ျမန္မာသမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ နာမည္ေပးထားတဲ့ စကၤာပူက သစ္ခြ
စင္ကာပူကၽြန္းကို အျပည့္အဝ လြတ္လပ္ေရး ေပးတာ မဟုတ္ေပမယ့္ ကိုယ္ပိုင္အစိုးရနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ျပဳတဲ့ “၁၉၅၈ စင္ကာပူ အက္ဥပေဒ” ကို ၿဗိတိသွ်ပါလီမန္က ၁၉၅၈ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၁ ရက္ေန႔မွာ ျပဌာန္းပါတယ္။ ၁၉၅၉ မွာ အေျခခံဥပေဒအသစ္ စတင္ အသက္ဝင္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီႏွစ္မွာပဲ က်င္းပတဲ့ ျပည္လံုးကၽြတ္ေရြးေကာက္ပြဲမွာ လီကြမ္ယူးဦးေဆာင္တဲ့ People's Action Party (PAP) ပါတီက အမတ္ ေနရာ ၅၁ ခုမွာ ၄၃ ခုအတြက္ ေရြးေကာက္ခံခဲ့ၾကရၿပီး အျပတ္အသတ္ အႏိုင္ရရိွခဲ့ပါတယ္။ လီကြမ္ယူးကို စင္ကာပူရဲ႕ ပထမဆံုး ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ တင္ေျမွာက္ၿပီး PAP ပါတီက ဝန္ႀကီး ၉ ဦး ခန္႔အပ္ ခံရပါတယ္။ ၁၉၆၃ မွာ မေလးရွားနဲ႔ ပူးတြဲ လြတ္လပ္ေရးေပးခဲ့ၿပီး ၁၉၆၅ ၾသဂုတ္လ ၉ ရက္ေန႔မွာေတာ့ အျပည့္အဝ လြတ္လပ္ေသာ စင္ကာပူႏိုင္ငံအျဖစ္ ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။
အစိုးရဖြဲ႔စည္းပံု
Westminster ပါလီမန္စနစ္ကို အေျခခံထားတဲ့ စင္ကာပူရဲ႕ အေျခခံဥပေဒအရ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတနဲ႔ အစိုးရဝန္ႀကီးအဖြဲ႔မွာ ထားရိွပါတယ္။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဟာ အစိုးရအဖြဲ႔ရဲ႕ အႀကီးအကဲျဖစ္ၿပီး သမၼတကေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ အထြဋ္အထိပ္ျဖစ္ပါတယ္။ သမၼတဟာ အထြဋ္အထိပ္ျဖစ္တယ္ ဆိုေပမယ့္ ဥပေဒ အတည္ျပဳတာ၊ အခမ္းအနားတက္တာ စတဲ့ သမၼတအဆင့္ ကိစၥေတြမွာသာ ပါဝင္ပတ္သက္ေလ့ရိွၿပီး အျခားအေထြေထြ ကိစၥေတြမွာေတာ့ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ရဲ႕ အခန္းက႑ဟာ အေရးပါလွပါတယ္။
သီးျခား စင္ကာပူရယ္လို႔ ျဖစ္လာကတည္းက ဆိုရင္ စုစုေပါင္း သမၼတ ေျခာက္ေယာက္ တင္ေျမွာက္ထားၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ပထမဆံုး သမၼတကေတာ့ Yusof bin Ishak ျဖစ္ၿပီး သူ႔ရုပ္ပံုေတြကို ႏိုင္ငံသံုး ပိုက္ဆံေတြေပၚမွာ ပံုႏွိပ္ထားပါတယ္။ သူကြယ္လြန္တဲ့အခါ Benjamin Sheares က ဆက္ခံပါတယ္။ ၁၉၈၁ ခုႏွစ္မွာ သူကြယ္လြန္တဲ့အခါ Chengara Veetil Devan Nair က သမၼတအျဖစ္ ဆက္ခံပါတယ္။ Mr.Nair မွာ ကိုယ္ေရးကိုယ္တာ ျပႆနာေတြ ရိွလာတာေၾကာင့္ ၁၉၈၅ ခုႏွစ္မွာ အရိုက္အရာက ႏုတ္ထြက္ခဲ့ၿပီး သူ႔ကို ဆက္ခံတဲ့ Wee Kim Wee ဟာ သမၼတအျဖစ္ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္အထိ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ သြားခဲ့ပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕ သမၼတသက္တမ္းအတြင္း ၁၉၉၁ ခုႏွစ္မွာ စင္ကာပူရဲ႕ အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ေရးဆြဲခဲ့ၿပီး အဲဒီ ဥပေဒအသစ္အရ သမၼတကို တိုက္ရိုက္ ခန္႔ထားျခင္း မျပဳေတာ့ဘဲ ျပည္သူေတြက ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ပထမဆံုးေသာ သမၼတေရြးေကာက္ပြဲကို ၁၉၉၃ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလမွာ က်င္းပခဲ့ၿပီး Ong Teng Cheong ကို သမၼတအျဖစ္ ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ခဲ့ၾကပါတယ္။
Ong Teng Cheong ဟာ သမၼတ ပထမသက္တမ္း ေျခာက္ႏွစ္ ထမ္းေဆာင္ၿပီးတဲ့အခါ ေနာက္သက္တမ္း တစ္ႀကိမ္အတြက္ ျပန္လည္ဝင္ေရာက္အေရြးခံျခင္း မျပဳေတာ့ပါဘူး။ သူသမၼတအျဖစ္ တာဝန္စဥ္အတြင္း ၁၉၉၆ ခုႏွစ္မွာ အသစ္ထပ္မံ ျပင္ဆင္လိုက္တဲ့ အေျခခံဥပေဒသစ္အရ သမၼတရဲ႕ ဗီတိုအာဏာကို ကန္႔သတ္ခဲ့ၿပီး ပါလီမန္အမတ္ ၃ ပံု ၂ ပံု သေဘာတူရင္ ဗီတိုအာဏာကို ပယ္ဖ်က္ခြင့္ျပဳခဲ့ပါတယ္။ Mr.Ong ကိုဆက္ခံမယ့္ သမၼတေရြးေကာက္ပြဲမွာေတာ့ လက္ရိွသမၼတႀကီး (အေမရိကန္ သံအမတ္ႀကီးေဟာင္း) Sellapan Ramanathan (S.R. Nathan) ဟာ ၿပိဳင္ဘက္မရိွ ေရြးေကာက္ခံခဲ့ရပါတယ္။ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္မွာ သက္တမ္းျပည့္တဲ့အခါ Mr.Nathan က ဒုတိယသက္တမ္းအတြက္ ျပန္လည္အေရြးခံခဲ့ၿပီး ဒီတႀကိမ္မွာလည္း သမၼတအျဖစ္ ဝင္ေရာက္ အေရြးခံႏိုင္ေလာက္ေအာင္ လိုအပ္ခ်က္ျပည့္မီသူ မရိွတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ သူ႔ကိုပဲ သမၼအျဖစ္ ျပန္လည္တင္ေျမွာက္ထားျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ Mr.Nathan ရဲ႕ သမၼတသက္တမ္းဟာ ၂၀၁၁ မွာျပည့္မွာျဖစ္ပါတယ္။
အစိုးရဝန္ႀကီးအဖြဲ႔ကို ၅ ႏွစ္တစ္ႀကိမ္ က်င္းပတဲ့ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲကေန တင္ေျမွာက္ပါတယ္။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ကိုေတာ့ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြထဲက ယံုၾကည္ကိုးစားမႈ အခံရဆံုး ပုဂၢိဳလ္ကို သမၼတက ေရြးခ်ယ္တာျဖစ္ပါတယ္။ ပံုမွန္အားျဖင့္ေတာ့ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဟာ ေရြးေကာက္ပြဲအႏိုင္ရပါတီရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ေလ့ ရိွပါတယ္။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ရဲ႕ အၾကံေပးခ်က္နဲ႔ အညီ သမၼတဟာ ဝန္ႀကီးေတြကိုလည္း လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြထဲက ခန္႔အပ္ေလ့ ရိွပါတယ္။
စင္ကာပူႏိုင္ငံရဲ႕ ပထမဆံုး ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ကေတာ့ ႏိုင္ငံ့ဖခင္ႀကီးလို႔ ကင္ပြန္းတပ္ခံရတဲ့ လီကြမ္ယူးျဖစ္ပါတယ္။ အထက္မွာ ေဖာ္ျပခဲ့ၿပီးသလို ၁၉၅၉ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္အရ အႏိုင္ရခဲ့တဲ့ PAP ပါတီရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္သူ လီကြမ္ယူးကို ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ တင္ေျမွာက္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္တာဝန္ကို ၁၉၉၀ အထိ ကာလရွည္ၾကာစြာ တာဝန္ယူခဲ့အၿပီး ဂိုေခ်ာက္ေတာင္ကို ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ တာဝန္လႊဲေျပာင္းေပးခဲ့ေပမယ့္ တာဝန္က လံုးဝအနားယူသြားတာ မဟုတ္ဘဲ ဝါရင့္ဝန္ႀကီး (Senior Minister) ဆိုတဲ့ ရာထူးနဲ႔ အစိုးရအဖြဲ႔ထဲမွာ ဆက္လက္ရိွေနခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာလည္း PAP ပါတီက မဲ ၆၁% နဲ႔ အႏိုင္ရခဲ့လို႔ ဂိုေခ်ာက္ေတာင္က ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ ဆက္လက္တာဝန္ယူခဲ့ပါတယ္။ PAP ပါတီရဲ႕ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ရာထူးကိုလည္း ၁၉၉၂ ခုႏွစ္မွာ လီကြမ္ယူးဆီက လႊဲေျပာင္းရယူခဲ့ပါတယ္။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လတိုင္ေအာင္ တာဝန္ယူခဲ့ၿပီး ၂၀၀၄ ခုႏွစ္မွာေတာ့ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း လီကြမ္ယူးရဲ႕ သားႀကီးလည္းျဖစ္၊ ဒုတိယဝန္ႀကီးခ်ဳပ္လည္းျဖစ္တဲ့ လီရွန္လြန္းကို ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ရာထူး လႊဲေျပာင္းေပးခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီအခါမွာ လီကြမ္ယူးက အၾကံေပးဝန္ႀကီးရာထူးကို ေျပာင္းလဲရယူလိုက္ၿပီး ဂိုေခ်ာက္ေတာင္ကေတာ့ ဝါရင့္ဝန္ႀကီးရာထူးကို ဆက္ခံပါတယ္။ လက္ရိွမွာ တစ္ႏွစ္လစာေငြ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂.၈ သန္းနဲ႔ ကမာၻမွာ လစာအမ်ားဆံုး ႏိုင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ပါတယ္။ ဝင္ေငြတစ္ႏွစ္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁ သိန္း မျပည့္တဲ့ ျမန္မာ သမၼတလစာနဲ႔ ယွဥ္ရင္ အေတာ္ေလးမ်ားတာကို ေတြ႔ရမွာျဖစ္ပါတယ္။
