဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒီမိန္းမကို ျပည္ျပန္နွင္ရမယ္။ ေလာေလာဆယ္ ခဏ ခု်ပ္ထားရမယ္။ (ဒါက လည္း ဥပေဒညွြန္ျကားခ်က္အရပါ။) အဲဒီလိုခု်ပ္ထားစဉ္ ဝင္လာစဉ္ ကတည္းက ကိုယ္ဝန္ပါလာေတာ့ အခု်ပ္ထဲမွာပဲ ကေလးေမြးတယ္။ ေမြးျပီးတဲ့အခိ်န္မွာ ျပည္နွင္ဖို့ စီစဉ္ျပီး ျပည္ျပန္နွင္တဲ့အခါ ဘဂင္0x081လားေဒ့ရွ္ဘက္က သူတို့နိုင္ငံသူကိုသာ လက္ခံမယ္။ ကေလးကို လက္မခံဘူးဆို လို့ အဲဒီကိစ0x081 စအေတာ္ပဲ အခက္ေတြ့ျပီး အမႈမျပတ္နိုင္ ျဖစ္ရတယ္။ ေနာက္ဆံုး အဲဒီဘက္ကမ္းက လူျကီးေတြနဲ့ ေတြ့ျပီး သားအမိကို မခဲြ ထားပါနဲ့၊ မိခင္လည္း ေသြးနုနုနဲ့ ကေလးထားျပီးသြားလို့ ဘယ္ျဖစ္ မလဲ လက္ခံေပးပါလို့ ပုဂ0x081ဂိုလ္ေရးအရ လက္ခံေပးလို့ အဆင္ေျပသြား ရ ပါတယ္။ သူတို့ဘက္က ျပန္လက္ခံဖို့ဆိုရင္ ကေလးေတာင္ တရားဝင္ လက္မခံပါဘူး။ ဒုက0x081ခသည္ အေနနဲ့ ဝင္လာရင္ ထြက္ေျပးရင္ေတာ့ တစ္မို်းေပါ့ဗ်ာ။ မိတ္ေဆြ - တိုင္းရင္းသား မဟုတ္တဲ့ တရုတ္၊ ကုလားစတဲ့ လူမို်းျခားေတြ နိုင္ငံသားစိစစ္ေရး ကတ္ျပား ရပိုင္ခြင့္ရိွသလား။ သူတို့ လက္ထဲမွာ နိုင္ငံသား စိစစ္ေရး ကတ္ျပားေတြ ကိုင္ထားတာ ေတြ့ရပါ တယ္။ ဘာေျကာင့္လဲဗ်ာ။
မိမိ - အဲဒါ အေရးျကီးဆံုးပဲဗ်။ ေမးသင့္တဲ့ ေမးခြန္းပဲ၊။ သမိုင္း ခီ်ျပီး ေျဖရွင္းရမယ့္ ကိစ0x081စ။ ကိုလိုနီဘဝ ေရာက္ခဲ့ရတာေတြ၊ သမိုင္းရဲ့ ဆိုးေမြေတြ အမ်ားျကီးပါတယ္။ သမိုင္းကို ခီ်ေျပာရင္ လူေတြက သိပ္လက္မခံ ခ်င္ျကဘူး။ ခင္ဗ်ားတို့ လဝက ေတြ ဘက္က ေရွ့ေနလိုက္ တာလား။ လဝက ေတြ ေငြစားျပီး ထုတ္ေပးခဲ့တာ မဟုတ္ဘူးလားလို့ ေျပာေလ့ရိွျကတယ္။ မ်က္နွာလည္း ပူပါတယ္။ ရိွတဲ့လူေတြလည္း ရိွမွာေပါ့။ ဒါေပမဲ့ အဓိကကေတာ့ သမိုင္းရဲ့ ဆိုးေမြေတြေပၚ မူတည္ျပီး ဒါေတြ ျဖစ္ခဲ့ရတယ္။ အစ မေကာင္းလို့ အေနွာင္း မေသခ်ာ ျဖစ္ခဲ့ရတာ ေပါ့။ အခုလက္ရိွ က်င့္သံုးေနတဲ့ ၁၉၈၂ ျမန္မာနိုင္ငံသား ဥပေဒ အာဏာ တည္တဲ့ ၁၅.၁၀.၈၂ ေနာက္ပိုင္း ေမြးဖြားတဲ့ သူေတြအတြက္ကေတာ့ ျမန္မာနိုင္ငံသားျဖစ္ျခင္း၊ ဧည့္နိုင္ငံသားျဖစ္ျခင္း၊ နိုင္ငံသားျပုခြင့္ရ သူျဖစ္ျခင္း စတာေတြကို တိတိက်က် ျပဋ0x081ဌာန္းျပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာ နိုင္ငံသား ျဖစ္မႈနဲ့ ပတ္သက္တဲ့ ဥပေဒေတြထဲမွာ ၁၉၄၇ ခုနွစ္ ဖဲြ့စည္း ပံု အေျခခံ ဥပေဒကေတာ့ အေစာဆံုးေပါ့ဗ်ာ။
၁၉၄၇ ဖဲြ့စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ပါ နိုင္ငံသား ျဖစ္မႈ သတ္မွတ္ခ်က္
မိတ္ေဆြ - အဲဒီမတိုင္မီက ဘယ္လို ဥပေဒေတြ ရိွခဲ့ေသးလို့ လည္းဗ်။
မိမိ - အေစာဆံုး ဥပေဒကေတာ့ ကြ်န္ေတာ္သိသေလာက္ နိုင္ငံ ျခားသားမ်ား အက္ဥပေဒေပါ့ဗ်ာ။ ကြ်န္ေတာ္တို့ကသာ မသိတာ ကမ0x081ဘာ မွာ နယ္ခဲ့်ေနတဲ့ နိုင္ငံျကီးေတြကေတာ့ သူတို့ အခ်င္းခ်င္း သိတယ္ဗ်။ ဥပမာ - ဗီယက္နမ္၊ လာအို၊ ကမ0x081ေဘာဒီးယား၊ ဖိလစ္ပိုင္၊ မေလးရွား၊ အင္ဒိုနီးရွားေနာက္ အိန0x081ဒိယကြ်န္းဆြယ္ ေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒီနိုင္ငံေတြက သူ့ ကြ်န္ဘဝ ေရာက္ေနတာခ်င္း တူေပမယ့္ အရွင္သခင္ခ်င္း မတူျကဘူး ေလ။ တခို့်က ျပင္သစ္ လက္ေအာက္ခံ၊ တခို့် အဂင္0x081လိပ္ လက္ေအာက္ခံ၊ တခို့်က စပိန္ လက္ေအာက္ခံ စသည္ျဖင့္ ရိွျကတယ္။ နယ္ခဲ့်ေတြထဲမွာ ေပၚတူဂီ၊ ဒတ္ခ်္ စတဲ့နိုင္ငံေတြလည္း ပါတာေပါ့ဗ်ာ။ ထားပါေတာ့ အဲဒီေတာ့ နယ္ခဲ့်နိုင္ငံေတြက သူတို့ ကိုလိုနီနိုင္ငံေတြကို တျခားကိုလိုနီ နိုင္ငံေတြနဲ့ စည္းျခားထားျခင္း ျဖစ္ဟန္ တူတယ္။ ျမန္မာနိုင္ငံ ေအာက္ ပိုင္းကို အဂင္0x081လိပ္က သိမ္းျပီးတာနဲ့ ၁၉၆၄ ခုနွစ္မွာ နိုင္ငံျခားသားမ်ား အက္ဥပေဒကို ထုတ္ျပန္တယ္။ နိုင္ငံျခားသားဆိုတာဟာ ျမန္မာနိုင္ငံ သား မဟုတ္သူကို ဆိုလိုသည္လို့ အဓိပ0x081ပာယ္ဖြင့္ပါတယ္။ ဝင္ေရာက္ လာတဲ့နိုင္ငံျခားသားေတြကို မွတ္ပံုတင္ဖို့ ၂၈.၃.၁၉၄၀ မွာနိုင္ငံျခား သားမ်ား မွတ္ပံုတင္ေရး အက္ဥပေဒကို ထုတ္ျပန္ခဲ့တယ္။ လြတ္လပ္ ေရးမရခင္ ရွစ္နွစ္ေပါ့ဗ်ာ။
မိတ္ေဆြ - ကဲပါဗ်ာ ဖဲြ့စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ အေျကာင္းဆက္ ပါဦး။
မိမိ - ေစာေစာက ေျပာခဲ့သလို ျမန္မာနိုင္ငံကို အိန0x081ဒိယရဲ့ ျပည္နယ္တစ္ခုအျဖစ္ သြတ္သြင္းခဲ့ျပီး အိန0x081ဒိယ ဘုရင္ခံခု်ပ္ရဲ့ အုပ္ခု်ပ္မႈ ေအာက္ကို ေရာက္သြားျပီးတဲ့အခိ်န္မွာ အိန0x081ဒိယက ဘက္ကလည္း ျမန္မာျပည္ထဲဝင္၊ ဘဂင္0x081ါလီေတြကလည္း ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာ ကို နတ္ျမစ္ျဖစ္ျပီး ျကိုက္သလို ဝင္ေတာ့တာေပါ့ဗ်ာ။ ကြ်န္ေတာ္တို့ ဘက္မွာသာ အဲဒီတုန္းက ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာဟာ နယ္စြန္ နယ္ဖ်ား လူဦးေရ ခပ္ပါးပါး ျဖစ္ေပမယ့္ ကပ္လ်က္ျဖစ္တဲ့ တစ္ဖက္နိုင္ငံ မွာေတာ့ လူဦးေရထူထပ္၊ ေနရာကလည္း မရိွေလေတာ့ သူတို့အတြက္ ေတာ့ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာဟာ ေက်နပ္စရာပါ။ ျမန္မာနိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရးရခါနီးမွာ ဗိုလ္ခု်ပ္တို့ဦးစီးျပီး ဖဲြ့စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ကိုေရးဆဲြခဲ့တယ္။ အဲဒီအေျခခံဥပေဒမွာပါတဲ့ နိုင္ငံသားျဖစ္မႈနဲ့ ပတ္သက္တဲ့ ေကာက္နုတ္ခ်က္ တစ္ခုကို ေဖာ္ျပပါ့မယ္။ အဲဒါကေတာ့ ဥပေဒပုဒ္မ ၁၁(ခ) မွာ ျမန္မာနိုင္ငံ တိုင္းရင္းသား တစ္မို်းမို်းတြင္ ျဖစ္ေသာ သို့တည္းမဟုတ္ ျဖစ္ခဲ့ေသာ ဘိုးဘြားမ်ားအနက္ အနည္းဆံုး တစ္ဦးမွ ျပည္ေထာင္စုနိုင္ငံတြင္ ပါဝင္လတ0x081တံ့ေသာ အာဏာပိုင္နက္ အတြင္း ေမြးဖြားသူတိုင္းသည္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာနိုင္ငံသား ျဖစ္ရ မည္ဆိုတဲ့ အခ်က္တစ္ခ်က္ ပါတယ္ဗ်။ ဆိုလိုတာက ဘိုးဘြားေလးဦး အနက္တစ္ဦးဟာ တိုင္းရင္းသားျဖစ္ရံုမွ်နဲ့ ေျမးျဖစ္တဲ့သူဟာ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာနိုင္ငံအတြင္း ေမြးဖြားသူျဖစ္လွ်င္ နိုင္ငံသား ျဖစ္တယ္လို့ဆိုပါတယ္။ က်န္ဘိုးဘြားသံုးဦးက ဘာလူမို်းပဲျဖစ္ျဖစ္ ေပါ့ဗ်ာ။ ျမန္မာျပည္တြင္းေရာက္ေနျကတဲ့ နိုင္ငံျခားသားေတြ ျကာလြန္း၊ မ်ားလြန္းလို့ အဲဒီလို ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးခဲ့ရတယ္ ထင္တယ္။ ဖဲြ့စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ အတည္ျပုတဲ့ေန့ ၂၄-၉-၁၉၄၇ ျဖစ္ပါတယ္။