စင္ကာပူအစိုးရကို ေအာက္ပါ ဝန္ႀကီးဌာန ၁၅ ခုနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းထားပါတယ္။
(၁) ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ရံုးဝန္ႀကီးဌာန
(၂) လူငယ္၊ အားကစားႏွင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး ဝန္ႀကီးဌာန
(၃) ကာကြယ္ေရး ဝန္ႀကီးဌာန
(၄) ပညာေရး ဝန္ႀကီးဌာန
(၅) သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္ ေရအရင္းအျမစ္ ဝန္ႀကီးဌာန
(၆) ဘဏၰာေရး ဝန္ႀကီးဌာန
(၇) ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးဌာန
(၈) က်န္းမာေရး ဝန္ႀကီးဌာန
(၉) ျပည္ထဲေရး ဝန္ႀကီးဌာန
(၁၀) သတင္းအခ်က္အလက္ ဆက္သြယ္ေရးႏွင့္ အႏုပညာ ဝန္ႀကီးဌာန
(၁၁) တရားေရး ဝန္ႀကီးဌာန
(၁၂) အလုပ္သမား ဝန္ႀကီးဌာန
(၁၃) အမ်ဳိးသား ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး ဝန္ႀကီးဌာန
(၁၄) စက္မႈကုန္သြယ္ေရး ဝန္ႀကီးဌာန
(၁၅) ပို႔ေဆာင္ေရး ဝန္ႀကီးဌာန တို႔ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီဝန္ႀကီးဌာန ၁၅ ခုထဲမွာ အလုပ္ သို႔မဟုတ္ ေက်ာင္းလာတက္တဲ့ ျမန္မာအပါအဝင္ ႏိုင္ငံျခားသားေတြ အမ်ားဆံုး ပတ္သက္ဆက္ဆံေနရတဲ့ ဝန္ႀကီးဌာနေတြကေတာ့ ျပည္ထဲေရးနဲ႔ အလုပ္သမားဝန္ႀကီးဌာနေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးဌာနရဲ႕ လက္ေအာက္ခံ လူဝင္မႈ ႀကီးၾကပ္စီစစ္ေရးအာဏာပိုင္ (Immigration and Checkpoints Authority, ICA) ဆိုတဲ့ ဌာနကေတာ့ ေလဆိပ္အဝင္အထြက္၊ အေကာက္ခြန္၊ P.R ေလွ်ာက္ထားတာ၊ Student Pass ေလွ်ာက္ထားတာေတြကို တိုက္ရိုက္ကိုင္တြယ္တဲ့ ဌာနျဖစ္ပါတယ္။ အလုပ္ကို တိတိက်က်လုပ္ၿပီး ညွိႏႈိင္းရွင္းျပရခက္တဲ့ ဌာနတစ္ခုပါပဲ။ ကိစၥတစ္ခုကို YES သို႔မဟုတ္ NO အေျဖေပးႏိုင္တဲ့ အခြင့္အာဏာကို အျပည့္အဝအသံုးခ်ေလ့ရိွၿပီး မလိုအပ္ဘူးထင္ရင္ အေၾကာင္းျပခ်က္ေတြ ရွည္ရွည္ေဝးေဝး ရွင္းျပေလ့မရိွလို႔ တခါတေလ သူတို႔နဲ႔ ဆက္ဆံရတာ အေတာ္ေလး ကသိကေအာက္ ျဖစ္ရပါတယ္။ အလုပ္သမားဝန္ႀကီးဌာန (Ministry of Manpower, MOM) ကေတာ့ အလုပ္သမားေရးရာေတြကို ကိုင္တြယ္ပါတယ္။ စင္ကာပူမွာ အလုပ္လာရွာလို႔ အလုပ္ခန္႔အပ္ခံရတဲ့အခါ အလုပ္ရွင္က သင့္ေလ်ာ္တဲ့ အလုပ္ လုပ္ခြင့္ (ဥပမာ E.P, Spass) ကို MOM မွာ ေလွ်ာက္ထားရတာျဖစ္ပါတယ္။ အျခား အလုပ္သမားေရးရာေတြျဖစ္တဲ့ လစာမရတဲ့ကိစၥ၊ အလုပ္ခ်ိန္ကိစၥ၊ အလုပ္သမားနဲ႔ အလုပ္ရွင္အၾကားျပႆနာေတြကိုလည္း ေျဖရွင္းေပးတဲ့ ဌာနျဖစ္ပါတယ္။ ပံုမွန္အားျဖင့္ေတာ့ MOM ဟာ အလုပ္သမားေတြဘက္က ရပ္တည္ေလ့ရိွပါတယ္။ အလုပ္သမားအခြင့္အေရးေတြ၊ အျခားသိထားသင့္တာေတြကို MOM ရဲ႕ အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာ ျဖစ္တဲ့ www.mom.gov.sg မွာ ဖတ္ရႈႏိုင္ပါတယ္။
သံလြင္
အစိုးရဖြဲ႔စည္းပံု
Westminster ပါလီမန္စနစ္ကို အေျခခံထားတဲ့ စင္ကာပူရဲ႕ အေျခခံဥပေဒအရ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတနဲ႔ အစိုးရဝန္ႀကီးအဖြဲ႔မွာ ထားရိွပါတယ္။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဟာ အစိုးရအဖြဲ႔ရဲ႕ အႀကီးအကဲျဖစ္ၿပီး သမၼတကေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ အထြဋ္အထိပ္ျဖစ္ပါတယ္။ သမၼတဟာ အထြဋ္အထိပ္ျဖစ္တယ္ ဆိုေပမယ့္ ဥပေဒ အတည္ျပဳတာ၊ အခမ္းအနားတက္တာ စတဲ့ သမၼတအဆင့္ ကိစၥေတြမွာသာ ပါဝင္ပတ္သက္ေလ့ရိွၿပီး အျခားအေထြေထြ ကိစၥေတြမွာေတာ့ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ရဲ႕ အခန္းက႑ဟာ အေရးပါလွပါတယ္။
သီးျခား စင္ကာပူရယ္လို႔ ျဖစ္လာကတည္းက ဆိုရင္ စုစုေပါင္း သမၼတ ေျခာက္ေယာက္ တင္ေျမွာက္ထားၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ပထမဆံုး သမၼတကေတာ့ Yusof bin Ishak ျဖစ္ၿပီး သူ႔ရုပ္ပံုေတြကို ႏိုင္ငံသံုး ပိုက္ဆံေတြေပၚမွာ ပံုႏွိပ္ထားပါတယ္။ သူကြယ္လြန္တဲ့အခါ Benjamin Sheares က ဆက္ခံပါတယ္။ ၁၉၈၁ ခုႏွစ္မွာ သူကြယ္လြန္တဲ့အခါ Chengara Veetil Devan Nair က သမၼတအျဖစ္ ဆက္ခံပါတယ္။ Mr.Nair မွာ ကိုယ္ေရးကိုယ္တာ ျပႆနာေတြ ရိွလာတာေၾကာင့္ ၁၉၈၅ ခုႏွစ္မွာ အရိုက္အရာက ႏုတ္ထြက္ခဲ့ၿပီး သူ႔ကို ဆက္ခံတဲ့ Wee Kim Wee ဟာ သမၼတအျဖစ္ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္အထိ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ သြားခဲ့ပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕ သမၼတသက္တမ္းအတြင္း ၁၉၉၁ ခုႏွစ္မွာ စင္ကာပူရဲ႕ အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ေရးဆြဲခဲ့ၿပီး အဲဒီ ဥပေဒအသစ္အရ သမၼတကို တိုက္ရိုက္ ခန္႔ထားျခင္း မျပဳေတာ့ဘဲ ျပည္သူေတြက ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ပထမဆံုးေသာ သမၼတေရြးေကာက္ပြဲကို ၁၉၉၃ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလမွာ က်င္းပခဲ့ၿပီး Ong Teng Cheong ကို သမၼတအျဖစ္ ေရြးေကာက္တင္ေျမွာက္ခဲ့ၾကပါတယ္။
Ong Teng Cheong ဟာ သမၼတ ပထမသက္တမ္း ေျခာက္ႏွစ္ ထမ္းေဆာင္ၿပီးတဲ့အခါ ေနာက္သက္တမ္း တစ္ႀကိမ္အတြက္ ျပန္လည္ဝင္ေရာက္အေရြးခံျခင္း မျပဳေတာ့ပါဘူး။ သူသမၼတအျဖစ္ တာဝန္စဥ္အတြင္း ၁၉၉၆ ခုႏွစ္မွာ အသစ္ထပ္မံ ျပင္ဆင္လိုက္တဲ့ အေျခခံဥပေဒသစ္အရ သမၼတရဲ႕ ဗီတိုအာဏာကို ကန္႔သတ္ခဲ့ၿပီး ပါလီမန္အမတ္ ၃ ပံု ၂ ပံု သေဘာတူရင္ ဗီတိုအာဏာကို ပယ္ဖ်က္ခြင့္ျပဳခဲ့ပါတယ္။ Mr.Ong ကိုဆက္ခံမယ့္ သမၼတေရြးေကာက္ပြဲမွာေတာ့ လက္ရိွသမၼတႀကီး (အေမရိကန္ သံအမတ္ႀကီးေဟာင္း) Sellapan Ramanathan (S.R. Nathan) ဟာ ၿပိဳင္ဘက္မရိွ ေရြးေကာက္ခံခဲ့ရပါတယ္။ ၂၀၀၅ ခုႏွစ္မွာ သက္တမ္းျပည့္တဲ့အခါ Mr.Nathan က ဒုတိယသက္တမ္းအတြက္ ျပန္လည္အေရြးခံခဲ့ၿပီး ဒီတႀကိမ္မွာလည္း သမၼတအျဖစ္ ဝင္ေရာက္ အေရြးခံႏိုင္ေလာက္ေအာင္ လိုအပ္ခ်က္ျပည့္မီသူ မရိွတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ သူ႔ကိုပဲ သမၼအျဖစ္ ျပန္လည္တင္ေျမွာက္ထားျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ Mr.Nathan ရဲ႕ သမၼတသက္တမ္းဟာ ၂၀၁၁ မွာျပည့္မွာျဖစ္ပါတယ္။
အစိုးရဝန္ႀကီးအဖြဲ႔ကို ၅ ႏွစ္တစ္ႀကိမ္ က်င္းပတဲ့ အေထြေထြ ေရြးေကာက္ပြဲကေန တင္ေျမွာက္ပါတယ္။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ကိုေတာ့ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြထဲက ယံုၾကည္ကိုးစားမႈ အခံရဆံုး ပုဂၢိဳလ္ကို သမၼတက ေရြးခ်ယ္တာျဖစ္ပါတယ္။ ပံုမွန္အားျဖင့္ေတာ့ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဟာ ေရြးေကာက္ပြဲအႏိုင္ရပါတီရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ေလ့ ရိွပါတယ္။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ရဲ႕ အၾကံေပးခ်က္နဲ႔ အညီ သမၼတဟာ ဝန္ႀကီးေတြကိုလည္း လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြထဲက ခန္႔အပ္ေလ့ ရိွပါတယ္။
စင္ကာပူႏိုင္ငံရဲ႕ ပထမဆံုး ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ကေတာ့ ႏိုင္ငံ့ဖခင္ႀကီးလို႔ ကင္ပြန္းတပ္ခံရတဲ့ လီကြမ္ယူးျဖစ္ပါတယ္။ အထက္မွာ ေဖာ္ျပခဲ့ၿပီးသလို ၁၉၅၉ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္အရ အႏိုင္ရခဲ့တဲ့ PAP ပါတီရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္သူ လီကြမ္ယူးကို ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ တင္ေျမွာက္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္တာဝန္ကို ၁၉၉၀ အထိ ကာလရွည္ၾကာစြာ တာဝန္ယူခဲ့အၿပီး ဂိုေခ်ာက္ေတာင္ကို ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ တာဝန္လႊဲေျပာင္းေပးခဲ့ေပမယ့္ တာဝန္က လံုးဝအနားယူသြားတာ မဟုတ္ဘဲ ဝါရင့္ဝန္ႀကီး (Senior Minister) ဆိုတဲ့ ရာထူးနဲ႔ အစိုးရအဖြဲ႔ထဲမွာ ဆက္လက္ရိွေနခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာလည္း PAP ပါတီက မဲ ၆၁% နဲ႔ အႏိုင္ရခဲ့လို႔ ဂိုေခ်ာက္ေတာင္က ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ ဆက္လက္တာဝန္ယူခဲ့ပါတယ္။ PAP ပါတီရဲ႕ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ရာထူးကိုလည္း ၁၉၉၂ ခုႏွစ္မွာ လီကြမ္ယူးဆီက လႊဲေျပာင္းရယူခဲ့ပါတယ္။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လတိုင္ေအာင္ တာဝန္ယူခဲ့ၿပီး ၂၀၀၄ ခုႏွစ္မွာေတာ့ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း လီကြမ္ယူးရဲ႕ သားႀကီးလည္းျဖစ္၊ ဒုတိယဝန္ႀကီးခ်ဳပ္လည္းျဖစ္တဲ့ လီရွန္လြန္းကို ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ရာထူး လႊဲေျပာင္းေပးခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီအခါမွာ လီကြမ္ယူးက အၾကံေပးဝန္ႀကီးရာထူးကို ေျပာင္းလဲရယူလိုက္ၿပီး ဂိုေခ်ာက္ေတာင္ကေတာ့ ဝါရင့္ဝန္ႀကီးရာထူးကို ဆက္ခံပါတယ္။ လက္ရိွမွာ တစ္ႏွစ္လစာေငြ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂.၈ သန္းနဲ႔ ကမာၻမွာ လစာအမ်ားဆံုး ႏိုင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္ပါတယ္။ ဝင္ေငြတစ္ႏွစ္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁ သိန္း မျပည့္တဲ့ ျမန္မာ သမၼတလစာနဲ႔ ယွဥ္ရင္ အေတာ္ေလးမ်ားတာကို ေတြ႔ရမွာျဖစ္ပါတယ္။
စင္ကာပူအစိုးရကို ေအာက္ပါ ဝန္ႀကီးဌာန ၁၅ ခုနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းထားပါတယ္။
(၁) ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ရံုးဝန္ႀကီးဌာန
(၂) လူငယ္၊ အားကစားႏွင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး ဝန္ႀကီးဌာန
(၃) ကာကြယ္ေရး ဝန္ႀကီးဌာန
(၄) ပညာေရး ဝန္ႀကီးဌာန
(၅) သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္ ေရအရင္းအျမစ္ ဝန္ႀကီးဌာန
(၆) ဘဏၰာေရး ဝန္ႀကီးဌာန
(၇) ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးဌာန
(၈) က်န္းမာေရး ဝန္ႀကီးဌာန
(၉) ျပည္ထဲေရး ဝန္ႀကီးဌာန
(၁၀) သတင္းအခ်က္အလက္ ဆက္သြယ္ေရးႏွင့္ အႏုပညာ ဝန္ႀကီးဌာန
(၁၁) တရားေရး ဝန္ႀကီးဌာန
(၁၂) အလုပ္သမား ဝန္ႀကီးဌာန
(၁၃) အမ်ဳိးသား ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး ဝန္ႀကီးဌာန
(၁၄) စက္မႈကုန္သြယ္ေရး ဝန္ႀကီးဌာန
(၁၅) ပို႔ေဆာင္ေရး ဝန္ႀကီးဌာန တို႔ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီဝန္ႀကီးဌာန ၁၅ ခုထဲမွာ အလုပ္ သို႔မဟုတ္ ေက်ာင္းလာတက္တဲ့ ျမန္မာအပါအဝင္ ႏိုင္ငံျခားသားေတြ အမ်ားဆံုး ပတ္သက္ဆက္ဆံေနရတဲ့ ဝန္ႀကီးဌာနေတြကေတာ့ ျပည္ထဲေရးနဲ႔ အလုပ္သမားဝန္ႀကီးဌာနေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးဌာနရဲ႕ လက္ေအာက္ခံ လူဝင္မႈ ႀကီးၾကပ္စီစစ္ေရးအာဏာပိုင္ (Immigration and Checkpoints Authority, ICA) ဆိုတဲ့ ဌာနကေတာ့ ေလဆိပ္အဝင္အထြက္၊ အေကာက္ခြန္၊ P.R ေလွ်ာက္ထားတာ၊ Student Pass ေလွ်ာက္ထားတာေတြကို တိုက္ရိုက္ကိုင္တြယ္တဲ့ ဌာနျဖစ္ပါတယ္။ အလုပ္ကို တိတိက်က်လုပ္ၿပီး ညွိႏႈိင္းရွင္းျပရခက္တဲ့ ဌာနတစ္ခုပါပဲ။ ကိစၥတစ္ခုကို YES သို႔မဟုတ္ NO အေျဖေပးႏိုင္တဲ့ အခြင့္အာဏာကို အျပည့္အဝအသံုးခ်ေလ့ရိွၿပီး မလိုအပ္ဘူးထင္ရင္ အေၾကာင္းျပခ်က္ေတြ ရွည္ရွည္ေဝးေဝး ရွင္းျပေလ့မရိွလို႔ တခါတေလ သူတို႔နဲ႔ ဆက္ဆံရတာ အေတာ္ေလး ကသိကေအာက္ ျဖစ္ရပါတယ္။ အလုပ္သမားဝန္ႀကီးဌာန (Ministry of Manpower, MOM) ကေတာ့ အလုပ္သမားေရးရာေတြကို ကိုင္တြယ္ပါတယ္။ စင္ကာပူမွာ အလုပ္လာရွာလို႔ အလုပ္ခန္႔အပ္ခံရတဲ့အခါ အလုပ္ရွင္က သင့္ေလ်ာ္တဲ့ အလုပ္ လုပ္ခြင့္ (ဥပမာ E.P, Spass) ကို MOM မွာ ေလွ်ာက္ထားရတာျဖစ္ပါတယ္။ အျခား အလုပ္သမားေရးရာေတြျဖစ္တဲ့ လစာမရတဲ့ကိစၥ၊ အလုပ္ခ်ိန္ကိစၥ၊ အလုပ္သမားနဲ႔ အလုပ္ရွင္အၾကားျပႆနာေတြကိုလည္း ေျဖရွင္းေပးတဲ့ ဌာနျဖစ္ပါတယ္။ ပံုမွန္အားျဖင့္ေတာ့ MOM ဟာ အလုပ္သမားေတြဘက္က ရပ္တည္ေလ့ရိွပါတယ္။ အလုပ္သမားအခြင့္အေရးေတြ၊ အျခားသိထားသင့္တာေတြကို MOM ရဲ႕ အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာ ျဖစ္တဲ့ www.mom.gov.sg မွာ ဖတ္ရႈႏိုင္ပါတယ္။
သံလြင္
1 comments:
ဦးသိန္းစိန္ကိုေတာ့ တကယ္ေလးစားပါတယ္
သူ႔လစာက စကၤာပူသမၼတ ထက္ အဆ ၄၀ ေက်ာ္နည္းတယ္
သက္မွတ္ထားတဲ့ လစာ ကိုေတာင္ ေလွ်ာ့ယူၾကဖို႔ ေျပာခဲ့ေသးတယ္ေလ
Post a Comment
https://www.facebook.com/MyanmarExpress တြင္ သတင္းမ်ား ဆက္လက္ဖတ္ရႈရန္