၁၉၄၈ ခုနွစ္ ျမန္မာနိုင္ငံသား ျဖစ္မႈ အက္ဥပေဒအရ နိုင္ငံသားျဖစ္မႈ
မိတ္ေဆြ - ျမန္မာျပည္ လြတ္လပ္ေရး ရျပီးေတာ့ဗ်ာ။ ဘာ ေျပာင္းလဲမႈ ရိွေသးသလဲ။
မိမိ - လြတ္လပ္ေရး ရျပီးေတာ့ ၄-၁-၁၉၄၈ ေန့မွာ အာဏာ တည္ေစခဲ့တဲ့ ၁၉၄၈ ခုနွစ္ ျမန္မာနိုင္ငံသားျဖစ္မႈ အက္ဥပေဒကို ေရးဆဲြ ခဲ့ျကတယ္။ အဲဒီမွာ ေမြးရာပါ နိုင္ငံသား ျဖစ္သူေတြကို အဲဒီဥပေဒအပိုဒ္ ၃ အပိုဒ္ခဲြ (၁) မွာ ဖဲြ့စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ အပိုဒ္ ၁၁ ပါ ျမန္မာနိုင္ငံ တိုင္းရင္းသား တစ္မို်းမို်း ဆိုတာကို အဓိပ0x081ပာယ္ဖြင့္ ထားတာက ျမန္မာ နိုင္ငံ တိုင္းရင္းသား တစ္မို်းမို်း ဆိုသည္မွာ ကခ်င္၊ ကရင္၊ ကယား၊ ခ်င္း၊ ျမန္မာ၊ မြန္၊ ရခိုင္ သို့တည္းမဟုတ္ ရွမ္းလူမို်းကိုလည္းေကာင္း၊ ၁၈၂၃ ခုနွစ္ (ျမန္မာသက0x081ကရာဇ္ ၁၁၈၅ ခုနွစ္) မတိုင္မီ ကာလမွစ၍ ျပည္ေထာင္စုတြင္ ပါဝင္ေသာ နယ္ေျမတစ္ခုခု၌ မိမိတို့၏ပင္ရင္း တိုင္းျပည္အျဖစ္ျဖင့္ အေျခစိုက္ ေနထိုင္ခဲ့ေသာ မို်းနြယ္စုမ်ားကိုလည္း ေကာင္း ဆိုလိုသည္လို့ ေဖာ္ျပထားတယ္။ ဒီတိုင္းရင္းသားနဲ့ မို်းနြယ္စု (၁၃၅) မို်းက ေမြးတဲ့သူေတြသာ ေမြးရာပါ နိုင္ငံသားမ်ား ျဖစ္ျကပါ တယ္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ ေသြးကေျပာတဲ့ နိုင္ငံသားေတြေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒီ အထဲမွာ မပါတဲ့သူေတြဟာ ေမြးရာပါ နိုင္ငံသား မဟုတ္ပါဘူး။ နယ္ေျမေတာင္းခြင့္ ဆိုတာကေတာ့ ပိုမျဖစ္နိုင္ တာေပါ့။
မိတ္ေဆြ - ဒါျဖင့္ ရိုဟင္ဂ်ာ ဆိုတာကေကာဗ်ာ၊ ရိုဟင္ဂ်ာ ဆိုတာဘာလဲ။
မိမိ - ကြ်န္ေတာ္ သိသေလာက္ ေျပာရရင္ ရိုဟင္ဂ်ာဆိုတာ တိုင္းရင္းသား မို်းနြယ္စု (၁၃၅) မို်းထဲမွာ မပါဘူးဗ်။ ဘဂင္0x081ါလီလို 'ရြာျကီးသား' လို့ အဓိပ0x081ပာယ္ ရတယ္လို့ ျကားဖူးတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာကို အတို ေကာက္ RSO လို့ေခၚတယ္။ ရိုဟင္ဂ်ာ အမို်းသား စည္းလံုး ညီညြတ္ ေရး (ျကံ့ခိုင္ေရး) အဖဲြ့ေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒီ လူမို်းေတြဟာ အေစာဆံုး တရားမဝင္ ဝင္ေရာက္ခဲ့ျပီး ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ေက်းရြာ ထူေထာင္ျပီး စုစည္း ေနထိုင္ရာက သူတို့ဟာ သူတို့ အမည္ေပးခဲ့ မွာေပါ့ဗ်ာ။ ရခိုင္ ျပည္နယ္ အတြင္း လက္နက္ကိုင္ ဆူပူ ေသာင္းက်န္းသူမ်ားျဖစ္လို့ အစိုးရကေတာ့ 'ကုလားဆိုး' အဖဲြ့လို့ ေခၚေဝၚ ခဲ့ဖူးတယ္။ ျပည္နယ္ေတာင္းဖို့ ဆိုတာ ဘယ္လိုမွ မျဖစ္နိုင္တဲ့ သဘာဝပါ။
မိတ္ေဆြ - ဒါေပမဲ့ တိုင္းရင္းသား မဟုတ္တဲ့ လူမို်းေတြ၊ ဥပမာ- တရုတ္လူမို်း၊ အိန0x081ဒိယလူမို်း၊ ဘဂင္0x081ါလီစသူေတြထဲမွာ နိုင္ငံသား စိစစ္ေရး လက္မွတ္ ရိွေနတာေတြ ေရာဗ်ာ။
မိမိ - အဲဒီလူေတြဟာ ေမြးရာပါေသြးအရ နိုင္ငံသားျဖစ္ျက သူေတြမဟုတ္ဘဲ ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးခဲ့ရတဲ့ ဥပေဒပါ ခြင့္ျပုခ်က္အရ နိုင္ငံ သားျဖစ္ခြင့္ ရျကသူ အခို့် ျဖစ္ပါတယ္။ ဆက္ျပီးရွင္းျပပါ့မယ္။ အဲဒီ ၁၉၄၈ ျမန္မာနိုင္ငံသား ျဖစ္မႈ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၄ ပုဒ္ခဲြ (၂) ျပည္ေထာင္စု တြင္ပါဝင္ေသာ နယ္ေျမ တစ္ခုခုတြင္ အနည္းဆံုး ဘိုးဘြား အားလံုး လက္ထက္မွစ၍ မိမိတို့၏ပင္ရင္း တိုင္းျပည္အျဖစ္ျဖင့္ မို်းဆက္ မျပတ္ ထာဝစဉ္ အေျခစိုက္ ေနထိုင္လာခဲ့သည့္ အျပင္ မိမိ၏ မိဘနွစ္ပါး နွင့္တကြ မိမိကိုယ္တိုင္ ထိုနယ္ေျမ တစ္ခုခုတြင္ ေမြးဖြားသူျဖစ္လွ်င္ ထိုသူအား ျမန္မာနိုင္ငံသား ျဖစ္သည္ဟု မွတ္ယူရမည္။ ပုဒ္မ ၅ မွာ ကေတာ့ အေျခခံဥပေဒ စတင္ အာဏာတည္ျပီးမွ ေမြးဖြားသည့္ေအာက္ ၌ ေဖာ္ျပေသာ သူမ်ားသည္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာနိုင္ငံသားမ်ား ျဖစ္ရ မည္။
(က) ျပည္ေထာင္စု နိုင္ငံသားျဖစ္သည့္ မိဘ တစ္ပါးပါးမွ ျပည္ေထာင္စု နိုင္ငံတြင္ ေမြးဖြားသူ သို့ေသာ္ ဖခင္သည္ နိုင္ငံျခားသား ျဖစ္လွ်င္ ထိုသူသည္ အရြယ္ေရာက္ျပီး ေနာက္တစ္နွစ္ အတြင္း နိုင္ငံျခားသား အျဖစ္ကို စြန့္လွြတ္ေျကာင္းနွင့္ ျပည္ေထာင္စု နိုင္ငံသားအျဖစ္ တည္ျမဲေစရန္ ေရြးခ်ယ္ေျကာင္း ေျကညာျခင္း မျပုလွ်င္ ထိုတစ္နွစ္ ကုန္ဆံုးေသာအခါ ျပည္ေထာင္စု နိုင္ငံသား အျဖစ္မွ ရပ္စဲရမည္လို့ ေဖာ္ျပထားတယ္။ ဒါအျကမ္းဖ်င္း ေဖာ္ျပတာေပါ့ေနာ္။ ဥပေဒပုဒ္မ အားလံုးေတာ့ မေဖာ္ျပေတာ့ပါဘူး။ ေနာက္ အဲဒီ ဥပေဒပုဒ္မ ၇(၁) မွာ နိုင္ငံျခားသား တစ္ဦးသည္ နိုင္ငံသား ျပုမႈ လက္မွတ္ကို ေအာက္ပါ အေျကာင္းမ်ားကို ေဖာ္ျပေလွ်ာက္ ထားနိုင္သည္။ ဝန္ျကီးက ေက်နပ္ လက္ခံလွ်င္ နိုင္ငံသားျပုမႈ လက္မွတ္ကို ေပးနိုင္သည္လို့ ဆိုထား တယ္။
ေဖာ္ျပရမည့္အခ်က္ေတြကေတာ့ -
(က) မိမိသည္ အသက္ ၁၈ နွစ္ျပည့္ျပီျဖစ္ေျကာင္း၊
(ခ) မေလွ်ာက္ထားမီက မိမိသည္ ငါးနွစ္ေအာက္ မနည္း အဆက္မျပတ္ ျပည္ေထာင္စု နိုင္ငံအတြင္းတြင္ ျပည္ေထာင္စုနိုင္ငံ၏ အာဏာေအာက္၌ ေနထိုင္ခဲ့ေျကာင္း၊
(ဂ) မိမိသည္ အက်င့္စာရိတ0x081တ ေကာင္းမြန္၍ ျမန္မာနိုင္ငံ တိုင္းရင္းသားဘာသာ စကား တစ္မို်းမို်းကို ေျပာတတ္ေျကာင္း၊
(ဃ) မိမိအား နိုင္ငံသားျပုမႈလက္မွတ္ ေပးအပ္လွ်င္ မိမိသည္ ျပည္ေထာင္စုတြင္ ေနထိုင္ရန္ သို့တည္းမဟုတ္ အစိုးရျပည္နယ္ အစိုးရ၌ အမႈထမ္းရန္၊ ဆက္လက္ အမႈထမ္းရန္ သို့မဟုတ္ ျပည္ေထာင္စုတြင္ တည္ေထာင္ထားေသာ ဘာသာ၊ သာသနာေရး၊ လႉဒါန္းေရး၊ ကုန္သြယ္ေရးဆိုင္ရာလုပ္ငန္းတစ္ခုခုတြင္ ပါဝင္ေဆာင္ ရြက္ရန္ စတဲ့ အခ်က္ေတြ ေဖာ္ျပ ေလွ်ာက္ထားလွ်င္လည္း နိုင္ငံသား ျပုမူ လက္ခံ ရရိွနိုင္တယ္တဲ့။
မိတ္ေဆြ - နိုင္ငံသား ျဖစ္ဖို့ ေတာ္ေတာ္ ေလွ်ာ့ေပးခဲ့တာပဲဗ်။ ဆက္ပါဦး။
မိမိ - ဒါနိုင္ငံသားျဖစ္မႈ ဥပေဒမွာသာ ရိွေသးတာ။ ေရြးခ်ယ္ ခြင့္ ဥပေဒက်ရင္ သည့္ထက္ေတာင္ ေလွ်ာ့ေပးထားေသးတယ္။ အခု နိုင္ငံသားျဖစ္မႈ ဥပေဒမွာတင္ ပုဒ္မ (၁၁) မွာ ျပည္ေထာင္စု နိုင္ငံသား နွင့္ အိမ္ေထာင္ျပုေသာ မိန္းမသည္ တစ္နွစ္ျကာျမင့္ေအာင္ ျပည္ေထာင္စုတြင္ အဆက္မျပတ္ ေနထိုင္ျပီးေနာက္ နိုင္ငံသားလက္ မွတ္ရ လိုေျကာင္း ဝန္ျကီးထံ ေလွ်ာက္ထားနိုင္တယ္လို့လည္း ေဖာ္ျပ ထားတယ္။ အရည္အခ်င္း သတ္မွတ္ခ်က္ေတာ့ ရိွတာေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒီ အခ်က္ေတြကလည္း ခက္ခက္ခဲခဲေတြ မဟုတ္ပါဘူး။
မိတ္ေဆြ - ကဲဗ်ာ ဆက္ပါဦး။
မိမိ - အဲဒီ ၄၈ ခုနွစ္ ျမန္မာနိုင္ငံသားျဖစ္မႈဥပေဒပုဒ္မ ၁၂ ပုဒ္မခဲြ (၃) မွာ ျပည္ေထာင္စုအတြင္းတြင္ ျပည္ေထာင္စု၏ အာဏာ ေအာက္၌ ထာဝစဉ္ေနထိုင္သည့္ ျပည္ေထာင္စု နိုင္ငံသား မဟုတ္ေသာ မိဘနွစ္ပါးမွ ျပည္ေထာင္စုအတြင္းတြင္ ေမြးဖြားသူသည္ အက်င့္ စာရိတ0x081တ ေကာင္းသူ ျဖစ္၍ အရည္အခ်င္း ခို့်ငဲ့သူ (အရြယ္မေရာက္ေသး ေသာသူ၊ လူရူး၊ ဝမ္းတြင္းရူး) မဟုတ္လွ်င္ ၁၉၅၅ ခုနွစ္ ဧျပီလ ၁ ရက္ေန့ မတိုင္မီျဖစ္ေစ၊ အရြယ္ေရာက္ျပီး တစ္နွစ္အတြင္း ျဖစ္ေစ နိုင္ငံသားလက္မွတ္ ရလိုေျကာင္း ေလွ်ာက္ထားနိုင္တယ္လို့ ေဖာ္ျပထား တယ္။ တစ္ခုေတာ့ရိွတာေပါ့ဗ်ာ။ ေလွ်ာက္လွြာတင္တာတို့၊ အစိုးရ ဌာနရံုးမ်ားနွင့္ ဆက္သြယ္ ေလွ်ာက္ထားတဲ့ကိစ0x081စေတြမွာ နယ္စပ္က လူေတြ ေက်းရြာမွာေနျပီး ျမို့နဲ့ေဝးတဲ့ေဒသက လူေတြကေတာ့ မလုပ္ ခ်င္ဘူး၊ မလုပ္တတ္ဘူး သူ့ေဒသမွာပဲ ဒီလိုပဲ ေနသြားတတ္ျကတယ္။ ဒါေျကာင့္လည္း နိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္၊ နိုင္ငံသားလက္မွတ္ရသြားတဲ့သူ မ်ားဟာ အမ်ားအားျဖင့္ ျမို့မွာေနတဲ့ လူမို်းျခားေတြပဲ ျဖစ္တာ ေတြ့ရ တယ္။ သူတို့က လူရည္လည္ျက တယ္ေလ။ ျမန္မာျပည္ထဲ ေရာက္တာ တခို့် ဘိုးဘြား လက္ထက္ကတည္းက ဆိုေတာ့ ျကာလွျပီ။ သူတို့ လူေတြကလည္း မ်ားျကျပီ။ စီးပြားျဖစ္ျပီး လူခ်မ္းသာေတြလည္း ရိွေနျပီ။
မိတ္ေဆြ - ကဲပါဗ်ာ။ ၁၉၄၈ ခုနွစ္ နိုင္ငံသားျဖစ္မႈ ဥပေဒမွာ ဒီေလာက္ သိရလွ်င္ ေက်နပ္ပါျပီ။ မကုန္ေသးဘူးလား။
မိမိ - ျပီးေတာ့ ပါမယ္ဗ်ာ။ အေရးျကီးတာေလး တစ္ခ်က္ကို ထည့္ေျပာခ်င္လို့ပါ။ ဒါေတာင္ခင္ဗ်ားကို အကုန္ေျပာတာမဟုတ္ပါ ဘူး။ သိထားသင့္တယ္ ထင္လို့ ေျပာတာဗ်။ အဲဒါကေတာ့ အဲဒီဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၃ မွာ ျပည္ေထာင္စုနိုင္ငံ၏ လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖဲြ့မ်ားတြင္ ကာလ အပိုင္းအျခား ဆက္လ်က္ ျဖစ္ေစ၊ မဆက္ဘဲ ျဖစ္ေစ စုစုေပါင္း သံုးနွစ္ထက္ မနည္း သစ0x081စာရိွစြာ အမႈထမ္းခဲ့ေသာ သူသည္ အမႈထမ္းေန စဉ္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အမႈထမ္း ရပ္စဲျပီးေနာက္ ေျခာက္လအတြင္း၌ ေသာ္လည္းေကာင္း နိုင္ငံသား ျပုေစလိုေျကာင္း ေလွ်ာက္ထားလွ်င္ ထို့ျပင္ ေအာက္ပါ ျခြင္းခ်က္မ်ားမွ တစ္ပါး ဤအက္ဥပေဒရိွ အျခား ျပဋ0x081ဌာန္းခ်က္အားလံုးကို အျပည့္အစံု လိုက္နာလွ်င္ ထိုသူအား နိုင္ငံသား ျပု လက္မွတ္ကို ေပးအပ္နိုင္သည္လို့ ဆိုထားတယ္ -
(၁) ျကံရြယ္ျခင္းကို ျကိုတင္ အေျကာင္းျကားရန္ မလို၊
(၂) ျပည္ေထာင္စု အတြင္းတြင္ ေနထိုင္ခဲ့ရန္ မလို၊
မိတ္ေဆြ - ခင္ဗ်ားေျပာေတာ့ အေရးျကီးတာေလးဆို ဘာကို ဆိုလိုခ်င္တာလဲဗ်။
မိမိ - ဒီလိုဗ်။ လြတ္လပ္ေရး မရမီက အဂင္0x081လိပ္စစ္တပ္နွင့္ ပါလာျပီး ဗမာ့တပ္မေတာ္မွာ လဲွြေျပာင္း တာဝန္ထမ္းေဆာင္တဲ့ အိန0x081ဒိယ၊ ပါကစ0x081စတန္နဲ့ ေဂၚရခါး လူမို်းေတြ ရိွတယ္။ တခို့်က အဲဒီေခတ္ အေခၚအေဝၚ ပုလိပ္တပ္ဖဲြ့လည္း ရိွတယ္။ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ အေနျကာ လာျပီး လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖဲြ့မွာလည္း အမႈထမ္း ခဲ့ေလေတာ့ သူတို့ရဲ့ သစ0x081စာရိွမႈကို ေထာက္ထားေသာအားျဖင့္ ဒီအခ်က္ကို ခြင့္ျပုခဲ့ဟန္ တူတယ္။ ခင္ဗ်ား သတိမထားမိဘူး ထင္တယ္။ ေရွြတိဂံု ေစတီေတာ္ျကီး ေတာင္ဘက္မွာရိွတဲ့ ေရွြတိဂံု ဘုရားလမ္းေပၚမွာ အမွတ္ (၁) ဆက္သြယ္ေရး တပ္ေနရာမွာ ဟိုတုန္းက ေဂၚရာတပ္ေတြ ရိွတယ္။ အဲဒီ ေနရာကို ေဂၚရာကုန္းလို့ေခၚျကတယ္ဗ်။ ေဂၚရာေခၚတဲ့ ေဂၚရခါး လူမို်းမ်ားဟာ ကြ်န္ေတာ္တို့ တိုင္းရင္းသား မဟုတ္ဘူးေလဗ်ာ။ နီေပါ နိုင္ငံသားေတြပဲ။ သူတို့ေတြလည္း နိုင္ငံသားျပု လက္မွတ္ရခဲ့တယ္။ အဲဒီလိုလူေတြနွင့္ သူတို့ အဆက္အနွြယ္ေတြဟာ အခုခိ်န္မွာ နိုင္ငံသား စိစစ္ေရး လက္မွတ္ ရရိွေနျကျပီေလ။ ဒါဥပေဒပါ ခြင့္ျပုခ်က္အရ နိုင္ငံသားျဖစ္သြားတဲ့ လူေတြပါပဲ။
မိတ္ေဆြ - ကဲဗ်ာ နိုင္ငံသားအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ေရး အေျကာင္း ေျပာပါဦး။
မိမိ - ၁၉၄၈ ခုနွစ္ ေမလ ၃ ရက္ေန့မွာ အာဏာတည္တဲ့ ၁၉၄၈ ခုနွစ္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာနိုင္ငံသား အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ေရး အက္ဥပေဒထဲက ေကာက္နုတ္ခ်က္ တခို့်ကို ေျပာျပမယ္။
အဲဒီအက္ဥပေဒပုဒ္မ (၃) မွာ မည္သူမဆို ေအာက္ပါအရည္ အခ်င္းမ်ားနွင့္ျပည့္စံုလွ်င္ မိမိေနထိုင္သည့္ ခရိုင္ဆိုင္ရာ အရာရိွထံတြင္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာနိုင္ငံသား လက္မွတ္ ရလိုေျကာင္း ေလွ်ာက္ထားနိုင္ သည္ -
(က) ေမြးဖြားစဉ္က ျဗိတိသွ် ဘုရင္မင္းျမတ္၏ အာဏာပိုင္ နက္တြင္ ပါဝင္ေသာ နယ္ေျမ တစ္ခုခု၌ ေမြးဖြားခဲ့သူျဖစ္ျခင္း၊
(ခ) ၁၉၄၂ ခုနွစ္ ဇန္နဝါရီလ ၁ ရက္ေန့မွ သို့တည္းမဟုတ္ ၁၉၄၈ ခုနွစ္ ဇန္နဝါရီလ ၄ ရက္ေန့မွအထက္ အျခားမဲ့ေသာ ဆယ္နွစ္ အတြင္း ရွစ္နွစ္ေအာက္ မယုတ္ေသာ ကာလအဖို့ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာ နိုင္ငံ၏ အာဏာပိုင္နက္အတြင္း၌ ေနထိုင္ခဲ့ဖူးသူျဖစ္ျခင္း၊
(ဂ) အက်င့္စာရိတ0x081တ ေကာင္းသူ ျဖစ္ျခင္း၊
(ဃ) ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာနိုင္ငံ၏ လံုျခံုမႈကိုလည္းေကာင္း၊ ျငိမ္ဝပ္ပိျပားေရးကို ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အကို်းစီးပြားကိုေသာ္ လည္းေကာင္း ပ်က္ျပား နစ္နာေအာင္ မျပုလုပ္ ခဲ့ဖူးသူ ျဖစ္ျခင္း၊
ထို့ျပင္ -
(င) ၁၉၄၈ ခုနွစ္ ျမန္မာနိုင္ငံသားျဖစ္မႈ အက္ဥပေဒ ပုဒ္မ ၂ တြင္ အဓိပ0x081ပာယ္ ေဖာ္ျပထားသည့္ အရည္အခ်င္း ခို့်ငဲ့သူ မဟုတ္ျခင္း (အရည္အခ်င္း ခို့်ငဲ့သူ ဆိုသည္မွာ အရြယ္မေရာက္ေသးသူ သို့တည္း မဟုတ္ သူရူး၊ သို့တည္းမဟုတ္ ဝမ္းတြင္းရူးကို ဆိုလိုသည္။) လို့ ေဖာ္ျပထားတယ္ဗ်။
မိတ္ေဆြ - ဟာဗ်ာ မဟုတ္တာ။ အဲဒီတုန္းက အဂင္0x081လိပ္က ေနမဝင္ အင္ပါယာျကီး ထူေထာင္ထားတာ။ ျဗိတိသွ် ဘုရင္မင္းျမတ္၏ အာဏာ ပိုင္နက္အတြင္း ေမြးဖြားခဲ့သူျဖစ္ျခင္း ဆိုေတာ့ တစ္ကမ0x081ဘာလံုး သူပိုင္တာေတြက အမ်ားျကီးပဲဟာ ဘယ္ေနရာမွာ ေမြးဖြားေပးရမွာ လားဗ်။
မိမိ - အဲဒီလို မဟုတ္ဘူးဗ်။ ဒါနဲ့ပတ္သက္ျပီး ၁၉၄၈ ခုနွစ္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာနိုင္ငံသားျဖစ္မႈ အက္ဥပေဒပုဒ္မ ၃ (၂) မွာ ျဗိတိသွ် ဘုရင္မင္းျမတ္၏ အာဏာ ပံ့်နံွ့ရာ နယ္ေျမဆိုသည္မွာ ၁၉၄၇ ခုနွစ္ ျမန္မာနိုင္ငံေတာ္ လြတ္လပ္ေရး အက္ဥပေဒပုဒ္မ ၂ (၂) တြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ နယ္ေျမမ်ားကို ဆိုလိုသည္လို့ ရွင္းျပထားပါတယ္။ ဆိုလို တာကေတာ့ ျမန္မာနိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရး ရတဲ့အခါ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာနိုင္ငံေတာ္၏ အခု်ပ္အျခာ အာဏာပိုင္နက္ အတြင္း ဘယ္မွာ ေမြးေမြးေပါ့ဗ်ာ။
မိတ္ေဆြ - အဲဒီတုန္းကေတာင္ ျမန္မာနိုင္ငံရဲ့ လံုျခံုမႈ ျငိမ္ဝပ္ ပိျပားေရးနဲ့ နွစ္နိုင္ငံရဲ့ အကို်းစီးပြား ပ်က္ျပား နစ္နာေအာင္ လုပ္ခဲ့ သူေတြကို ခြင့္မျပုဘူးဆိုတာ အခု ေမာင္ေတာတို့၊ ရခိုင္ျပည္နယ္တို့မွာ လူစုလူေဝးနွင့္ ဆူပူ အျကမ္းဖက္ လုယက္၊ မီးရိွု့ေနတဲ့ လူေတြကို ထိထိ ေရာက္ေရာက္ အေရးယူ သင့္တယ္ဗ်။
မိမိ - မပူပါနဲ့ေလ။ ဒါက တာဝန္ရိွသူေတြရဲ့ အလုပ္ေပါ့ဗ်ာ။ ျကည့္လုပ္ ပါလိမ့္မယ္။
မိတ္ေဆြ - ေနပါဦးဗ်။ အဲဒီ လူမို်းျခားေတြကို နိုင္ငံသားျပစ္မႈ ဥပေဒေတြ၊ ေရြးခ်ယ္ခြင့္ ဥပေဒေတြနဲ့ ျမန္မာနိုင္ငံသား ျဖစ္သည္ဟု မွတ္ယူရမည္လို့ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာနိုင္ငံသား လက္မွတ္ ထုတ္ေပးတာ တို့ လုပ္ေနစဉ္က ခင္ဗ်ားတို့က ကြ်န္ေတာ္တို့ နိုင္ငံသားစစ္စစ္ေတြ ကိုေတာ့ ဘာေတြ ထုတ္ေပးထားသလဲ။
မိမိ - ဘာမွ မထုတ္ေပးထားဘူးဗ်။ ေမြးရာပါ တိုင္းရင္းသား လူမို်းမ်ားကေတာ့ ကိုယ့္ျပည္မွာေမြး ကိုယ့္ျပည္မွာ ေနျကေတာ့ ေအးေဆးပဲေလ။ ဒါေပမဲ့ တာဝန္ရိွသူ ေတြကေတာ့ အခိ်န္ယူ စဉ္းစား တာေပါ့ေလ။ အဲဒီအခိ်န္အထိ ေစာေစာကေျပာတဲ့ ၁၉၄၈ ခုနွစ္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာနိုင္ငံသား အျဖစ္ (ေရြးခ်ယ္ေရး) အက္ဥပေဒနွင့္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာနိုင္ငံသားျဖစ္မႈ အက္ဥပေဒတို့အရ အဲဒီလူမို်းျခား ေတြကို တစ္ျပည္တစ္ရြာက လူေတြဆိုေပမယ့္ အေနျကာလာေတာ့ ဥပေဒပါ ခြင့္ျပုခ်က္အရ ေအာက္ပါ အသိအမွတ္ျပု လက္မွတ္ေတြ ထုတ္ေပးခဲ့ရတယ္။
နိုင္ငံသား လက္မွတ္ သံုးမို်း
Union of Citizenship Certificate (UCC)
(၁) နိုင္ငံသားလက္မွတ္ (က) ၄၈ ခုနွစ္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာ နိုင္ငံသားျဖစ္မႈအက္ဥပေဒပုဒ္မ (၁၁) ပုဒ္မခဲြ (၁) အရ ထုတ္ေပး သည္။
(ခ) ၄၈ ခုနွစ္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာနိုင္ငံသားျဖစ္မႈအက္ဥပေဒ ပုဒ္မ (၆) အရ ထုတ္ေပးသည္။
(ဂ) ၄၈ ခုနွစ္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာနိုင္ငံသားျဖစ္မႈ အက္ဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၂ ပုဒ္မခဲြ (၂) (၃) ပုဒ္မ ၁၂ (က) အရ ထုတ္ေပးသည္။
(ဃ) ၄၈ ခုနွစ္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာနိုင္ငံသားျဖစ္မႈအက္ဥပေဒ ပုဒ္မ ၆ ပုဒ္မခဲြ (၂) အရ ထုတ္ေပးသည္။
(၂) နိုင္ငံသားျပုမႈလက္မွတ္ (က) ၁၉၄၈ ခုနွစ္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာနိုင္ငံသားျဖစ္မႈအက္ဥပေဒပုဒ္မ ရ အရ ထုတ္ေပးသည္။
(ခ) ၁၉၄၈ ခုနွစ္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာနိုင္ငံသားျဖစ္မႈ အက္ဥပေဒပုဒ္မ (၈) ပုဒ္မ (၁၃) အရ ထုတ္ေပးသည္။
(၃) ျပည္ေထာင္စုျမန္မာနိုင္ငံသားလက္မွတ္ (က) ၁၉၄၈ ခုနွစ္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာနိုင္ငံသားအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ေရးအက္ဥပေဒ ပုဒ္မ ၃ (က) အရ ထုတ္ေပးသည္။
(ခ) ၁၉၄၈ ခုနွစ္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာနိုင္ငံသားအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ ေရးအက္ဥပေဒပုဒ္မ ၃ (ခ) အရ ထုတ္ေပးသည္။
အဲသည္လိုလူမို်းျခားေတြကို အသိအမွတ္ျပုစာရြက္ေတြ ဓာတ္ပံုနဲ့တကြ ေဖာ္ျပ ကိုယ္ေရး အခ်က္အလက္ေတြနဲ့ ေပးအပ္ခဲ့ျပီး ကိုယ့္မူရင္း ေမြးရာပါ နိုင္ငံသားေတြ အတြက္ မွတ္တမ္းထားျပီး မွတ္ပံုတင္ဖို့ တာဝန္ရိွသူေတြက ေဆာင္ရြက္ျကတယ္။ လုပ္ဖို့ လိုအပ္ ေျကာင္း သိေပမယ့္ အားလံုး သိျကတဲ့အတိုင္း လြတ္လပ္ေရးရဲ့ ဖြားဖက္ေတာ္လို့ ဆိုရမည့္ျပည္တြင္း ေသာင္းက်န္းမႈ ကိစ0x081စျကီးကို ေျဖရွင္း ေနျကရတာလည္း ရိွေနတာကိုး။ ဒီလိုနဲ့ ကိုယ့္တိုင္းရင္းသား ေမြးရာပါ နိုင္ငံသားေတြ အတြက္ မွတ္တမ္းတို့၊ မွတ္ပံုတင္တို့ လုပ္ျက တယ္။
အမို်းသား မွတ္ပံုတင္ ကတ္ျပား (National Registration Card) NRC ထုတ္ေပးျခင္း
၁၉၄၉ ခုနွစ္မွာ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာနိုင္ငံေတာ္အတြင္း ေနထိုင္ တဲ့သူမ်ားကို မွတ္ပံုတင္ စာရင္းျပုစုဖို့ မွတ္ပံုတင္ေရး အက္ဥပေဒကို ေရးဆဲြခဲ့ျကပါတယ္။ ဒီအက္ဥပေဒကို လက္ေတြ့ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ဖို့အတြက္ နည္းဥပေဒ ေရးဆဲြဖို့ လိုလာျပန္တယ္။ အထူးသျဖင့္ ေရးဆဲြမည့္ ဥပေဒ (နည္းဥပေဒ) မွာ ေအာက္ပါ ကိစ0x081စေတြလည္း ပါတယ္ဗ်ာ -
(က) စာရင္းမ်ား ျပုလုပ္ျခင္း၊ စုေဆာင္းျခင္း သို့တည္းမဟုတ္ ေပးအပ္ျခင္း၊
(ခ) စာရင္းပံုစံ၊
(ဂ) သက္ေသခံကတ္ျပားပံုစံ၊
(ဃ) သက္ေသခံ ကတ္ျပားမ်ားကို စစ္ေဆးရန္ တင္ျပျခင္း၊
(င) ေပ်ာက္ဆံုးသြားေသာ သို့တည္းမဟုတ္ ပ်က္စီးသြားေသာ သက္ေသခံ ကတ္ျပားမ်ား အစား သက္ေသခံ ကတ္ျပား အသစ္မ်ားကို အခေျကးေငြယူ၍ ထုတ္ေပးျခင္း၊
(စ) သက္ေသခံ ကတ္ျပားမ်ား ျပန္အပ္ျခင္း၊
(ဆ) မွတ္ပံုတင္ စာရင္းမွ ထုတ္ပယ္သင့္သူမ်ားကို ထုတ္ပယ္ ျခင္း စတဲ့အခ်က္ေတြပါတဲ့အျပင္ အဲဒီ သက္ေသခံကတ္ ရယူေရး၊ ျဖည့္စြက္ရမည့္ အခ်က္ေတြကို မမွန္မကန္ လိမ္လည္ ျဖည့္စြက္ ေရးသား ျခင္း၊ ေဖာ္ျပျခင္း သက္ေသခံ ကတ္ျပားနွင့္ အထင္မွား ေစေလာက္ ေအာင္ ဆင္တူယိုးမွား ျပုလုပ္ထားေသာ စာရြက္စာတမ္း တစ္ခုခုကို လက္ရိွထားလွ်င္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အေရးယူရမည့္ ျပစ္ဒဏ္နွင့္ ပတ္သက္တာေတြပါ ထည့္သြင္းစဉ္းစားရပါတယ္။ အခုေခတ္မွာ ဆိုရင္ မိတ0x081တူေတာင္းတဲ့ ကိစ0x081စမို်းမွာ နိုင္ငံသားစိစစ္ေရးကတ္ကို မိတ0x081တူကူး အဲဒီအေပၚ ဖ်က္ေဆး သို့မဟုတ္ တစ္ခုခုနွင့္ဖ်က္ျပီး ျပင္ေရးျပီးမွ မိတ0x081တူထပ္ကူးျပီး ေပးတတ္ျကတယ္။ စိစစ္တဲ့လူေတြ အထူးသတိထား ဖို့လိုပါတယ္။
မွတ္ပံုတင္မွာ ေရးသြင္းရမည့္အခ်က္ေတြကေတာ့ -
(၁) အမည္
(၂) ေယာက်ာ္း သို့တည္းမဟုတ္ မိန္းမ
(၃) အသက္နွင့္ ေမြးဖြားသည့္ေန့ရက္
(၄) ေမြးဖြားရာတိုင္းျပည္
(၅) နိုင္ငံသား
(၆) အလုပ္အကိုင္၊ အေရာင္းအဝယ္
(၇) ေနရပ္
(၈) အိမ္ေထာင္ရိွလွ်င္ လင္ သို့တည္းမဟုတ္ မယားအမည္
(၉) ေရတပ္၊ အရန္ေလတပ္၊ ကုန္းတပ္၊ အရန္ကုန္းတပ္ သို့တည္းမဟုတ္ ေလတပ္၊ အရန္ေလတပ္တြင္ တပ္သားတစ္ဦးျဖစ္ ေျကာင္း သို့တည္းမဟုတ္ နယ္ေစာင့္တပ္စစ္တပ္ သို့တည္းမဟုတ္ အကူတပ္မ်ားမွ တပ္သားတစ္ဦးျဖစ္ေျကာင္း သို့တည္းမဟုတ္ ျမို့ျပ ကာကြယ္ေရးအဖဲြ့မ်ား သို့တည္းမဟုတ္ အရန္အဖဲြ့မ်ားတြင္ အဖဲြ့ဝင္ တစ္ဦးျဖစ္ေျကာင္း ေဖာ္ျပရပါတယ္။
အဲဒီအခ်က္ေတြကို ေဆြးေနြးျကျပီးေနာက္ ၁၉၅၁ ခုနွစ္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာနိုင္ငံအတြင္း ေနထိုင္သူမ်ား မွတ္ပံုတင္ေရးနည္း ဥပေဒကို ေရးဆဲြျကပါတယ္။ ေရးဆဲြတဲ့ မူျကမ္းကို ျမို့ျပ အက္ဥပေဒ နွင့္ ပတ္သက္ျပီး ၃၁-၁-၅၂ ေန့မွာ ျပင္ဆင္ခ်က္ထည့္ပါတယ္။ တစ္ခါ သက္ေသခံ ကတ္ျပားမွာ မွတ္ပံုတင္ ကတ္ျပားနဲ့ မွတ္ပံုတင္ပံုစံ ေတြမွာ ဓာတ္ပံုေတြ ကပ္ဖို့ပါရိွဖို့နဲ့ ဓာတ္ပံုရိုက္ကူးခြင့္နဲ့ ပတ္သက္ျပီး ၂၂-၉-၅၃ မွာ ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္မႈ ျပုရျပန္ပါတယ္။ သက္ေသခံ ကတ္ျပားနဲ့ပတ္သက္ျပီး လိုက္နာရမယ့္အခ်က္ေတြ၊ လိုအပ္ခ်က္ေတြ ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္ရျပန္တယ္။
မိတ္ေဆြ - ဒါျဖင့္ မွတ္ပံုတင္ကတ္ျပားကို ဘယ္ေတာ့မွ ထုတ္ေပးတာလဲဗ်။
မိမိ - ကြ်န္ေတာ္သိသေလာက္ေတာ့ ၁၉၅၈ ခုနွစ္ေလာက္မွ စတင္ ထုတ္ေပးတယ္ဗ်။ အဲဒီမွတ္ပံုတင္ကတ္ (သက္ေသခံကတ္ျပား) ကို ၁၉၈၉ အထိ ေနာက္ဆံုးထုတ္ေပးခဲ့တယ္လို့ သိရတယ္ဗ်။ ကြ်န္ေတာ္တို့ကို ထုတ္ေပးတဲ့ မွတ္ပံုတင္ ကတ္ျပားေခၚတဲ့ သက္ေသခံ လက္မွတ္မွာ ပါဝင္တဲ့ အခ်က္ေတြကေတာ့
၁။ အမည္
၂။ အဘအမည္
၃။ က်ား/မ
၄။ ေမြးဖြားသည့္ေန့ရက္
၅။ ေမြးဖြားရာေဒသနွင့္ နိုင္ငံသား
၆။ အလုပ္အကိုင္
၇။ အိမ္ေထာင္ေရးအေျခအေန
၈။ သက္ေသခံအမွတ္အသားမ်ား ... တို့ပဲျဖစ္ပါတယ္။
အေပၚဆံုးမွာေတာ့ ရဲဌာနအပိုင္၊ ျမို့ရြာ၊ လမ္းအိမ္အမွတ္ပါ ပါတယ္။
မိတ္ေဆြ - ၁၉၈၂ ခုနွစ္မွာ နိုင္ငံသားစိစစ္ေရးကတ္ေတြထုတ္ ေပးတယ္ဆိုဗ်။ ဘာလို့ ၁၉၈၉ အထိ မွတ္ပံုတင္ေတြထုတ္ေပးေနရ တာလဲ။
အမို်းသား မွတ္ပံုတင္ ကတ္ျပားနွင့္ နိုင္ငံေရး စိစစ္ေရး ကတ္ျပား ျခားနားခ်က္
မိမိ - အဲဒါ ရွင္းျပရမွာေပါ့ဗ်ာ။ ကြ်န္ေတာ္တို့ နိုင္ငံတြင္းမွ ေနထိုင္တဲ့ အရြယ္ေရာက္သူတိုင္းမွာ သက္ေသခံကတ္ျပား တစ္ခုမဟုတ္ တစ္ခု ကိုင္ရတယ္ဗ်ာ။ နိုင္ငံျခားသားဆိုရင္ နိုင္ငံျခားသားမွတ္ပံုတင္ ကတ္၊ နိုင္ငံသားဆိုရင္ နိုင္ငံသားစိစစ္ေရးကတ္ သို့မဟုတ္ ဧည့္နိုင္ငံ သားကတ္ သို့မဟုတ္ နိုင္ငံသားျပုခြင့္ကတ္ သို့မဟုတ္ အမို်းသားမွတ္ ပံုတင္ကတ္ သို့မဟုတ္ ျပည္တြင္းခရီးသြားနိုင္ဖို့ ယာယီသက္ေသခံ ကတ္ျပား ( White Card ) တစ္မို်းမို်းကိုင္ရတယ္ဗ်ာ။ မွတ္ပံုတင္လက္ မွတ္ကို ၁၉၈၉ ခုနွစ္အထိ ထုတ္ေပးတယ္ဆိုေပမယ့္ ေလွ်ာက္ထားသူ ေတြဟာ ၁၅-၁၀-၈၂ မတိုင္မီ ေလွ်ာက္ထားခဲ့တဲ့ လူေတြျဖစ္ရမယ္ လို့ သတ္မွတ္ ထုတ္ေပးခဲ့တာပါ။ ဘာလို့လဲဆိုေတာ့ ၁၉၈၂ ခုနွစ္ ျမန္မာနိုင္ငံသား ဥပေဒ စတင္ အာဏာ တည္တဲ့ေန့ရက္ဟာ ၁၅-၁၀-၈၂ ေန့ျဖစ္လို့ပါပဲ။ ၁၅-၁၀-၈၂ မတိုင္မီ ေလွ်ာက္ထားခဲ့တယ္ ဆိုေပမယ့္ အေျကာင္းအမို်းမို်းေျကာင့္ ေနွာင့္ေနွး ျကန့္ျကာခဲ့မႈ ေတြေျကာင့္ တစ္ ေျကာင္း၊ နိုင္ငံသား စိစစ္ေရး ကတ္ထုတ္ ေပးနိုင္ဖို့ စိစစ္ျခင္း၊ ထုတ္ ေပးရန္ သံသယရိွျခင္းတို့ေျကာင့္ မွတ္ပံုတင္ကတ္ကို ျပန္ထုတ္ေပးရ ျခင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။
မိတ္ေဆြ - မွတ္ပံုတင္ ကတ္ျပားနွင့္ နိုင္ငံသား စိစစ္ေရးကတ္ ဘာျခားနားလို့လဲဗ်။
မိမိ - ျခားနားတာေပါ့ဗ်ာ။ ကြ်န္ေတာ္တို့ေျပာေနတဲ့ မွတ္ပံုတင္ ကတ္ျပားဟာ တကယ္ေတာ့ မည္သူမည္ဝါျဖစ္ေျကာင္း၊ ဘယ္မွာ ေနတဲ့လူျဖစ္ေျကာင္း သက္ေသခံတဲ့ ကတ္ျပားသာျဖစ္တယ္ဗ်။ ဒါေျကာင့္ ကြ်န္ေတာ္တို့ကို ထုတ္ေပးတဲ့ သံုးေခါက္ခို်း မွတ္ပံုတင္ကတ္ ျပား ေယာက်ာ္းေလးဆိုရင္ အစိမ္း၊ မိန္းကေလးဆိုရင္ ပန္းေရာင္ျဖစ္ ျပီး ကတ္ျပားရဲ့မ်က္နွာစာ မ်က္နွာဖံုးမွာ နိုင္ငံေတာ္ တံဆိပ္ေအာက္မွာ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာနိုင္ငံေတာ္ စာတမ္း အဲဒီေအာက္ကပ္လ်က္အလယ္ မွာ 'သက္ေသခံကတ္ျပား'လို့ေဖာ္ျပထားတယ္။ အဲဒီေအာက္ စတုဂံ ပံုအကြက္ရိွျပီး အဲဒီအကြက္ထဲမွာ သက္ေသခံ ကတ္နံပါတ္ကို ေဖာ္ျပ ရိုက္နိွပ္ေပးတယ္။ အဲဒီေအာက္မွာ-
မွတ္ခ်က္ ။ မည္သည့္ နိုင္ငံသားဟု ေဖာ္ျပျခင္းမွာ လက္မွတ္ ကိုင္ေဆာင္သူသည္ အကယ္စင္စစ္ ထိုနိုင္ငံသားျဖစ္ေျကာင္း သက္ေသခံ အလ်ဉ္းမျဖစ္ေစရလို့ ေဖာ္ျပပါရိွပါတယ္။
သက္ေသခံ ကတ္ျပား အမွတ္စဉ္(၅)မွာ ေမြးဖြားရာ ေဒသနွင့္ နိုင္ငံသားဆိုတဲ့ စာသားအတြက္ ရွင္းျပထားတာပါ။
ဒါေျကာင့္ မွတ္ပံုတင္ကတ္ျပားေခၚတဲ့ သက္ေသခံကတ္ျပား ကိုင္ေဆာင္ထားရံုနဲ့ နိုင္ငံသားျဖစ္တယ္လို့ ေျပာမရပါဘူး။ ၁၉၈၂ ခုနွစ္ ျမန္မာနိုင္ငံသား ဥပေဒအရ ထုတ္ေပးတဲ့ နိုင္ငံသား စိစစ္ေရးကတ္ ' Citizenship scrutiny Card' ရရိွမွသာ နိုင္ငံသားျဖစ္ေျကာင္း သက္ ေသခံ လက္မွတ္ရတယ္လို့ ေျပာနိုင္ပါတယ္။ ဒါေျကာင့္ နိုင္ငံသား စိစစ္ေရး ေလွ်ာက္ထားတဲ့အခါမွာ မိဘဘိုးဘြား မိသားစု ဇယားကစျပီး လက္ေဗြအစံု ဓာတ္ပံုေတြပါ အျပည့္အစံုကပ္ျပီး ေလွ်ာက္ထားရတာ ေပါ့ဗ်ာ။
မိတ္ေဆြ - ခင္ဗ်ားေျပာတဲ့ လက္ရိွ ၁၉၈၂ ခုနွစ္ လဝက ဥပေဒေပၚလာျပီးေတာ့ အရင္ ၁၉၄၈ ခုနွစ္ ဥပေဒေတြအရ နိုင္ငံသား လက္မွတ္ ထုတ္ေပးတဲ့ ကိစ0x081စေတြက ျပီးသြားေရာလား။
မိမိ - အဲဒါေတြျပတ္ခ်င္လို့ လြတ္လပ္ေရး ရတာလည္း ျကာျပီ ျဖစ္လို့ ၁၉၈၂ ဥပေဒကို ထုတ္ျပန္တာပဲ ၁၉၈၂ ဥပေဒ ေနာက္ဆံုးအပိုဒ္ ဥပေဒပုဒ္မ ၇၆ မွာ ဒီလို ေဖာ္ျပထားတယ္ဗ်။
ပုဒ္မ ၇၆ - ေအာက္ပါ ဥပေဒတို့ကို ဤဥပေဒျဖင့္ ရုပ္သိမ္းလိုက္ သည္။
(က) ၁၉၄၈ ခုနွစ္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာနိုင္ငံသားအျဖစ္ (ေရြး ခ်ယ္ေရး)အက္ဥပေဒ
(ခ) ၁၉၄၈ ခုနွစ္ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာနိုင္ငံသား ျပစ္မႈအက္ ဥပေဒ
သို့ေပမဲ့ မျပတ္တဲ့ ကိစ0x081စက က်န္ေနတယ္။ အဲဒီမျပတ္တဲ့ကိစ0x081စ ေျကာင့္ နိုင္ငံသားစိစစ္ေရးကတ္ျပားအျပင္ ဧည့္နိုင္ငံသား လက္မွတ္ နွင့္ နိုင္ငံသားျပုခြင့္ ရသူမ်ားအျဖစ္ လက္မွတ္မ်ား ဆက္ထုတ္ေပးဖို့ ျဖစ္လာတယ္။ အဲဒါ ၁၉၄၈ ခုနွစ္ ဥပေဒမ်ားရဲ့ အကို်းဆက္ေပါ့။ တစ္ခုေတာ့ရိွတယ္ဗ်။ ဒီဥပေဒ ေပၚလာတဲ့အတြက္ နိုင္ငံျခား သားတစ္ဦးဟာ ဒီနိုင္ငံမွာ ဘယ္ေလာက္ျကာျကာေနေန သူ့တစ္သက္ ေတာ့ အလိုအေလ်ာက္ ျမန္မာနိုင္ငံသားမျဖစ္ေတာ့ဘူးဗ်။ ၁၉၈၂ ခုနွစ္ ျမန္မာနိုင္ငံသား ဥပေဒ ပုဒ္မေတြထဲက သိသင့္တာေလး ေတြကို ကြ်န္ေတာ္ေျပာျပမယ္။
ပုဒ္မ ၁၃။ နိုင္ငံသား တစ္ဦးသည္ အျခားနိုင္ငံ၏ နိုင္ငံသား အျဖစ္ကိုပါ ခံယူခြင့္မရိွေစရ။
၁၅ (က)။ နိုင္ငံသား တစ္ဦးသည္ နိုင္ငံျခားသားနွင့္ အိမ္ေထာင္ ျပုကာမွ်ျဖင့္ နိုင္ငံသားအျဖစ္မွ အလိုအေလ်ာက္ မဆံုးရံႈးေစရ။
ပုဒ္မ ၁၅(ခ)။ နိုင္ငံျခားသား တစ္ဦးသည္ နိုင္ငံသားနွင့္ အိမ္ ေထာင္ျပုကာမွ်ျဖင့္ နိုင္ငံသား အျဖစ္ အလိုအေလ်ာက္ မရိွေစရ။
ပုဒ္မ ၁၆။ နိုင္ငံသားတစ္ဦး သည္ နိုင္ငံေတာ္မွ အျပီးအပိုင္ ထြက္ခြာလွ်င္ ျဖစ္ေစ၊ အျခားနိုင္ငံ၏ နိုင္ငံသား အျဖစ္ကို ခံယူလွ်င္ သို့မဟုတ္ မွတ္ပံုတင္လွ်င္ျဖစ္ေစ၊ အျခားနိုင္ငံ၏ နိုင္ငံကူးလက္မွတ္ သို့မဟုတ္ အလားတူ လက္မွတ္ကို ထုတ္ယူလွ်င္ ျဖစ္ေစ နိုင္ငံသား အျဖစ္မွ ရပ္စဲသည္လို့ ေဖာ္ျပထားတယ္။
ဧည့္နိုင္ငံသား
အဲဒီေတာ့ နယ္စပ္ေဒသမွာ ေနထိုင္တဲ့ တိုင္းရင္းသား မဟုတ္တဲ့ လူမို်းေတြကို နိုင္ငံသားအျဖစ္ နိုင္ငံသား စိစစ္ေရး ကတ္ျပား ထုတ္ေပး ဖို့မွာ သံသယျဖစ္စရာ စဉ္းစား စရာေတြက အမ်ားျကီးပါ။ ေစာေစာက ေဆြးေနြးခဲ့သလို ၁၈၂၃ ခုနွစ္ မတိုင္မီကတည္းက ျမန္မာနိုင္ငံမွာ အစဉ္တစိုက္ မို်းဆက္ မျပတ္ ေနထိုင္ခဲ့တဲ့ ကခ်င္၊ ကယား၊ ကရင္၊ ခ်င္း၊ ဗမာ၊ မြန္၊ ရခိုင္၊ ရွမ္း စတဲ့တိုင္းရင္းသားေတြနဲ့ သူတို့ရဲ့ မို်းနြယ္စုထဲမွာပါတဲ့ တိုင္းရင္းသား ၁၃၅ မို်းထဲမွာပါတဲ့သူေတြက ေတာ့ ေသြးအရ ေမြးရာပါနိုင္ငံသားေတြေပါ့။ ၁၉၄၈ ခုနွစ္ ျပည္ေထာင္ စုျမန္မာနိုင္ငံသားအျဖစ္ (ေရြးခ်ယ္ေရး)ဥပေဒနွင့္ ျမန္မာနိုင္ငံသား ျဖစ္မႈဥပေဒအရ နိုင္ငံသားျဖစ္လာျကတဲ့ နိုင္ငံျခားသားမ်ားနဲ့ ေသြး ေနွာ နိုင္ငံျခားသားေတြကေတာ့ ဥပေဒပါခြင့္ျပုခ်က္အရ နိုင္ငံသား ေတြေပါ့။ ၁၉၄၈ ခုနွစ္ ျမန္မာနိုင္ငံသား ျဖစ္မႈအက္ဥပေဒအရ နိုင္ငံ သားျဖစ္ရန္ ေလွ်ာက္ထားသူမ်ား (ေလွ်ာက္ထားျပီးသူမ်ားျဖစ္ေသာ္ လည္း ခြင့္ျပုခ်က္မရေသးသူမ်ား)သည္ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားနွင့္ အရည္အခ်င္းမ်ားကို ကိုက္ညီပါက ဧည့္နိုင္ငံသားအျဖစ္ ဗဟိုအဖဲြ့က သတ္မွတ္ပါတယ္။ ဧည့္နိုင္ငံသားလက္မွတ္တြင္ ေလွ်ာက္လွြာ၌ ေဖာ္ျပထားေသာ သားသမီး၏အမည္ကို ဗဟိုအဖဲြ့က ထည့္သြင္းနိုင္ ျပီး အမည္ထည့္သြင္းေပးျခင္းခံရတဲ့ သားသမီးသည္ ဧည့္နိုင္ငံသား ျဖစ္ပါတယ္။
နိုင္ငံသား ျပုခြင့္ရသူ ျဖစ္ျခင္း
ပုဒ္မ (၄၂) ၁၉၄၈ ခုနွစ္ ဇန္နဝါရီလ ၄ ရက္ေန့မတိုင္မီ ကာလတြင္ နိုင္ငံေတာ္အတြင္း၌ ေရာက္ရိွေနထိုုင္သူနွင့္ ထိုသူတို့မွ နိုင္ငံေတာ္အတြင္း ေမြးဖြားသည့္ သားသမီးသည္ ၁၉၄၈ ခုနွစ္ ျပည္ ေထာင္စုျမန္မာနိုင္ငံသား ျဖစ္မႈအက္ဥပေဒအရ ေလွ်ာက္ထားရန္ က်န္ ရိွေနေျကာင္းခိုင္လံုမွသာ အေထာက္အထားမ်ားျဖင့္ ဗဟိုအဖဲြ့သို့ နိုင္ငံသားျပုခြင့္ ရရန္ေလွ်ာက္ထားနိုင္သည္လို့ ဆိုထားပါတယ္။ နိုင္ငံ သားျပုခြင့္ေလွ်ာက္ထားနိုင္သူေတြကေတာ့ ပုဒ္မ ၄၃။ ဤ ဥပေဒ အာဏာတည္သည့္ ေန့မွစ၍ (၁၅-၁၀-၁၉၈၂) နိုင္ငံေတာ္အတြင္း၌ျဖစ္ေစ နိုင္ငံေတာ္ျပင္ပ၌ျဖစ္ေစ ေမြးဖြား သည့္ေအာက္ပါ သူတို့သည္လည္း နိုင္ငံသားျပုခြင့္ရရန္ ေလွ်ာက္ထား နိုင္သည္။
(က) နိုင္ငံသားနွင့္ နိုင္ငံျခားသားမိဘနွစ္ပါးမွ ေမြးဖြားသူမ်ား
(ခ) ဧည့္နိုင္ငံသားမ်ားနွင့္ နိုင္ငံသားျပုခြင့္ရသူ မိဘနွစ္ပါးမွ ေမြးဖြားသူမ်ား
(ဂ) ဧည့္နိုင္ငံသားနွင့္ နိုင္ငံျခားသားမိဘနွစ္ပါးမွ ေမြးဖြားသူ မ်ား
(ဃ) နိုင္ငံျခားသားျပုခြင့္ရသူ မိဘနွစ္ပါးမွ ေမြးဖြားသူမ်ား
(င) နိုင္ငံသားျပုခြင့္ရသူနွင့္ နိုင္ငံျခားသားမိဘနွစ္ပါးမွ ေမြး ဖြားသူမ်ားလို့ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
မိတ္ေဆြ - ခင္ဗ်ားေျပာတဲ့ ဗဟိုအဖဲြ့ဆိုတာက ဘာအဖဲြ့လဲဗ်။ ဘယ္သူေတြပါသလဲ။
မိမိ - ၁၉၈၂ ခုနွစ္ ျပည္သူ့လွြတ္ေတာ္ဥပေဒအမွတ္ ၄ ျမန္မာ နိုင္ငံသား ဥပေဒအခန္း(၆) ဗဟိုအဖဲြ့နဲ့ပတ္သက္ျပီး ဥပေဒပုဒ္မ- ၆ရ မွာ ဗဟိုအဖဲြ့မွာ ျပည္ထဲေရး ဝန္ျကီးက ဥက0x081ကဋ0x081ဌအဖဲြ့ဝင္ နွစ္ဦးက ကာကြယ္ေရးဝန္ျကီးဌာန ဝန္ျကီးနဲ့ နိုင္ငံျခားေရးဝန္ျကီးဌာန ဝန္ျကီး ေပါင္း သံုးဦးျဖင့္ဖဲြ့စည္းေပးခဲ့ျပီး အဲဒီဖဲြ့စည္းပံုကို နိုင္ငံေတာ္ျငိမ္ဝပ္ ပိျပားမႈတည္ေဆာက္ေရးအဖဲြ့ အစိုးရလက္ထက္မွာ နဝတဥပေဒ အမွတ္ ၄/၉ရ (ရက္စဲြ- ၂.၃.၉၇)အရ ပုဒ္မ ၆ရကို ေအာက္ပါအတိုင္း ျပင္ဆင္ဖဲြ့စည္းခဲ့ပါတယ္။
(က) ဥက0x081ကဋ0x081ဌ - လူဝင္မႈျကီးျကပ္ေရးနွင့္ ျပည္သူ့အင္အားဝန္ျကီး ဌာနဝန္ျကီး
(ခ) အဖဲြ့ဝင္- ကာကြယ္ေရးဝန္ျကီးဌာနဝန္ျကီး
(ဂ) အဖဲြ့ဝင္- ျပည္ထဲေရးဝန္ျကီးဌာနဝန္ျကီး
(ဃ) အဖဲြ့ဝင္- နိုင္ငံျခားေရးဝန္ျကီးဌာနဝန္ျကီး
(င) အတြင္းေရးမႉး ဥက0x081ကဋ0x081ဌမွ တာဝန္ေပးအပ္သူ
မိတ္ေဆြ - ကဲခင္ဗ်ား ေျပာသလို ဧည့္နိုင္ငံသားျဖစ္မႈနဲ့ နိုင္ငံသားျပုခြင့္ရသူ ျပစ္မႈတို့အတြက္ ၁၉၄၈ ခုနွစ္ဥပေဒမ်ားရဲ့ အကို်း ဆက္ေနာက္ဆက္တဲြလို့ ေျပာသြားခဲ့တယ္။ ဒါျဖင့္ ကြ်န္ေတာ္တို့ရထား တဲ့ နိုင္ငံသားျဖစ္ဖို့ အရည္အခ်င္းေတြကို ဥပေဒကဘယ္လိုသတ္မွတ္ ခဲ့သလဲဗ်။
မိမိ - ခင္ဗ်ားကို ေသြးအရတိုင္းရင္းသားမို်းနြယ္စု ၁၃၅ မို်းကေမြးဖြားသူေတြဟာ ေမြးရာပါနိုင္ငံသားေတြျဖစ္ေျကာင္းေျပာျပီး ျပီ။ တစ္ခါဧည့္နိုင္ငံသားနွင့္ နိုင္ငံသားျပုခြင့္ရသူေတြအေျကာင္း ေျပာ ျပီးျပီ၊ အဲဒီအေပၚအေျခခံျပီး နိုင္ငံသားအျဖစ္သတ္မွတ္ပံုကေတာ့ ၁၉၈၂ ခုနွစ္ျမန္မာနိုင္ငံသားဥပေဒအခန္း(၂) အက္ဥပေဒအမွတ္ (၇) မွာ နိုင္ငံတြင္း၌ျဖစ္ေစ၊ နိုင္ငံေတာ္ျပင္ပ၌ျဖစ္ေစ ေမြးဖြားသည့္ ေအာက္ပါသူတို့သည္ နိုင္ငံသားျဖစ္သည္လို့ဆိုထားတယ္။ အဲဒါေတြ ကေတာ့ -
(က) နိုင္ငံသားမိဘနွစ္ပါးမွ ေမြးဖြားသူမ်ား
(ခ) နိုင္ငံသားနွင့္ ဧည့္နိုင္ငံသားမိဘနွစ္ပါးမွေမြးဖြားသူမ်ား
(ဂ) နိုင္ငံသားနွင့္ နိုင္ငံသားျပုခြင့္ရသူ မိဘနွစ္ပါးမွေမြးဖြား သူမ်ား
(ဃ) ဧည့္နိုင္ငံသားမိဘနွစ္ပါးမွ ေမြးဖြားေသာသားသမီးနွင့္
(၁) နိုင္ငံသား သို့မဟုတ္
(၂) ဧည့္နိုင္ငံသား သို့မဟုတ္
(၃) နိုင္ငံသားျပုခြင့္ရသူ မိဘနွစ္ပါးမွ ေမြးဖြားသူမ်ားလို့ အတိ အလင္းေဖာ္ျပထားပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ နိုင္ငံသားျဖစ္ဖို့ မလြယ္သလို ျဖစ္ေနတဲ့လူတိုင္းကိုလည္း မတရားရထားသူေတြလို့ အရမ္းေျပာလို့ မရပါဘူး။ သူတို့ရဲ့မိဘအဆက္အနွြယ္အရ နိုင္ငံသားလက္မွတ္ တစ္ မို်းမို်းကို ၁၉၄ရ ခုနွစ္ ဖဲြ့စည္းပံုအေျခခံဥပေဒပါ အခြင့္အေရး ၁၉၄၈ ခုနွစ္ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာနိုင္ငံသားျဖစ္မႈအက္ဥပေဒနဲ့ ၁၉၄၈ ခုနွစ္ ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာနိုင္ငံသားအျဖစ္(ေရြးခ်ယ္ေရး)အက္ဥပေဒမ်ား အရ နိုင္ငံသားလက္မွတ္တစ္မို်းမို်းကို ဥပေဒပါခြင့္ျပုခ်က္ျဖင့္ ရယူ ပိုင္ဆိုင္ခဲ့သူမ်ားဟုတ္၊ မဟုတ္ မသိဘဲနဲ့ နိုင္ငံသား လက္မွတ္ဆိုတာ ေငြေပးရင္ ရတယ္လို့ေတာ့ မမွတ္သင့္ဘူးဗ်။
မိတ္ေဆြ - ခင္ဗ်ားက လဝကဘက္ကေရွ့ေနလိုက္တာလား ဗ်ာ။
မိမိ - ခင္ဗ်ားအဲဒီလိုထင္ရင္မွား ေပါ့ဗ်ာ။ ကြ်န္ေတာ္တို့ လဝက ေတြထဲမွာလည္း ေဖာက္ျပန္တဲ့လူေတြရိွေကာင္း ရိွမွာေပါ့ဗ်ာ။ အားလံုး ေတာ့ သိမ္းကံု်းမထင္လိုက္ပါနဲ့ အထူးသျဖင့္ နယ္စပ္မွာတိုင္းရင္း သားေတြ ေရာေထြးေနလို့ တခို့်ဝန္ထမ္းေတြ နားမလည္တာလည္း ပါတာေပါ့။ ဥပမာ- ရွမ္းတရုတ္နယ္စပ္က လီေရွာလူမို်းတို့၊ တနသင္0x081ာရီ ေအာက္ပိုင္းက ပသႈ်းလူမို်းတို့ဟာ အဲဒီေဒသေတြမွာ ေရာေထြးေန ေတာ့အမွတ္တမဲ့ ကိုယ့္တိုင္းရင္းသားေတြလို့ပဲထင္မိတတ္တာလည္း ရိွေသးတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ ျဗဟ0x081မစိုရ္တရား ေလးပါးထဲမွာ ဥေပက0x081ခာတရားနည္းတယ္လို့ပဲဆိုခ်င္ဆို မဟုတ္တာလုပ္တဲ့လူမဟုတ္ တာျဖစ္ေစခ်င္တယ္ဗ်။ ခ်မ္းသာခ်င္ရင္- ေငြလိုခ်င္ရင္- သူေဌးျဖစ္ ခ်င္ရင္- အစကတည္းက ဝန္ထမ္းမလုပ္နဲ့ စီးပြားေရးသမားလုပ္၊ ျကိုက္သေလာက္ ခ်မ္းသာပါေစ ဥပေဒနဲ့ညိွစြန္းရင္ သူျဖစ္သူခံေပါ့ ဘာမွေျပာစရာမလိုဘူး ဝန္ထမ္းလုပ္ျပီး ခ်မ္းသာခ်င္ေနလို့ကေတာ့ ခ်မ္းသာေနလို့ကေတာ့ မိဘအေမြရထားသူလည္းမဟုတ္ဘဲနဲ့ တျခား စီးပြားေရးလုပ္ငန္းျကီးလည္းရိွေနတဲ့တရားဝင္ ဝင္ေငြေတြရထားသူ လည္းမဟုတ္ဘဲနဲ့ေတာ့ ဒီေကာင္ လုပ္ငန္းအေပၚမတရားတဲ့နည္းနဲ့ လာဘ္ရွာထားလို့ပဲလို့ မွတ္ခ်က္ခ်မိသည္။ တကယ္ေတာ့ လဝကဆို တာ တိုင္းျပည္ရဲ့တံခါးမႉးမ်ား တံခါးမ်ားျဖစ္သလို အမို်းကိုေစာင့္ စည္းရမယ့္ လူမ်ားလည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေျကာင့္လည္း ကိုယ့္အလုပ္ ေပၚ သစ0x081စာမေစာင့္တဲ့လူေတြကို တိတိက်က်ေဖာ္ထုတ္ျပီး လူသိရွင္ ျကား ရာထူးျကီးငယ္မေရြး အေရးယူေစခ်င္တယ္ဗ်။ လူအမ်ားကိုတရား ျပျပီး သူေတာ္ေကာင္းေယာင္ေဆာင္ေနျပီး သူတို့နဲ့ပတ္သက္တဲ့ လာဘ္ ေပးတဲ့လူအေပၚက်ေတာ့ ဟိုဟာကနင့္အေမ ဒီဟာကငါ့အေမဟဲ့လို့ ဘက္လိုက္တတ္သူ ေတြကို အလုပ္ျဖုတ္ပစ္ ရံုသာမက ေထာင္ပါခ်သင့္ တယ္ဗ်။
မိတ္ေဆြ - ခင္ဗ်ားဟာက လြန္လွခ်ည္လား။
မိမိ - မလြန္ဘူးဗ် တခို့်ဝန္ထမ္းေတြထဲမွာ ဒါ(လဝက)တစ္ခု တည္းကို ေျပာတာမဟုတ္ဘူးေနာ္။ တခို့်ဝန္ထမ္းေတြဟာ ဝန္ထမ္း ဘဝမွာမဟုတ္မဟပ္ရွာထားတာေတြကို သိန္းေပါင္းေထာင္ေသာင္း မကခ်မ္းသာသြားျကတယ္။ သူတို့ပိုင္ဆိုင္မႈဟာ သားစဉ္ေျမးဆက္ တိုက္ျကီးတာျကီးေတြ၊ ေျမကြက္ေတြဘယ္နွကြက္ေတာင္ ရထားလည္း မသိဘူး။ ရိုးရိုးသားသား အမႈထမ္းခဲ့တဲ့ အမႈထမ္းေတြကေတာ့ အနွစ္ ၄၀ ေလာက္လုပ္ခဲ့တာေတာင္ ရတဲ့ဆုေျကးက သူတို့တိုက္ျကီး တာ ျကီးေတြကာရံထားတဲ့ အုတ္တံတိုင္းတန္ဖိုးေတာင္မရိွဘူး။ တစ္သက္ လံုးရတဲ့လစာကို မစားဘဲနဲ့စုထားရင္ေတာင္ ဒီေလာက္မရိွနိုင္ဘူး။ ဒီလိုလူေတြကို ရာထူးျကီးငယ္မေရြး ေဖာ္ထုတ္၊ ေထာင္ခ်ျပီး ပစ0x081စည္း သိမ္းသင့္တယ္ဗ်။ ရာထူးျဖုတ္ရံုေလာက္နဲ့ေတာ့ ကူ်းလြန္တဲ့ျပစ္မႈ နွင့္ ခ်မွတ္တဲ့ျပစ္ဒဏ္မမွ်တဘူး။
ေလာကပါလတရားနတ္ေစာင့္တယ္ ဆိုတာ မဟုတ္ဘူးျဖစ္ေနတယ္။
မိတ္ေဆြ - ေတာ္ေလာက္ပါျပီဗ်ာ။ ခင္ဗ်ားလည္းေျပာရင္းနဲ့ မေက်နပ္သံေတြပါေနတယ္။
မိမိ - ဟုတ္ပါတယ္ဗ်ာ။ မေက်နပ္ရင္ ေဒါသတဲ့၊ ေဒါသဆိုတာ အကုသိုလ္ပါပဲ။ အဲဒီေတာ့ ဒီေန့ရခိုင္ျပည္နယ္က စတဲ့ ေဆြးေနြးမႈ အဆံုးသတ္ပါမယ္။ အဆံုးမသတ္မီ တစ္ခု သတိရသဗ် ဘာလဲဆို ေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို့ ျပည္သူေတြက ဥပေဒတစ္ရပ္ ေပၚထြက္လာရင္ လည္း သိပ္စိတ္မဝင္စားဘူးဗ်။ ေခါင္းစဉ္ေလာက္ပဲဖတ္သြားတယ္။ တစ္ခါက ကြ်န္ေတာ့မိတ္ေဆြ ဒုညွြန္ျကားေရးမႉးတစ္ေယာက္ (အျခား ဌာနတစ္ခုမွ)နဲ့စကားေျပာရင္းက နိုင္ငံသားစိစစ္ေရးကတ္အေျကာင္း ေျပာေတာ့ သူ့မွာ အဲဒီ ကတ္ျပားမရိွဘူးတဲ့၊ မွတ္ပံုတင္ကတ္ျပားပဲရိွ တယ္တဲ့။ ကြ်န္ေတာ္က ခင္ဗ်ား အဲဒါမျဖစ္မေန လဲရမယ္ မွတ္ပံုတင္ ကတ္က နိုင္ငံသားျဖစ္ေျကာင္း အာမခံတာ မဟုတ္ဘူးလို့ေျပာေတာ့ ဒါဆိုခင္ဗ်ားတို့မွာ တာဝန္ရိွတာေပါ့။ တျခားဌာနက လူေတြပါ သိေအာင္ ေျပာရမွာေပါ့တဲ့။ ကြ်န္ေတာ္က ခင္ဗ်ားအရာရိွတစ္ေယာက္ျဖစ္ေနျပီး ဥပေဒရဲ့ သေဘာကို နားမလည္ေသးဘူးလား၊ ဥပေဒဆိုတာ လက္တို့ ျပီး ပုန္းလိွု်းကြယ္လိွု်းထုတ္လို့ရတာမဟုတ္ဘူးဗ်။ ဥပေဒဆိုတာ ျပည္သူ့လွြတ္ေတာ္ ဒါမွမဟုတ္ နိုင္ငံေတာ္အျကီးအကဲ နိုင္ငံေတာ္ သမ0x081မတ စသည္တို့က ေျကညာထုတ္ျပန္ရတာမို်းျဖစ္တယ္။ ေန့စဉ္ ထုတ္ သတင္းစာေတြမွာ အေသးစိတ္ေဖာ္ျပရတယ္။ ခင္ဗ်ားမသိဘူး လို့ ေျပာလို့မရဘူးဗ်။ ခင္ဗ်ားကို်င္းတံုကို ေရာက္ဘူးသလား၊ ကို်င္းတံုမွာလူအမ်ားျမင္သာတဲ့ ျမို့ရဲ့အခ်က္အခ်ာေနရာေတြမွာ စာလံုးအျကီး ျကီးေတြ (အခ်င္းတစ္ေပခန့္) နဲ့ေရးထားတယ္။ 'ဥပေဒကို သင္ကမသိဟုဆိုကာမွ်နဲ့ ဥပေဒကသင့္အားခြင့္လွြတ္လိမ့္မည္ မဟုတ္' လို့ေရးထားတယ္။ အဲဒါဥပေဒရဲ့သေဘာပဲ။ ခင္ဗ်ားအတြက္ ေျပာတာ ခင္ဗ်ားဟာခင္ဗ်ား ဒီမွတ္ပံုတင္ကတ္ျပားကို နိုင္ငံသား စိစစ္ေရးကတ္ျပားနဲ့ လဲခ်င္လဲ မလဲခ်င္လည္းေနလို့ ေျပာပစ္လိုက္ တယ္။ လူေတြကကိုယ္နဲ့ တိုက္ရိုက္ပတ္သက္တဲ့ ဥပေဒေလာက္ကိုပဲ စိတ္ဝင္စားတယ္။ တစ္မို်းသားလံုးနွင့္ဆိုင္တဲ့ကိစ0x081စေတြကို စိတ္မဝင္ စားဘူး။ နိဂံုးခု်ပ္အားျဖင့္ ဝန္ေထာက္ဦးျမဲရဲ့ 'ေျမမို်၍ လူမို်းမျပုတ္ လူမို်မွ လူမို်းျပုတ္မည္' ဆိုတဲ့ေဆာင္ပုဒ္နွင့္ ဝန္ထမ္းေတြကို သတိေပးထားသလို ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ ေမာင္ေတာ၊ ဘူးသီးေတာင္ သာမက နယ္စပ္ေတြမွာရိွတဲ့ တာဝန္ရိွတဲ့သူေတြအားလံုး ဝန္ထမ္း အားလံုးကို အမို်းေပ်ာက္မွာ စိုး ေျကာက္လွပါတယ္ လို့ပဲ စိုးရိမ္စိတ္နဲ့ ေျပာျကားရင္း နိဂံုးခု်ပ္ပါရေစေတာ့ဗ်ာ။
Myanmar Express
1 comments:
လူသတ္တုိင္း အကုသုိလ္ အက်ိဳးမေပးဘူး စိတ္ထားေပၚမွာ မူတည္တယ္ ေနာက္ စိတ္ထား မေကာင္းပဲ သတ္ထာေတာင္ အကုသုိလ္ အက်ိဳးမေပးဘူး အဂၤုလိမာလကိုၾကည့္ လူသတ္တာ ဘာအက်ိဳးမ မေပးဘူး ကုသုိလ္ကံကုိ အမ်ားၾကီး လုတ္ပစ္လုိက္နိဳင္လုိ႕ အခု ကုလားအေရးအခင္းဟာ တုိင္းၿပည္ေကာင္းစားေရး အတြက္ လုတ္ရတာပါ အပစ္မၾကီးဘူး ဒီလုိမွ မသတ္ခဲ့လ်င္ ေနာက္ အနာဂတ္တုိင္းၿပည္အတြက္ ဒုကၡေရာင္ေနခ့ဲလိမ့္မည္ သတိထား ၿပီး လက္မတြန္႕ၾကေလန့ဲ။
Post a Comment
https://www.facebook.com/MyanmarExpress တြင္ သတင္းမ်ား ဆက္လက္ဖတ္ရႈရန္